Dünya Sağlık Örgütüne göre (WHO) FLiRT adı verilen yeni bir Covid varyant grubu dünya çapına baskın hale geldi.
Bu varyantlarla ilgili bilinenleri derledik.
Yeni Covid varyantları neler?
FLiRT, varyantların genetik kodlarındaki mutasyonların isimleri kullanılarak oluşturulan gayriresmi bir takma ad. Omicron varyantından mutasyona uğrayan ve baskın hala gelen JN.1'in türevi.
Başak proteinlerinde kilit üç mutasyon bulunuyor. Johns Hopkins Üniversitesi'ne göre bu sayede antikorlardan korunuyorlar.
İngiltere Halk Sağlığı Ajansı, yeni varyantların ne kadar ağır ve bulaşıcı olabileceğini anlamak için "daha fazla veriye" ihtiyaç olduğunu açıkladı. Ancak İngiltere'de dolaşımda olan diğer varyantlardan daha baskın olduğu yönünde bir kanıt olmadığını belirtti.
Covid-19 vakaları artıyor mu?
Dünya Sağlık Örgütü'nün Mayıs ayındaki enfeksiyonları inceleyen son raporu, vaka sayılarının önceki aylara göre düştüğünü gösteriyor.
Ancak bu veriler hâlâ düzenli raporlama yapan sınırlı sayıda ülkeden alınıyor. Dünya çapında Covid-19 testleri ve raporlanması artık eskisi kadar yaygın değil.
Bazı ülkelerdeyse vaka sayıları artıyor. İngiliz Tıp Dergisi, "Mayıs ve Haziran'da İngiltere'de SARS-CoV-2 testi pozitif çıkanların sayısı arttı. Covid-19 vakaları Avrupa'nın bazı bölgelerinde arttı" diyor ve ekliyor:
"ABD'de de testi pozitif çıkanların sayısı artışta, 22 Haziran haftasında pozitiflik oranı yüzde 1,4 oranında arttı."
Covid-19 oranları yıl boyunca artıp düşebiliyor ancak uzmanlar enfeksiyon düzeylerini sürekli izliyor.
FLiRT varyantlarının semptomları neler?
Semptomlar diğer Covid-19 türleriyle aynı. Dünya Sağlık Örgütü belirtilerin virüse maruz kalınmasından "genellikle 5-6 gün sonra başladığını ve 1-14 gün sürdüğünü" söylüyor.
En yaygın semptomlar:
- ateş
- titreme
- boğaz ağrısı
Daha az görülen semptomlar:
- kas ağrısı, kol ve bacaklarda ağırlık
- aşırı yorgunluk
- burun akması veya tutulması, veya hapşırık
- bağ ağrısı
- göz ağrısı
- baş dönmesi
- yeni ve kalıcı öksürük
- göğüs darlığı ve ağrısı
- nefes darlığı
- ses kısıklığı
- uyuşma ya da karıncalanma
- iştah kaybı, mide bulantısı, kusma, karın ağrısı veya ishal
- tat ya da koku duygusunda kayıp ya da değişiklik
- uyumada zorlanma
WHO aşağıdaki semptomları gösterenlerin tıbbi destek araması gerektiğini söylüyor:
- özellikle dinlenirken nefes almakta zorluk, cümle kuramamak
- akıl karışıklığı
- uyuşukluk veya bilinç kaybı
- sürekli ağrı veya göğüste baskı
- derinin soğuması veya nemli olması veya solgunlaşması veya mavimsi bir renk alması
- konuşma veya hareket kaybı
Aşılar FLiRT varyantlarına karşı etkili mi?
New York'taki Mount Sinai South Nassau Hastanesinde enfeksiyon hastalıkları başhekimi Dr Aaron Glatt, piyasadaki aşıların yeni varyantlara karşı etkili olması gerektiğini söylüyor.
Sağlık otoriteleri 2022'den beri aşı üreticilerinden, yeni varyantları daha iyi hedeflemek için Covid-19 aşılarının yeni versiyonlarını tasarlamalarını istiyorlar.
Avrupa Birliği ve ABD de aşıların JN.1 varyantını da hedeflemesi gerektiğini açıklamıştı.