AKP ile MHP’nin başkanlık modelini öngören 21 maddelik teklifi için gözlerin çevrildiği Anayasa Komisyonu’nda görüşmeler için gelecek haftaya işaret ediliyor. Teklifin aralık ayı sonuna kadar komisyondan geçmesi yönünde güçlü bir beklenti var. İktidar ve muhalefet kulisinde ise 21 maddenin kaç günde biteceği konusunda bağımsız bir tartışma yürüyor. AKP milletvekillerinden bazıları 3 günde müzakerelerin biteceğini söylerken muhalefet kanadından 2 ya da 2.5 haftalık süreden söz ediliyor.
3 günde nasıl biter?
İktidar ve muhalefet kanadında daha önceki dönemlerde Anayasa Komisyonu’nda Anayasa değişikliği tekliflerinin görüşme takvimlerine ilişkin araştırmalar dikkat çekiyor. 2007 ve 2010 yılındaki görüşmeler ise masada. 2010 yılında yapılan 27 maddelik anayasa değişikliği görüşmelerinin, 2007 yılındaki 7 maddelik düzenlemenin ise 1 günde bittiği belirtiliyor.
TBMM iç tüzüğü de görüşmelerle ilgili bir yol gösteriyor. “Komisyonların toplantıya çağrılması” başlıklı 26. Madde de yer alan “Komisyon kendi gündemine hakimdir” ibaresi komisyon başkanının tasarrufuna işaret ediyor.
Komisyonda, konuşma sürelerinden, önerge sınırlamasına kadar hatta kapalı oturuma kadar muhalefetin alanını daraltacak kararlar alınabilecek. Ancak, bugüne kadar olan teamüllerin dışına çıkılması beklenmiyor.
Anayasa değişiklik teklifinin, yeni yılda Genel Kuru'lda görüşülebileceği ifade ediliyor. 3 Ocak tarihi telaffuz ediliyor.
Anayasa Komisyonu’nun dayanak alacağı iç tüzüğün 26. Maddesi şöyle:
MADDE 26– Komisyonlar, kendi başkanlarınca toplantıya çağrılır.
Zorunluluk olmadıkça komisyon toplantısı için çağrı, en az iki gün önceden yapılır. Bu çağrıda komisyon başkanınca hazırlanan gündem de belirtilir. Ancak, komisyon gündemine hâkimdir, üyeleri tarafından gündeme alınması teklif edilen işler hakkında karar verir.
Bu çağrı ve gündem komisyon üyelerine, Başbakanlığa, ilgili bakanlıklara ve parti gruplarına ve diğer ilgili komisyonların başkanlıklarına ve teklifleri gündemde yer alan kanun teklifi sahibi Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinden ilk imza sahibine gönderilir; ayrıca ilan tahtasına asılır.
Üyelerinin üçte biri tarafından Komisyona teklif edilecek gündem üzerine de komisyonlar, Başkanlarınca toplantıya çağrılır.