Malta'nın isteyen herkese 650 bin euro karşılığında vatandaşlık hakkı verilmesini öngören bir yasa çıkarması, AB içinde tepki yarattı. Avrupa Parlamentosu milletvekilleri, uygulamayı eleştirdi.
Deutsche Welle Türkçe'nin haberine göre, Avrupa Birliği'ne girmenin ve Avrupa Birliği vatandaşı olmanın farklı yolları var. Örneğin zor şartlar altında, yasadışı yollarla sığınmacı olarak şansını deneyen binlerce insan var. Ancak varlıklı kişiler için AB vatandaşı olmak daha kolay, özellikle de Malta'da. Zira Malta hükümeti, 650 bin euro karşılığında isteyenlerin AB vatandaşı olmasını sağlayan bir yasa çıkardı. Ayrıca vatandaşlığa geçenlerin eşleri için yalnızca 50 bin, çocuk başına da 25 bin euro ödemeleri yeterli.
Malta, Avrupa Birliği üyesi olduğundan, vatandaşlığına geçenler, 28 Avrupa Birliği üyesi ülkenin yanı sıra Malta'nın vizesiz seyahat anlaşması imzaladığı Amerika Birleşik Devletleri ve 68 farklı ülkeye giriş hakkı da kazanıyor.
AP vekilleri tepkili
Malta'da başlatılan bu uygulama her ne kadar varlıklı kişileri sevindirse de, uygulamaya Avrupa Parlamentosu'ndan sert eleştiriler geldi. Avrupa Parlamentosu Çarşamba günü düzenlenen oturumda, Malta'nın pasaportları satılığa çıkartmasını eleştirdi ve diğer ülkeleri de bu konuda daha çekimser bir tutum izlemeye davet etti.
Avrupa Parlamentosu milletvekillerinden Alman Manfred Weber Maltalılar'a şu sözlerle seslendi:
"Malta harika bir ülke. Uzun yıllar içerisinde önemli vatandaşlık hakları geliştirdi. Bu ülkenin vatandaşlığı değerlidir. Bu nedenle Maltalı ve Avrupalı olmakla gurur duyabilirsiniz. Bu nedenle lütfen hükümetinize Malta vatandaşlığının satın alınamayacağını söyleyin. Lütfen bu uygulamayı durdurun!"
Avrupa Parlamentosu üyesi Hollandalı Sosyal Demokrat politikacı Emine Bozkurt ise zenginler ve yoksullar arasında ayrım yapıldığı eleştirisinde bulundu. Bozkurt şöyle konuştu:
"Avrupa Birliği zengin bir Rus vatandaşı özel jetiyle Malta'ya gelip Avrupa Birliği pasaportu alırken, fakir bir sığınmacının Akdeniz sularında boğulmasını mı istiyor? Bizim Avrupa Birliği sınırları içerisinde serbest dolaşım hakkı için mücadele ettiğimiz bir dönemde, dükkânlarda pasaportlar satılıyor. Bu durum beni gerçekten çok endişelendiriyor."
'En fazla 50 kişi gelir'
Tüm bu eleştiriler karşısında 400 bin nüfuslu küçük ada ülkesi Malta'nın hükümeti de sessiz kalmadı. Ülkenin Maliye Bakanı Edward Scicluna, 2013 yılı sonunda Avrupa Parlamentosu'nda yapılan bir oturumda, abartılı rakamlar beklemediklerini söylemişti. Her sene bin yabancının ada vatandaşlarıyla evlenerek Malta vatandaşlığına geçtiğini belirten Scicluna, bu uygulama sonrasında bu sayıya ilave olarak en fazla 50 yatırımcının ülkeye gelmesini beklediklerini kaydetmişti. Malta Başbakanı Joseph Muscat da eleştirileri paylaşmadığının altını çizerek 'Uluslararası medyanın yansıyanın aksine Malta yanlış bir yöne gitmiyor. Vatandaşlık programları sunan başka ülkeler de var' dedi.
Diğer AB ülkelerindeki durum
Portekiz, İngiltere, Kıbrıs, Bulgaristan, Avusturya ve Belçika da ülkede yatırım yapanlara vatandaşlık konusunda kolaylık sağlayan ülkeler. Ancak bu ülkelerde, vatandaşlığa geçme hakkı en erken 5 yıldan sonra elde edilebiliyor. Bazı ülkeler sürekli olarak bu ülkede ikamet etme zorunluluğu da getiriyor. Malta ise ikamet zorunluluğunu dahi şart koşmuyor.
Malta ile diğer ülkeler arasındaki bir diğer fark da bu ülkelerde gerçekleştirilmesi zorunlu kılınan yatırımların miktarı. Örneğin Portekiz'de en az 500 bin euroluk bir mülk alımı yeterli. İngiltere de en az bir milyon sterlinlik yatırım yapmak gerekirken, Kıbrıs'ta 3 milyan euro şart koşuluyor. Avusturya'da kesin bir rakam verilmese de, yaklaşık 10 milyon eurodan bahsediliyor. Almanya'da ise Federal Göçmen ve Mülteci Dairesi, milliyet üzerinden ticaret yapılmasına izin vermiyor. Fakat eğer kamu yararı söz konusu ise istisnalar yapılabileceği belirtiliyor. Bu durumda, Alman vatandaşlığı için şart koşulan 8 yıllık ikamet şartında bazı esneklikler gösterilebiliyor.
Avrupa Birliği Komisyonu sözcüsü Michele Cercone, Avrupa Birliği'nin bu konuda söz sahibi olmadığını söyledi: "Avrupa Birliği üyeleri kimi vatandaş yapacakları konusunda tam yetkiye sahiptir. Avrupa Adalet Divanı kararlarında birçok kez, uluslararası yasalara göre üye ülkelerin bu konuda tam egemenlik sahibi olması gerektiğini tescil etmiştir."
Malta'nın vatandaşlık hakkını satılığa çıkarması konusundaki eleştiriler sürerken, Avrupa Briliği Komisyonu başkanı ise Jose Manuel Barroso ülke vatandaşlığı hakkıyla birlikte Avrupa vatandaşlığı hakkının da verildiğine dikkat çekti.