Roman Goncharenko
Ukrayna'da devlet başkanlığı yarışının ikinci turu bugün düzenleniyor. İkinci tur devlet başkanlığı seçimi öncesinde yapılan kamuoyu araştırmalarına göre, komedyen Volodimir Selenski seçmenin yüzde 60'ının desteğini alıyor. Rakibi görevdeki devlet başkanı Petro Poroşenko'yu destekleyenler ise bu oranın yarısını zor buluyor. Selenski 31 Mart'ta yapılan ilk tur seçimlerde de rakibine benzer oranda fark atmıştı.
İlk tur seçim sonuçları ülkedeki görüşlerin bölündüğünü ortaya koydu. Ukrayna'nın büyük bölümünde siyasete aslında yabancı olan bir ismin ülkenin büyük bölümünün desteğini almış olması, Ukrayna'da pek sık rastlanır bir durum değil. Şimdiye kadar toplumda bir huzur ortamının hüküm sürdüğü de söylenemez. Toplum içinde farklı görüşler olsa da genelde karamsar bir havanın hakim olduğunu söylemek mümkün. Çoğu kişi devlet başkanı Poroşenko'nun farklı nedenlerden ötürü seçimi kaybetmesini isterken bir kesim de aslında Selenski'nin Poroşenko'dan pek farksız olmadığı görüşünde. Azınlıktaki çaresiz bir kesim ise Selenski taraftarlarına kızıyor.
Selenski neden bu kadar seviliyor?
Yılbaşı akşamı sürpriz bir biçimde devlet başkanlığı seçimleri için adaylığını açıklayan Selenski, birkaç ay içinde seçmenin büyük bir bölümünün umudu oldu. En çok seçmen desteğiniyse nüfusun çoğunluğunun Rusça konuştuğu, son yıllarda Ukraynaca ve Ukrayna kültürü etkisinin artmasından rahatsız olan ülkenin doğu ve güneyinden alıyor. Selenski de o bölgeden gelen bir isim ve akıcı Rusça konuşuyor ve ülkenin bu bölümünde "bizden biri" olarak görülüyor. Ancak asıl mesleği komedyenlik olan Selenski'ye ülkenin merkezi ve batısından da destek var.
Selenski'nin komedyenlikten gelen tanınırlığı ve siyasete uzak bir isim oluşu elini güçlendiriyor. Yıllarca süren siyasi dalgalanmalar ve yolsuzluk iddialarından sonra toplum siyasi arenada yeni yüzler arıyor. Selenski'nin bir televizyon dizisinde öğretmenlikten başarılı bir devlet başkanlığına uzanan hikayesini üstlendiği rolünün de popülaritesinde etkili olduğu belirtiliyor.
Selenski'den sosyal medya atağı
Gözlemcilere göre ilk ve ikinci tur arasındaki üç hafta adaylar üzerinde de farklı etki yarattı. Selenski, zaferi garantilediği düşüncesinden yola çıkıp seçim kampanyasını boşlamış durumda. Komedyen taraftarlarına yalnızca sosyal medya üzerinden ironik video mesajlarıyla sesleniyor, röportaj vermiyor. Son dönemde sorunlara yönelik içerik tartışmalarından çok -Selenski'nin önerdiği- adaylara alkol ve uyuşturucu testi yapılması önerisi üzerine espriler yapılıyor. Poroşenko'nun sosyal medya mesajlaşma uygulaması Telegram'da 53 bin, Selenski'nin ise 145 bin takipçisi bulunuyor.
Poroşenko'nun, rakibi Selenski'yi Rusya'nın kuklası olmakla suçlama stratejisiyse taraftar bulmadı. Beş yıllık iktidarının sonunda, AB ile vize serbestisi gibi başarılar unutulmuş görünüyor. Halk daha çok giderek artan doğalgaz fiyatlarından ve yoksulluktan şikayetçi. Etrafında artan yolsuzluk skandalları da Poroşenko'nun elini zayıflatan faktörlerden. Kendi partisi dışında ittifak oluşturabileceği Poroşenko'yu destekleyen başka bir parti de bulunmuyor.
Hararetli bir dönemin başlangıcı
Kiev'deki siyasi gözlemcilere göre, Selenski'nin seçimleri kazanması halinde ülkeyi haraketli bir dönem bekliyor olacak. Selenski'nin zaferi halihazırda kırılgan siyasi sistemi alt üst edecek. Buna erken genel seçim ihtimali, olası anayasa değişiklikleri, iktidar paylaşımı ve yeni sokak protestoları olasılığını da eklemek gerekiyor. Sokak protestolarının şimdiye kadar izlenen Batı yanlısı politikalardan uzaklaşılması ve Rusya ile yakınlaşma durumunda yaşanması bekleniyor. Selenski, Ukrayna'nın yönünün Batı'ya dönük olduğunu vurgulamış olsa da Rusya ile uzlaşma sinyalini de vermiş durumda.