Almanya Başbakanı Angela Merkel'in 2015 yılında mülteci akını sırasında söylediği yılın cümlesi 'Biz bunu başarırız' herkesin ağzında sakız oldu. Merkel'in sözleri hakkında söylenmedik, yazılmadık yorum kalmadı. Bu cümleden tansiyonu yükselenler bile her zaman olduğu gibi mülteci sorununun da üstesinden gelinebileceğini bilmeliler.
Örneğin bir milyon mültecinin kayıt altına alınması. Aylar boyunca bu işin altından kalkılamayacağı söylendi. Almanya'nın idari işlerdeki becerisine aşırı ölçüde güvendiği ortaya çıktı. Kış aylarının kaosu atlatıldıktan sonra binlerce elemanla takviye edilen Federal Göç ve Mülteciler Dairesi yıl sonuna kadar esaslı ve verimli bir organizasyon kurmuş olacak.
Mültecilerin çoğu spor salonlarından ayrılarak belediyelere dağıtıldı. Federal devlet, eyaletler ve belediyeler arasında, mültecilerin bakımı için belediyelere üç yılda 7 milyar Euro yardım yapılması kararlaştırıldı. Ek harcamanın, 2016 yılının ilk yarısında bütçesi 18 milyar Euro fazla veren Almanya'yı ekonomik bakımdan zorlamayacağı anlaşılıyor.
Son bir yılda önemli tecrübeler edinildi. Halkın kesilmeyen yardımseverliğine rağmen Almanlar da mükemmel olmadıklarını idrak ettiler. Bu zengin ve güvenli ülkede kaybetme korkusu yayılırken, durumu gerici siyasi ajandasına alet etmek isteyenler de çıktı. Almanlar prensip olarak tartışmayı sevmeseler de, mülteci konusunun münakaşa edilmesi gerektiğini kabullendiler. Ülkede hiç böylesine yoğun tartışmalar olmamıştı. Demokrasi açısından iyi oldu. Çünkü demokrasi fikirlerin çatışması ve karar alabilme mücadelesidir. Almanya sonsuz uzlaşı ortamının rehavetinden kurtulup, olgunlaşmanın şartı olan tartışma kültürünü canlandırdı.
Almanların çoğunluğu, zaten kuruntudan ibaret olan etnik Alman milli devleti kavramından sıyrılmayı başardı. Göç, Alman devletinin kurulmasından beri vardı.
Almanya'nın mülteci politikası hakkındaki hükmü tarih verecektir. Tarih, her türlü çekingenliğe, problemlere ve büyük güçlüklere rağmen Almanya'nın sıkıntı içindeki mültecilere yardım elini uzattığını yazacaktır. Mülteci akınını fırsat olarak değerlendirip bir başarı manzumesi yarattığı da tarih kitaplarında yerini bulacaktır.