Wall Street Journal gazetesi, Türk ordusunun Suriye’de güvenli bölgeler hazırlama planının birkaç aydır hazır olduğunu yazdı. Gazeteye konuşan kaynaklar, Ankara’nın harekete geçmek için ‘sivil ölüm sayısında bir eşik saptadığını’ da öne sürdü.
Vatan'ın haberine gre, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın 10 Nisan’da askerlerini kentlerden çekeceğini söylemesine rağmen, Şam karşıtı cephe bu sözünü tutacağına inanmıyor. Bu ülkelerin başında ise Türkiye geliyor. ABD’nin saygın gazetesi Wall Street Journal’a konuşan üst düzey Türk yetkililer, Suriye’de şiddetin artması halinde, Türkiye’nin sivilleri korumak amacıyla güvenlik bölgelerinin kurulması ve başka “agresif adımlar”ın atılması ile ilgili planlarını hazırladığını söyledi. Gazeteye konuşan yetkili, askeri koruma gerektiren ‘güvenli bölgelerin’ kurulması için Suriye’deki durumun Türkiye’nin ulusal güvenliğine tehdit oluşturan bir noktaya gelmesi gerektiğini belirtti.
‘Koruma Sorumluluğu’
WSJ, “hükümete yakın yorumcular” diye tarif ettiği kaynaklarına dayanarak, Türkiye’nin daha sert eylemleri uygulamak için Suriye içerisindeki sivil ölümler sayısı için bir eşik saptadığını da öne sürdü. Bu eşiğin sayısı belirtilmedi. BM’ye göre ise isyanda ölenlerin sayısı 10 bini aştı.
Gazete, Türkiye’nin harekete geçmek için BM’nin 2005’te kabul ettiği “Koruma Sorumluluğu” doktrinine başvurabileceği ihtimalini de gündeme getirdi. Başbakan Tayyip Erdoğan da geçen ay Nükleer Güvenlik Zirvesi için gittiği Güney Kore’de, tampon bölge kurulup kurulmamasıyla ilgili “Gelişmelere bağlı. Uluslararası hukuka göre ‘koruma hakkı’ devreye girebilir. Biz Rusya, Çin ve İran’ı da devreye sokarak çözüm bulma arayışındayız” demişti. Koruma Sorumluluğu, soykırım, savaş suçları, insanlığa karşı suçlar ve etnik temizlik gibi durumları engellemek için kullanılabiliyor. Bu doktrini uygulamak için BM Genel Kurulu’nun çoğunlukla aldığı karar yeterli oluyor. Yani Rusya ve Çin’in BM Güvenlik Konseyi’ndeki vetosu bu yolla baypas edilebilir. Gazete, orta seviyede bir Türk yetkilisine dayanarak “Suriye rejimi birkaç ay önce muhaliflere karşı ağır silahlar kullanmaya başlayınca Türk ordusunun güvenlik bölgeleri planlarını çizdiğini” yazdı.
‘İşler değişirse...’
Gazeteye konuşan Erdoğan’ın dış politika danışmanı İbrahim Kalın ise “Türkiye’nin hemen tek taraflı olarak eyleme geçme ve Suriye krizinin esas kısmını omuzlamak” niyetinin olmadığını söyledi. Ancak Kalın “Durum tamamen kontrol dışına çıkarsa ve rejim günlük kitlesel katliamlara başlarsa o zaman işler farklı bir şekil alır ve Türkiye harekete geçmek zorunda kalır” uyarısı da yaptı.
‘Muhalifleri silahlandırmayın’
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Suriye’deki muhaliflerin silahlandırılmaması uyarısında bulunarak, aksi durumun bölgedeki gerginliği daha da artıracağını söyledi. ”Muhalefet baştan sona silahlandırılsa bile düzenli orduyu yenmeyi başaramaz” diye konuşan Lavrov, ”Sadece uzun yıllar boyunca kan akacak. Hava saldırıları düzenlemek ise provokasyon anlamına gelir ve sonuçları gerçekten de son derece kötü olur” dedi. Lavrov, ”Kofi Annan’ın çözüm planını herkes destekledi. Ama Suriye’nin Dostları Konferansı’nda muhalefetin silahlandırılmasının hızlandırılması ve yeni yaptırımlar uygulanması yönünde alınan kararlar Annan’ın çabalarının altını dinamitler” diye konuştu.