Ekonomi

Veri ambarı da bizi gözetleyecek!

Gelir İdaresi’nin vergi kayıp ve kaçağıyla mücadeleye dönük hizmet veren veri ambarı güçlendiriyor.

18 Mayıs 2009 03:00
Maliye Bakanlığı, vergi kayıp ve kaçağıyla mücadeleye dönük hizmet veren Gelir İdaresi Veri Ambarı'nı güçlendiriyor.

Beyan dışı kalmış vergisel olayların tespiti, mükellef beyanlarının doğruluğunun kontrolü ve denetim birimlerine bilgi desteği sağlamak amacıyla oluşturulan Veri Ambarı, yeni dönemde
çok daha fonksiyonel hale gelecek. Veri Ambarı kayıtları, çok daha geniş bir kesimi gözetim altında tutacak ve işlemler tek bir tuşa basıldığında hemen görülecek.

Mevcut yapıda bilgiler CD, disket, ICR standardında okunabilen formlarla ve kağıt ortamında alınırken, Veri Ambarı, yeni dönemde bankalar, emniyet (Polnet), tapu, telekom (postanet) ve nüfus idareleri otomasyon sistemlerine bağlanacak. Bu kuruluşlarla on-line haberleşmeye geçilecek.

Yeni uygulamayla Veri Ambarı'na Telekom, bankalar, emniyet, tapu ve nüfus idarelerinden anlık bilgi akışı sağlanacak. Mükelleflerin vergisel durumunun yanı sıra, her türlü mal alımı ve para hareketleri de elektronik ortamda izlemeye alınacak.

6 büyük ildeki mesken sahipleri tarandı

Bu arada Veri Ambarı'nın bilgi kapasitesi de son dönemdeki çalışmalarla büyük ölçüde artırıldı.

Kira geliri elde edenlerin tespiti amacıyla Ankara, İstanbul, İzmir, Adana, Bursa ve Antalya'da büyükşehir belediye sınırları içindeki 53 ilçe belediyesinden 1 Ocak 2003 tarihinden önce edinilen meskenler ve mesken sahiplerine ilişkin bilgiler istendi. Belediyelerden alınan bu bilgiler, Veri Ambarı sisteminde değerlendirmeye tabi tutuldu ve 2 ya da daha fazla sayıda meskene sahip kişiler belirlenerek, bunlara ilişkin denetim çalışmasına
geçildi.

Bankalar, özel finans kurumları, sigorta şirketleri, aracı kuruluşlar, portföy yönetim şirketleri, diğer borsa aracı kuruluşları, Posta ve Telgraf Teşkilatı, factoring şirketleri, tüketici finansman şirketleri, finansal kiralama şirketleri, yetkili müesseseler (döviz büroları), ikrazatçılar, kıymetli maden aracı kuruluşları ve Takasbank'tan 2003, 2004, 2005, 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ilişkin bazı bilgiler de alınarak Veri Ambarı'na aktarıldı.

Alınacak bilgilerin belirlenmesi, alınmasına karar verilen bilgiler ile daha önce alınan bilgiler ve VEDOP'taki mükellef hesap ve diğer bilgiler için risk analiz yöntemlerinin tespiti ve riskli mükelleflerin belirlenebilmesi, Veri Ambarı'nda hangi bilgilerin yer alacağı, denetim ve yönetime ne tür bilgilerin verilebileceği gibi konuların tespiti için merkezi denetim birimi mensuplarından oluşan bir çalışma grubu kuruldu ve bu grubun risk analizi tamamlandı. Analiz sonucu alınacak yeni raporlar belirlendi ve bunlara ilişkin program yazılımları da bitirildi.

Merkezi incelemeye sevk çalışması

Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin 2005 ve 2006 yılları için Ba, Bs formlarının analiz sonuçlarına göre merkezi incelemeye sevk edilecekler belirlenerek, incelemeye gönderildi.

2007 ve 2008 yılları aylık Ba, Bs formlarının analiz sonuçlarına göre merkezi incelemeye gönderileceklerin tespit çalışmasının da tamamlanmak üzere olduğu bildirildi. Serbest meslek faaliyetiyle uğraşanlardan riskli olanlar saptandı ve incelenmek üzere Denetim ve Uyum Yönetimi Dairesine sevk edildi.

1 Aralık 2008'den itibaren POS cihazı satışlarıyla KDV beyanlarında uyumsuzluk olanların aylık tespitine de başlandı.

Maliye Bakanlığı ile Gümrük Müsteşarlığı arasında veri değişimine ilişkin protokol gereğince serbest dolaşıma giriş rejimi kapsamına giren mükelleflere ilişkin verilerin elektronik ortamda karşılıklı değişim ve paylaşımının sağlanmasına ilişkin çalışma tamamlandı.

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün Türkiye genelinde 364 Tapu Sicil Müdürlüğünden manyetik ortamda bilgi alımına geçildi.

Devlete iş yapanlarda listelendi


Muhasebat Genel Müdürlüğünden kendilerine ödeme yapılan mükelleflere ilişkin bilgi alınmaya da başlandı.

Bankalar tarafından gönderilen bilgilere göre, ticari faaliyete emare teşkil eden çek-senet işlemleri bulunanlardan 10 işlem türü ve 100 bin lira ve üzerinde işlem hacmi bulunan mükellefler tespit edildi.

Yine bankalar tarafından gönderilen bilgilere göre, ticari faaliyete emare teşkil eden çek-senet ve havale işlemleri yapan 50 işlem türü ve 250 bin lira ve üzerinde işlem hacmi olan mükellefler belirlendi.

Veri ambarına girişler:

Bu arada 2008 yılı içerisinde Veri Ambarı'na 238 milyon 504 bin bilgi girişi oldu.

Veri Ambarına işlenen bilgilerin konular itibariyle dağılımı şöyle:

Veri Ambarına Gelen Bilgiler

-Gayrimenkul alan-satanlar
3.881.606
-Gayrimenkul ipoteği işlemleri
3.780
-Mükellef. mal-hizmet alımlarına ilişkin bildirim formu-Ba
9.663.107
-Mükellef. mal-hizmet satışlarına ilişkin bildirim formu-Bs
9.632.317
-Merkez Bankasından alınan 500 bin dolar veya muadili yabancı parayı yurt dışına transfer edenlere ilişkin bilgiler
332.874
-Sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullanan ve düzenleyenlere ilişkin bilgi formu
5.826
-POS cihazı kullananlara ilişkin üye işyeri kimlik bilgileri
741.598
-POS cihazı kullananlara ilişkin işyeri satış bilgileri
189.824.559
-Devlet Malzeme Ofisine mal-hizmet satanlar
6.723
-Aracı kuruluşlar
658
-Factoring şirketleri
40.168
-Finansal kiralama
49.062
-İkrazatçılar
4.857
-Kıymetli maden aracı kuruluşları
15.819
-Katılım bankaları
1.257.816
-Portföy yönetim şirketleri
882
-Posta ve Telgraf Teşkilatı
111.983
-Sigorta şirketleri
639.479
-Döviz büroları
32.121
-Tüketici finansman şirketleri
128.008