Dünya
Yengeç nebulası pulsarının enerjisi şaşırttı WASHINGTON (A.A)
07 Ekim 2011 03:15
-Yengeç nebulası pulsarının enerjisi şaşırttı WASHINGTON (A.A) - 07.10.2011 - Boğa takım yıldızındaki Yengeç nebulasının ortasındaki pulsarın yaydığı enerjinin yoğunluğu, uzay cisimleri konusundaki mevcut fizik teorilerini alt üst etti. Amerikan bilim dergisi Science'da yarın yayınlanacak araştırmaya göre, pulsardan (periyodik elektromanyetik dalgalar yayan gökcisimleri) çıkan gama ışınlarının gücünü 100 milyar ila 400 milyar elektron-volt (GeV) olarak ölçen astrofizikçiler, bundan önce azami 25 GeV yapılan tahminlerden dolayı, büyük şaşkınlığa uğradılar. Bilimadamları, böylesine bir enerji yoğunluğunun, güneş ışınlarınınkinden bir milyar kat daha fazla olduğunun altını çizdiler. Gözlemi yapanlardan California Üniversitesi Fizik Bölümü Doçenti David Williams, "Yengeç nebulasının uzun yıllardır yapılan gözlemlerinden ve çok miktardaki verinin toplanmasının ardından, mekaniğini daha iyi anlayabiliyoruz, fizik modelleri bu pulsarın ışın yayma yoğunluğunun üstlü bir düşüş gösterdiğini, 10 GeV'in biraz üzeri olabileceğini ortaya koyuyor" derken, bu pulsarın 100 milyar elektron-voltu aşan nerejiyle gama ışını yaydığını ölçmelerinin kendileri için büyük sürpriz olduğunu söyledi. Gözlem, Arizona eyaletindeki Whipple gözlem üssünde bulunan dört VERITAS (Very Energetic Radiation Imaging Telescope Array) teleskobuyla yapıldı. Yengeç nebulasının pulsarı, kendi çevresinde saniyede 30 kez dönen bir nötron yıldızı. Bu pulsar, 1054'te meydana gelen dev süpernova patlamasında dev yıldızın sönen çekirdeği. Bu ani kozmik felaket, Dünya'dan 6 bin 300 ışıkyılı uzaktaki çok ışıklı süpernova kalıntısı Yengeç nebulasının doğumuna neden oldu. Uzayda bulunan gaz bulutsularına verilen isim olan nebula (bulutsu) yıldızlar arasında bulunan boşluklarda yer alan ve yıldızların yaydıkları ışık enerjisi ile görünür hale gelen yoğun gaz ve toz bulutları olarak tanımlanıyor.