Özgür Deniz KAYA-Güven USTA / İstanbul, (DHA) KÜÇÜKÇEKMECE\'de kamyondaki varilden sülfürik asidin yola dökülmesinin etkileriyle ilgili konuşan uzmanlar, uygunsuz taşıma yapıldığını, sorumluluğun sadece sürücü ve alıcı değil göndericide de bulunduğunu belirterek, dökülen asidin insan sağlığına getirebileceği olumsuz etkileri, alınabilecek önlemleri anlattılar.
Kimya Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Selin Top \"Etkileri değerlendirilirken hem insana hem doğaya etkisi düşünülmelidir. Saçılması durumunda sulara ve kanalizasyona karışması önlenmelidir\" derken, kimya mühendisi Emine Yılmaz da \"Uzun süre maruz kalsalardı kemiğin erimesine kadar ilerleyebilirdi. Ayrıca solunum yolu sıkıntılarına neden olur. Akciğer kanserine kadar ilerleyen bir sağlık sorununa sebep olabilir\" dedi.
Olayın ardından kamyon sürücüsüne, araç sahibine ve firmaya Çevre ve Şehircilik Bakanlığı toplam 1 milyon lira ceza kesmişti. Bazı mahalle sakinleri de olayla ilgili olarak araçların hızlı seyretmesi sonucu kazalar meydana geldiğinden yakınarak, yola kasis yapılmasını istediler.
SULARA VE KANALİZASYONA KARIŞMASI ÖNLENMELİ
TMMOB Kimya Mühendisleri Odası (KMO) İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Selin Top, \"Sülfürik asit kimyasal formu H2SO4 olan kuvvetli bir asittir. Metaller için aşındırıcıdır. Ciddi cilt yanıklarına ve göz hasarına yol açar. Ne yazık ki daha önce de iş kazalarında bu kimyasalın dikkatsizce kullandırılması ve depolanması sonucu ciddi yaralanmalar yaşanmış, ağır vücut yanıklarının oluştuğu vakalar görülmüştür\" dedi.
Kimyasal maddenin olumsuz etkilerinden bahseden Selin Top, \"Kimyasalın aşınma, mide ve bağırsak şikayetleri, öksürük, kör olma riski, mide delinmesi, ciddi göz hasarları tehlikesi, kusma, solunum güçlüğü gibi etkileri var. Etkileri yalnızca insanı değil sokak canlılarını da etkileyecektir. Etkileri değerlendirilirken hem insana hem doğaya etkisi düşünülmelidir. Saçılması durumunda sulara ve kanalizasyona karışması önlenmelidir\" diye konuştu.
\"ARAÇ SIRADAN BİR KAMYONET\"
Selin Top, \"Yüksek dozajlarda çevre etkisi olabileceği gibi, insanlarla doğrudan temasında aşındırıcılık özelliği gösterir. Tehlikeli maddeler ADR hükümleri gereğince, mevzuata uygun araçlarda taşınmalıdır. Dün yaşanan vakada, aracın sıradan bir kamyonet olduğu ve araç kasa kapağının açılarak ürünün çevreye saçıldığı görülmektedir. Ayrıca herhangi bir işaretleme bulunmamaktadır\" dedi.
\"HIZ SINIRLARI DİĞER ARAÇLARA GÖRE DAHA DÜŞÜK OLMALI\"
Verilen cezayı yorumlayan Selin Top, \"Ceza verilen taraflar, sürücü ve fabrika olarak belirlenmiş olup, ADR hükümleri gereğince yalnızca sürücü ve alıcı değil, gönderici de benzer sorumluluğa sahiptir. Dolayısıyla bu taşıma işlemine taraf olan tüm kesimlere ceza uygulaması yapılmalıdır. Tehlikeli malzeme taşıyan araçların hız sınırları diğer araçlara göre daha düşüktür. Ancak kontrol ve denetleme mekanizması uygun şekilde işletilmediğinden, yol üzerlerinde tehlikeli kimyasal işaretlemeleri yapılmış araçların da yüksek hızlarla gittiğini, hatta zaman zaman diğer araçları sollayabildiğini görebilmekteyiz\" ifadelerini kullandı.
\"İŞLETMENİN ADI KAMUYOU İLE PAYLAŞILMALI\"
Kazaya karışan işletmenin isminin kamuoyu ile paylaşılması gerektiğini belirten Selin Top, sözlerine şöyle devam etti:
\"İlgili kaza halk sağlığı sorununa yol açmaktadır, çevreye zarar vermektedir ve uygunsuz bir taşıma söz konusudur. İşçi sağlığı ve iş güvenliğinin bir kültür olarak oturması yani aslında kar odağından çok işçi ve çevrenin güvenliği ön plana alınmalıdır. Bu tür kazalarda süreçlerin topluma açık, şeffaf bir şekilde yürütülmesi gerekmektedir. Örneğin kazaya sebep olan işletmenin adı da kamuoyu ile paylaşılmalıdır. Alınan önlemler, gerçekleşen kazanın detaylı içeriği paylaşılmalıdır. İtfaiye ve AFAD ekipleri, kazanın oluş biçimi, yayılan kimyasalın türü, kimyasal özellikleri, rüzgar yönü, civarda yaşayanların risk profili ve kimyasalların karşılıklı etkileşimi ile başlayacak domino etkileri konusunda, Coğrafi Bilgi Sistemleri temelli yazılımlar ile karar oluşturmaları gerekmektedir. Kimya Mühendisleri Odası gibi uzman kuruluşlardan bilgi desteği sağlanmalıdır.\"
ÜST BOYUTTA YANIĞA SEBEP OLUR
Kimya mühendisi Emine Yılmaz da \"Sülfürik asit çok zararlı bir kimyasal, yok edici etkisi var. Varilin içine herhangi bir taş atıldığında tamamen yok edebilir. İnsan vücuduna vereceği zararı siz düşünün. Üst boyutta bir yanığa sebep olur. Uzun süre maruz kalsalardı kemiğin erimesine kadar ilerleyebilirdi. Ayrıca solunum yolu sıkıntılarına neden olur. Akciğer kanserine kadar ilerleyen bir sağlık sorununa sebep olabilir.
Bu gibi kimyasalların taşınması için kişilerin belirli sertifikalara sahip olması gerekiyor. ADR sertifikasına sahip olan kişiler, gerekli hız koşullarını, ambalajı nasıl taşıyacağını çok iyi bilir. Kaza sonrası talimatlarını da elinde bulundurur. Bu şekilde kazaya anında çözüm getirebilir. İlk önce polis ve itfaiyenin aranması gerekirdi. Büyük ihtimalle geç arandı. Bu süreçte maddenin geniş bir alana yayıldığını görüyoruz. Nötrolizasyon çalışması yapılması gerekli. Bunu da eğitimli ekipler yapabilir.\"
\"KİMYASAL DÖKÜLMÜŞ, SU SANMIŞLAR\"
\"Kimyasal madde taşıyan araçlarda ikaz levhaları oluyor\" diyen Yılmaz, sözlerine şöyle devam etti:
\" Yani uzaktan bakılınca da aşağı yukarı anlıyorsunuz. Özellikle sülfürik asit gibi birbiri içinde reaksiyona girecek maddeler birbiriyle uzak mesafede tutulur. Burada yapılan maddenin aracın arkasına iple bağlanması ve bir yokuş çıkılması. Burada ölüme \'merhaba\' denilmiş. Böyle bir taşıma şekli söz konusu bile olamaz. Buraya kimyasal döküldüğünde insanlar su sanmışlar. Koku ve inanılmaz bir yanıktan sonra bunu kavrayabilmişler. Sürücünün sertifikasının olmadığını birebir görebiliyoruz. Eğitimli bir sürücü bunu asla yapmazdı. Paketleme elemanının dahi sorumluluğu var.\"
MAHALLELİ: ARAÇLAR HIZLI GEÇİYOR, KASİS İSTİYORUZ
Olay sırasında orada olan Hasan Kulbak, \"Saat 14.30 civarlarında yüklü bir kamyon çok süratli bir şekilde giderken yokuşu çıkamadı ve kapak açıldı, bidonu yere düştü. Buradaki yol gece 22.30\'a kadar kapalı kaldı. Biz de zarar gördük. Bir kişinin kıyafetleri ve ayakkabıları yandı\" dedi. Kulbak, \"Buraya kasis istiyoruz. Çocuklar hızlı geçen araçlar yüzünden karşıdan karşıya geçemiyor\" diye konuştu.
DÖKÜLENİ SU SANDIK
40 yıldır aynı mahallede yaşadığını söyleyen Sadık Elmas ise \"Araç yokuş çıkarken arka kapakları açıldı. İçindekini önce su sandık, kimyasal maddeymiş, ilk başta fark etmedik. Asfalt kaynamaya başladı. Biri 15, diğeri 35 yaşlarında iki kişi yaralandı. Kıyafetleri, ayakkabıları yandı. Mahalleli kıyafet getirdi. Yetkililere haber verildi\" dedi.
Elmas, \"Burası fabrikalar bölgesi. Araçlar çok hızlı gidiyor. Daha önce de kasis istenmişti. Herhangi bir önlem alınmadı. Buraya kasis istiyoruz\" diye konuştu..
BAKANLIK 1 MİLYON LİRA CEZA KESTİ
Öte yandan Küçükçekmece\'de kamyon kasasındaki varil içinde bulunan sülfürik asitin yola dökülmesiyle ilgili kamyon sürücüsüne, araç sahibine ve firmaya Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Küçükçekmece İlçe Emniyet Müdürlüğü trafik ekipleri ceza kesti. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkilileri \'2872 Çevre Koruma Kanunu\' kapsamında, Küçükçekmece İlçe Emniyet Müdürlüğü trafik ekipleri ise, \'2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu\' ve \'4925 Karayolları Taşıma Kanuna\' göre işlem yaptı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkilileri yaşanan olaya ilişkin \'2872 Çevre Koruma Kanunu\' kapsamında ihmali olduğu iddia edilen kamyon sürücüsü V.S.\'ye 250 bin lira, firmaya ise 750 bin lira para cezası kesti.
(FOTOĞRAF)