Katolik Kilisesi lideri Papa Francesco, Vatikan Müzeleri’ndeki antik Parthenon kalıntılarını Yunanistan'a iade etme kararı aldı. Bu kararla, Atina’daki Akropolis’te bulunan Parthenon tapınağına ait 3 parça kalıntı Yunanistan’a iade edilecek.
Vatikan tarafından bugün yapılan açıklamada Papa Francesco’nun bu kararı, “ekümenik yolda ilerleme arzusunun somut bir göstergesi” olarak aldığı belirtildi.
Vatikan, Parthenon kalıntılarının Atina ve tüm Yunanistan Başpiskoposu 2. Ieronimos’a verileceğini açıkladı. Dünyanın en çok ziyaret edilen müzeleri arasında yer alan Vatikan Müzeleri’nde Parthenon’dan gelen 3 parça kalıntı bulunuyordu.
Müzenin internet sitesinde yer alan bilgilere göre bu parçalar bir at başı ile iki insan heykelinin kalıntıları. Parthenon’dan gelen bu heykellerin 19. yüzyılda Vatikan koleksiyonuna dahil edildiği belirtiliyor.
Yunanistan Parthenon heykellerinin kalıntılarını diğer ülkelerden alabilmek için uzun süredir mücadele yürütüyor. İtalya da bu yıl, Palermo’da sergilenen bir Parthenon heykeli parçasını Yunanistan’a iade etmişti. Söz konusu heykel parçasının bir İngiltere konsolosu tarafından 19. yüzyıl başlarında Sicilya’ya getirildiği belirtiliyordu.
Yunanistan, İngiliz diplomat Lord Elgin tarafından İngiltere’ye kaçırılan ve halen British Museum’da sergilenen Elgin Mermerleri’nin de iadesini istiyor. Vatikan’ın iade kararında ise Ortodoks kilisesi ile dini yakınlaşma mesajı verilmesi dikkat çekiyor. Uzmanlar Vatikan’ın kullandığı dilin, bu kararın müzedeki diğer eserler için emsal teşkil etmesini önleyecek şekilde seçildiğini belirtiyor.
Papa Francesco daha önce de benzer bir mesajla, İstanbul Fener Rum Patriği Bartholomeos’a Aziz Peter’in kemikleri olduğuna inanılan kalıntıları hediye etmiş ve bunu ‘’Kiliselerimizin yakınlaşmak için yaptığı yolculuğun teyidi’’ olarak nitelemişti.
British Museum ile görüşmeler sürüyor
Yunanistan’da yayın yapan Ta Nea gazetesi Aralık ayı başında geçtiği haberde, İngiltere’nin başkenti Londra’daki British Museum’da bulunan Parthenon heykellerinin Atina’ya iadesi konusunda yapılacak anlaşmada “fazlaca yol kat edildiğini” bildirdi.
Gazete, müze müdürü George Osborne’un Yunan Başbakan Kiriakos Miçotakis ile gizli görüşmeler yaptığını aktardı. Müze, işbirliği için "Yunan hükümeti dahil herkesle konuşacağını" söyledi.
Parthenon Heykelleri, 19. yüzyılın başlarında İngiliz askeri ve diplomat Lord Elgin tarafından Atina'daki Parthenon tapınağından çıkarıldı. Bu yüzden heykellere "Elgin Mermerleri" de deniyor.
Heykeller daha sonra 1816'da İngiliz hükümeti tarafından satın alındı ve British Museum'a yerleştirildi. Mermer figürler, heykeltıraş Phidias tarafından yapılmış, 2500 yıllık tapınağı süsleyen frizlerin bir parçası.
Yunanistan’da Akropolis Müzesi'ndeki Parthenon Galerisi, heykelleri barındırmak adına on yıldan uzun bir süre önce inşa edildi. Sergide, orijinal mermer heykeller, British Museum’dakiler ve diğer bazı yabancı müzelerde yer alan parçaların alçı kopyaları ile birleştirildi.
Ta Nea gazetesinin aktardığına göre, Yunan Başbakan ile yapılan toplantıların ilki Kasım 2021’de gerçekleştirildi. Yunan Büyükelçi’nin Londra’daki konutunda gerçekleştirilen toplantıda Osborne ile Miçotakis, heykellerin kaderini masaya yatırdı.
Osborne ayrıca o toplantının ardından Yunan Dışişleri ve Devlet Bakanları ile değerlendirmelerde bulundu. Gazeteye haber için görüş bildiren bir kaynak, “Anlaşmanın yüzde 90’ı tamam. Ama kritik yüzde 10’luk kısmı henüz çözüme ulaşmadı. Oraya ulaşmak zor ama imkansız değil. Önemli bir ilerleme kaydedildi” dedi.
Haziran ayında LBC’ye konuşan Osborne, hem İngiltere’nin hem de Yunanistan’ın “koşulsuz yaklaşması" durumunda Parthenon Heykelleri üzerinde "yapılacak bir anlaşma olacağını" söyledi. Bir British Mussum sözcüsü, daha önce Yunanistan ile Parthenon Heykelleri için kamuoyuna açık bir işbirliği çağrısı yapıldığını söyledi:
“Dünyadaki ülkeler ve topluluklarla yeni pozitif, uzun vadeli iş birlikler arıyoruz ve buna elbette Yunanistan da dahildir". British Museum’daki eserlerin koleksiyondan devredilmesi kanunen yasak. Bu koleksiyonun içerisinde 900 Benin Bronzu ile Parhenon Heykelleri de bulunuyor.