Alican Uludağ
Kara Kuvvetleri Komutanlığı Yüksek Disiplin Kurulu'nun Tuzla Piyade Okullar Komutanlığında yapılan 10 Kasım Atatürk'ü Anma Töreni'nde "Atatürk fotoğrafı takmayan" teğmene tepki gösterdikleri için dört teğmenin Türk Silahlı Kuvvetlerinden (TSK) ihraç edilmesine ilişkin kararının gerekçesi açıklandı.
Bu teğmenlerin askeri disiplin ve atmosferi ağır bir şekilde zedeledikleri öne sürülen kararda, teğmenlerin disiplinsizliğe yetkileri olmaksızın müdahale etmek şeklindeki eylemlerinin başka disiplinsizliklere neden olduğu savunuldu.
Tuzla Piyade Okul Komutanlığında 10 Kasım 2023 yapılan Atatürk'ü Anma töreni sırasında Piyade Teğmen A.A.'nın yakasına Atatürk fotoğrafı takmaması üzerine başlayan tartışmanın sonucunda toplam yedi teğmen TSK'dan ihraç edilmişti. Bu teğmenlerden biri Atatürk fotoğrafı takmayı reddeden A.A., diğer ikisi bu isme destek veren teğmenler M.F. Ş. ve F. A.'ydı. Diğer dört isim ise bu üç kişiye tepki gösteren piyade teğmenlerdi.
Kara Kuvvetleri Komutanlığı Yüksek Disiplin Kurulu'nun 18 Ocak 2024'te verdiği ihraç kararının gerekçesi taraflara tebliğ edildi. DW Türkçe, Atatürk fotoğrafı takılmamasına tepki gösteren Piyade Teğmenlerden Ö.S.'ye verilen ihraç kararına ilişkin karara ulaştı.
Kararda, bu teğmenin Atatürk fotoğrafı takmayan teğmen A.A.'nın koğuşunun kapısına üç adet, içine de bir adet Atatürk fotoğrafı astığı belirtildi. Ayrıca Ö.S.'nin "KHO 174. Dönem Mezunları" adlı Whatsapp grubunda "Allah gibi taptığınız şeyhler…" ifadelerini kullanarak hakaretlerde bulunduğu aktarıldı.
Kararda, "Türk Silahlı Kuvvetlerinin; güçlü, modern, her an harbe hazır, etkin, caydırıcı, saygın bir güç olarak, geçmişten günümüze olduğu gibi gelecekte de kendisine tevcih edilen görevleri üstün bir başarı ile yerine getirmesi için disiplinin ve askeri atmosferin tesisinin hayatı önemde olduğu" belirtildi.
"Disiplinsizliğe müdahale etmek de disiplinsizlik"
Piyade Teğmen Ö.S.'nin, Atatürk fotoğrafı takmama tartışmasında birlikte hareket eden teğmenler M.F.Ş., A.A. ve F.A.'ya karşı birlik, beraberlik ve askeri disiplini bozacak şekilde eylem sergilediği belirtilen kararda, bu eylemin, TSK'nın ilgili mevzuatına göre şekillenen ve temeli mutlak itaat ve disipline dayanan meşru hiyerarşik yapısına zarar verdiği iddia edildi. "Ö.S. ile birlikte adı geçen diğer personelin, mevzuatın tayin ettiği usulleri aykırı bir şekilde, disiplinsizliğe yetkileri olmaksızın müdahale etmek şeklindeki eylemlerinin başka disiplinsizliklere ve adli suçlara sebebiyet verdiği" öne sürülen kararda, şu değerlendirme yapıldı:
"Ayrıca 10 Kasım ve 13 Kasım 2023 tarihlerinde gerçekleşen olaylarda adı geçen diğer personelin disiplin amirlerine mevzuattaki usul ve esaslara uygun olarak iletilmesi gereken, ilgililerin şikayet konusu tavır, davranış veya söylemleri ile ilgili olarak, bir kısım personel ile birlikte askeri hiyerarşi ve mutlak disiplin anlayışının dışına çıkarak mevzuata ve hukuka aykırı tedbirler alma gayreti içerisine girdiği ve bu şekilde birlik içerisindeki disiplin ve askeri atmosferin ağır bir biçimde zedelenmesine sebebiyet verdiği değerlendirilmiştir."
"Silah arkadaşlığı ve birlik ruhu zedelendi"
Piyade Teğmen Ö.S.'nin, görev, sorumluları ve disiplin anlayışının temel gereklerine aykırı olarak sergilediği tutum ve davranışlarının, yasal mevzuata, disiplin kurallarına, askeri nezaket ve terbiye kurallarına ve verilen emirlere mutlak suretle aykırı olduğu konusunda şüphe bulunmadığı iddia edildi. Kararda, bu eylemlerin birlik içerisindeki itaat hissini, tesis edilmiş olan mutlak disiplin anlayışı ile askeri atmosferi ve mesleğin temel değerlerinden olan silah arkadaşlığı ve birlik ruhunu önemli ölçüde zedelediği savunuldu.
Kararda, Ö.S'nin eylemlerinin TSK mevzuatında yer alan "Hizmete Engel Davranışlarda bulunmak" disiplinsizliği olduğu savunuldu. Bu nedenle Ö.S.'ye "Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezası verilmesine" oybirliğiyle karar verildiği anlatıldı. Karara karşı 60 gün içinde İdari Mahkemesine dava açılabilecek.
10 Kasım'da Atatürk fotoğrafı takmayan teğmene tepki gösteren teğmenler arasında yer alan Piyade Teğmen B.Y. hakkındaki kararda da benzer gerekçeler yer aldı.
Tuzla Piyade Okulu'nda ne olmuştu?
Kararda yer alan bilgilere göre; Tuzla Piyade Okul Komutanlığı'nda düzenlenen 10 Kasım Atatürk'ü Anma Töreni'nde Piyade Teğmen A.A.'ya, yakasına Atatürk fotoğrafı takmaması üzerine bazı teğmenler uyarıda bulunmuştu. Piyade Teğmen U.C.Ç.'nin uyarısına "Fotoğrafım yok" diyen A.A. buna karşılık kendisine verilen Atatürk fotoğrafını cebine koydu. Teğmen A. ikinci uyarı üzerine ise "iğnem yok" karşılığını verdi. Kendisine iğne veren Piyade Teğmen A.K.Ş.'nin "Cebine koyduğun fotoğrafı ver, ben takıp yardım edeyim sana" demesi üzerine ise A.A. "Gerek yok, ben takarım" dedi. Ancak iddiaya göre A.A. yine fotoğrafı yakasına takmadı.
Yaşanan tartışma sırasında A.K.Ş. "Niye takmıyorsun, Atatürk ile bir sorunun mu var" derken, A.A. ise "Bir sorunum varsa ne olacak, sen mi çözeceksin, zorla taktıramazsınız" karşılığını verdi. Teğmen A.K.Ş. bunun üzerine "Takmayacaksan tören alanını terk et, burada işin yok, defol" diye konuştu. Olayın haber verildiği Piyade Üsteğmen Y.K.'nın emri üzerine A.A. yakasına Atatürk fotoğrafı taktı.
Ancak törenin ardından bazı teğmenler, A.A.'nın kaldığı 405 No'lu koğuşa giderek bu duruma tepki gösterdi. Tartışmalar sırasında A.A., iddiaya göre "Atatürk'e saygı duyuyorum ancak sevmiyorum" dedi.
Kapıya Atatürk fotoğrafı asıldı
13 Kasım'da ise bazı teğmenler, A.A.'nın kaldığı koğuşun kapısına giderek kapıya üç tane Atatürk fotoğrafı yapıştırdı. M.F.Ş.'nin bu fotoğrafları sökmesi üzerine 30-40 kadar teğmen, yeniden 405 No.lu koğuşa giderek üç teğmene tepki gösterdi. M.F.Ş. kendisine tepki gösteren teğmenlere, "Kurtuluş Savaşı'na çok güzel yaptı ama 1923 sonrasında dini yozlaştırdı ve Arapça olan dinin dilini Türkçe olarak değiştirdi. Kuran'ın Türkçe olarak mealinin yazılması yanlıştı" ifadesini kullandı.
Olayların ardından Öğrenci ve Kurslar Alay Komutanı Piyade Komando Albay E.Ç.'nin yanına götürülen A.A.'nın söylemlerini burada da sürdürerek "Atatürk'ün ezanı Türkçe okutması ile başlayan ve 1923 sonrasındaki yaptıklarını tasvip etmiyorum" dediği belirtildi. Bunun üzerine Albay E.Ç. tarafından susturulan A.A. şikayeti alınarak koğuşuna gönderildi.