Habertürk yazarı Serdar Turgut, Türkiye'nin İstanbul'daki ABD Başkonsolosluğu'ndaki bir çalışanı tutuklamasının ardından karşılıklı yaşanan vize krizinin Washington tarafından fazla uzun tutulmayacağını ifade etti. "Washington’da yönetim içinde, özellikle sivil halkı etkileyen vize adımının atılmış olmasından rahatsızlık duyulduğu da belirtiliyor" diyen Turgut, vize krizinin yakında çözülmesinin sürpriz olmayacağını söyledi.
Serdar Turgut'un "Gerilimi soğutma girişimleri" başlığıyla (13 Ekim 2017) yayımlanan yazısı şöyle:
Türkiye Amerikan ilişkileri tarihinin en büyük krizini yaşarken, gerilimler sürekli tırmanırken, perde arkasında gerilimleri soğutma ve iki ülke arasındaki “yeni normali” oluşturma çabaları da başlatıldı.
Dışişleri Bakanlığı Siyaset Planlama Dairesi Başkanı Burak Akçapar, Washington’da mevkidaşı Amerikan Dışişleri Bakanlığı Siyaset Planlama Direktörü (Director of Policy Planning) Brian Hook ile önceki gün Türkiye saatiyle 22.00’de görüştü.
İki önemli bürokrat, görev tanımlarından da anlaşılacağı üzere Türkiye ile ABD arasındaki siyasi ilişkilerin geleceğini planlamaya çalıştılar.
Brian Hook görev tanımı dışında Dışişleri Bakanı’na yakınlığıyla bilinen bir bürokrattır.
Edinilen bilgilere göre, kısa süre sonra değişmesi beklenen Dışişleri Bakanı Rex Tillerson, bakanlığı içinde özellikle 3 isimle yakın mesai yapıyor.
Bunlar Özel Kalem Müdiresi ve Yardımcısı (özel konumunu “Ne Olacak Bu T.Rex’in Hali” başlıklı yazımda anlattığım) Margaret Peterlin, bakanlığın İletişim Danışmanı R.C.Hammond ve Brian Hook.
Yani anlayacağınız, Türk-Amerikan ilişkilerinin siyasi geleceğini mevkidaşı Burak Akçapar ile planlama toplantısına giren Brian Hook, bakanın kulağına fısıldayan önemli bir isim.
Görünen şu ki, üst düzeyde sanki iki ülke arasındaki ilişki kopmaya doğru gidiyormuş görünümü verilirken ve karşılıklı retorik buna uygun tırmanırken, temelde ilişkiyi devam ettirme ve iki ülke arasındaki ilişkinin geleceğini planlama çabaları da sürüyor.
Mehmet Şimşek'in temasları
Öte yandan şu anda Washington’da IMF’nin yıllık olağan toplantısı yapılıyor.
Türkiye’den birçok bankanın üst düzey yetkilileri, CEO’ları şehirde.
Bunların da ötesinde, Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek de Washington’da. Şimşek iki ülke arasında tırmanan gerilimin Türkiye’nin ekonomik istikrarını bozmayacağı güvencesini yatırımcılara ve banka temsilcilerine verecek ve ilişkinin yakında normale sokulması ihtimalini de anlatacak.
Ortak aklı diriltme çabası
Washington’daki kaynaklar, bu gelişmeleri iki ülke arasında ortak aklın kurulması çabalarının bir parçası olarak görüyorlar.
Bugüne kadar ortak aklın ölümü sürecini yaşıyor gibiydik.
Karşılıklı üst düzey retorikle gerginlik sürekli tırmandırılıyordu.
Üst düzeyde karşılıklı gerginlik tırmandırılsa dahi özellikle siyasi planlama seviyesinde, iki ülke arasında tarihten gelen işbirliğinin önemi ile orta-uzun vadede bunu bozmamak ve yeni bir normali tanımlamak gerektiği üzerinde anlaşılacak.
Saat farkı nedeniyle sonucu almam daha sonraya kalacak, ama önemli bir yeni gelişme olduğu takdirde bunu bu köşeden takip edebileceksiniz.
Dışişleri bakanları düzeyinde de telefon teması hiç koparılmıyor.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile ABD Dışişleri Bakanı Tiller sonarasındaki telefon trafiğinin çok daha sakin sürdürüldüğü de belirtiliyor.
Temeldeki tüm bu temaslar sonucunda vize krizinin yakında çözülmesi sürpriz olmayacak.
Zaten Washington’da yönetim içinde, özellikle sivil halkı etkileyen vize adımının atılmış olmasından rahatsızlık duyulduğu da belirtiliyor.