Uluslararası Af Örgütü (UAÖ) Suudi Arabistan'da 37 kişinin “terör” suçlamasıyla ölüm cezasının infaz edilmesini değerlendirdi. UAÖ, bu durumun Suudi Arabistan’da ölüm cezası uygulamalarındaki ürkütücü artışa işaret ettiğini belirtti. Ölüm cezası infaz edilenler arasında yer alan bir kişi, 18 yaşından küçükken işlediği bir suçtan ötürü mahkum edilmişti.
UAÖ Orta Doğu Araştırma Direktörü Lynn Maalouf, “Bugün gerçekleşen ölüm cezası infazları, Suudi yetkililerin insan hayatını ne derece hor gördüğünü korkunç bir şekilde ortaya koyuyor. Bu zalimane olay aynı zamanda ülkedeki Şii azınlığın içinden doğan muhalefeti yok etmek için ölüm cezasının siyasi bir araç olarak kullanıldığını gösteriyor" dedi.
Ölüm cezası infaz edilenlerin çoğu Şii erkeklerdi ve uluslararası adil yargılanma standartlarını hiçbir şekilde karşılamayan göstermelik davalarda, sanıklar işkence sonucu elde edilen itiraflara dayanılarak ölüm cezasına mahkum edildi.
Yargılamalar adil değildi, suç işlendiği sırada reşit olmayan biri de öldürüldü
Cezası infaz edilenler arasında ayrıca İran adına casusluk yaptığı ileri sürülen ve hiçbir şekilde adil olmayan yargılamalarla mahkum edilen 11 erkek de yer alıyor. En az 14 kişinin ölüm cezası mahkumiyeti, Şiilerin yaşadığı Doğu Bölgesi’nde 2011 ve 2012 yıllarında katıldıkları hükümet karşıtı protestolara ve bu protestolar sırasında gerçekleşen şiddet eylemlerine dayanıyor. Söz konusu 14 erkek çok uzun süreler tutuklu kaldı ve Mahkeme’ye bu süreçte işkence ve diğer türlü kötü muameleye maruz bırakılarak sorgulandıklarını, bu şartlar altında suçlarını ‘itiraf’ ettirildiklerini söyledi.
Cezası uygulananlardan bir diğeriyse 16 yaşında gözaltına alınan ve hükümet karşıtı protestolara karışmakla suçlanan, genç bir Şii olan Abdulkerim el-Havaj idi. Uluslararası hukuk, suçun işlendiği tarihte 18 yaşın altında olanların ölüm cezasına mahkum edilmesini kati bir şekilde yasaklar.
Uluslararası Af Örgütü, ailelerin cezaların infaz edileceğinden haberdar olmadığını ve yakınlarının ölüm haberiyle şoke olduklarını öğrendi. Lynn Maalouf, “Ölüm cezasına başvurulması her koşulda korkunçtur. Ancak suç işlendiği sırada 18 yaşın altında olan birine uygulanması, uluslararası hukukun son derecede pervasızca ihlal edilmesidir” değerlendirmesinde bulundu.
Ölüm cezası uygulananların hepsi Suudi Arabistan vatandaşıydı. Bu yıl itibariyle Suudi Arabistan’da en az 104 kişinin ölüm cezası uygulandı. Bu kişilerin en az 44’ü başka ülkenin vatandaşıydı. Ölüm cezası uygulananların çoğu uyuşturucuya bağlı suçlamalardan mahkum edilmişti. Suudi Arabistan 2018 yılında en az 149 kişinin ölüm cezasını infaz etti.
Suç işlendiği sırada reşit olmayan 3 kişi öldürülme riski altında
Maalouf, “Suudi Arabistan terörle mücadele adına ölüm cezası infazını ürkütücü şekilde arttırmak yerine, bu yaygınlaşan kanlı infazlara derhal son vermeil ve ölüm cezası infazlarını askıya alacak bir resmi karar yayımlayarak, ölüm cezasını tamamen kaldırmaya yönelik ilk adımı atmalı” diyerek sözlerini sonlandırdı.
Suç işlendiği sırada 18 yaşın altında olan ve Şii azınlığa mensup Ali el-Nimr, Davud el-Marhun ile Abdullah el-Zaher de her an ölüm cezalarının uygulanması riski altında.
Uluslararası Af Örgütü suçlanan kişi her kim olursa olsun, işlenen suç her ne olursa olsun, ölüm cezası uygulamasının yönteminden bağımsız olarak, her koşulda ölüm cezasına karşıdır.