Elmas Topçu
Almanya, geçen yıl korona pandemisi sonrasında yapılan vize başvurularındaki artışa dikkat çekerek vize bölümlerindeki kapasitenin artırılmasına ilişkin bir pilot proje başlattığını duyurmuş ve bu bağlamda vize başvurularına ret alanların itirazlarını değerlendirmeyi bir süre askıya aldığını açıklamıştı. Almanya Dışişleri Bakanlığından yapılan yeni açıklamada da bu uygulamanın 30 Haziran 2025'e kadar uzatıldığı duyuruldu.
Dışişleri Bakanlığı'nın Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için Schengen vizesi bilgilendirme bölümünden yapılan açıklamada, "Bir pilot projeye katılım nedeniyle 30 Haziran 2025 tarihine kadar Vize Başvuru Kararı'na itiraz kabul edilememektedir. Ret kararı durumunda başvurabileceğiniz yasal yolları, lütfen ret kararında yer alan hukuki bilgilendirmeden öğreniniz" ifadeleri yer aldı.
Yasal prosedüre göre, vize başvurusuna ret cevabı verilmesi halinde başvuran kişi karara bir ay zarfında yazılı itirazda bulunma hakkına sahip. İtirazlar, başvuruların yurt dışı temsilciliklerine ulaştığı tarih sıralamasına göre değerlendiriliyor ve vize başvurusu sorumlu makamlarca yeniden gözden geçiriliyor.
Geçen yıl başlatılan pilot proje çerçevesinde ise vize başvuruları için daha fazla kapasite yaratılması amacıyla bazı ülkelere yönelik vize reddine itirazların gözden geçirilmesi durdurulmuştu. Almanya'nın 30 Haziran 2025'e kadar uzattığı itirazları değerlendirmeme kararı Çin, Gana, Hindistan, Endonezya, Fas, Nijerya, Tayland, Rusya, Tunus, Vietnam ve Türkiye'den yapılan başvuruları kapsıyor.
Vize başvurusuna ret alanların şu anda sadece Berlin'deki İdare Mahkemesi'ne bir ay zarfında başvuru yöntemiyle hakkını araması mümkün.
Söz konusu pilot projeyle ne kadar personelin vize başvuru işlemlerine kaydırıldığı ve getirisi olup olmadığına dair ise açıklama yapılmadı.
Schengen'e retler turizmi de durma noktasına getirdi
Yaklaşık 3 milyon Türkiye kökenlinin yaşadığı Almanya ile Türkiye arasında hem ticari hem de insani ilişkiler açısından yakın bağ bulunuyor. Ancak son yıllarda hem yakınlarını ziyaret etmek isteyenler, aile birleşimi yoluyla veya eğitim amaçlı gelmek isteyenler hem de ticari veya turistik amaçlı gelmek üzere başvuranlar vize sürecinde büyük sorunlar yaşadığını ifade ediyor.
Mayıs ayında Schengen News'e konuşan Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya, vize sorunu nedeniyle seyahatlerin durma noktasına geldiğini vurgulamış, 2019'da ret oranı yüzde 9,7'yken 2023'te 16,1'e yükseldiğinin altını çizmişti. Schengen News'te yer alan bilgiye göre 2022'de Türkiye 778 bin 409 vize başvurusuyla ilk sırada yer alırken 2023'te Çin'in ardından ikinci oldu.
Aile birleşiminde de vize süreci sancılı
DW Türkçe'ye başvuran çok sayıda kişi hem vize başvurusu yapmak için bekleme sürelerinin uzun olmasından hem de somut gerekçe gösterilmeden verilen retlerden şikayetçi. Ancak vize sürecinde sorun sadece 180 günlük zaman diliminde 90 günü geçmeyecek şekilde Almanya'ya veya Schengen Bölgesi'ne gitmek isteyenlerde değil, aile birleşimi, çalışma veya eğitim gibi uzun süreli kalmayı mümkün kılan Ulusal Vize prosedüründe de yaşanıyor. Bu vize için başvuranların sadece vize başvuru randevusu alma süresi bile bir yıla yaklaşıyor. Pek çok aile, ebeveyn ve çocukların bazen yıllarca ayrı ülkelerde kaldığını hatırlatarak konunun bir insani krize dönüştüğü eleştirisini dile getiriyor.
Eşi Mayıs 2023'te nitelikli iş gücü göçü kapsamında Mavi Kart alarak Münih'e giden ve mühendis olarak çalışan Duygu, "2023'ün ilk yarısında başvuru yapanlara Ankara 6-7 ayda randevu veriyordu, İstanbul 9-10 ay gibi bir sürede, İzmir ise 7-8 ayda randevu veriyordu. 2023 ikinci yarısında bu süreler uzadı. Şu dönem de başvurusu randevusu için Ankara'da 11,5 ay, İstanbul'da yine 11,5 ay, İzmir'de ise 10 ayda randevu veriliyor" diye aktarıyor.
Ankara ve İstanbul'da 2023'te vize başvurusu yapmak üzere kayıt olanların hepsinin başvurularının hâlâ tamamlanmadığını da belirten genç kadın, "İstanbul'da 10 Aralık 2023'te kayıt olana 22 Kasım'a başvuru randevusu verildi. Ankara'da 22 Kasım 2023'te kaydolana da 8 Kasım 2024'e randevu verildi. Bunun bir de başvurudan sonra vize için beklemesi var" diye hatırlatıyor.
Ulusal Vize kapsamında olan ve 90 günü aşan, Almanya'da uzun süreli oturumun hedeflendiği aile birleşimi vizesiyle eşler, ebeveynler, çocuklar ya da diğer aile üyeleri Almanya'da yaşayan yakının yanına gidebiliyor.
Almanya Dışişleri Bakanlığının DW Türkçe'ye verdiği bilgiye göre, 2023'te aile birleşimi yoluyla Almanya'ya gitmek için Türkiye'den 20 bin 312 kişiye vize verildi. Bu rakam 2022'de 14 bin 193, pandeminin etkisinin sürdüğü 2021'de 11 bin 780, pandemi nedeniyle seyahat kısıtlamalarının uygulandığı 2020'de de 8 bin 968 oldu.