TUSAŞ nedir, Türkiye için kritik önemi ne?

T24 Haber Merkezi

Ankara Kahramankazan'daki yerleşkesine terör saldırısı düzenlen Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ), Türkiye'nin savunma sanayii ve havacılık alanındaki en önemli aktörlerinden biri konumunda bulunurken; ulusal ve uluslararası projelerde de kilit roller üstleniyor.

23 Ekim'de TUSAŞ tesisine yönelik terör saldırı gerçekleşti. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, olayın terör saldırısı olduğunu, şehit ve yaralıların bulunduğunu açıkladı.

Peki, TUSAŞ'ın, ulusal savunma sanayiindeki rolü ne, hangi yerli projeler TUSAŞ bünyesinde geliştirildi ve geliştiriliyor?

TIKLAYIN-Ankara TUSAŞ'a bombalı-silahlı terör saldırısı

TUSAŞ, kime ait?

Türk Uçak Sanayii Anonim Ortaklığı (TUSAŞ), 28 Haziran 1973 tarihinde Türkiye'nin savunma sanayiinde dışa bağımlılığını azaltmak amacıyla Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bünyesinde kuruldu. Ancak asıl ivmesini, 1984 yılında Savunma Sanayii Başkanlığı'nın (SSB) kurulması ve bu kuruma bağlı olarak görev yapmaya başlamasıyla kazandı. İlk aşamada, özellikle ABD ve diğer müttefik ülkelerle birlikte yürütülen projelerle büyüdü, ilerleyen yıllarda ise milli projelere ağırlık verdi.

Askeri ve sivil havacılık projelerinde önemli görevler üstlenerek yerli uçak, insansız hava araçları (İHA), helikopter, uydu ve diğer savunma teknolojilerinin geliştirilmesine katkı sağladı. 

TUSAŞ, sadece Türkiye’de değil, uluslararası arenada da rol aldı. Pek çok global savunma ve havacılık şirketiyle işbirlikleri ve ortak projelerde yer aldı, yüksek teknoloji gerektiren projelerde önemli rol üstlendi.

Uluslararası projeler

F-16 Savaş Uçağı Üretimi: TUSAŞ, ABD ile işbirliği içinde, F-16 savaş uçaklarının lisans altında üretimini gerçekleştirti. Bu projede büyük bir montaj ve modernizasyon kapasitesine sahip olan şirket, Türkiye'nin hava kuvvetleri envanterindeki F-16’ların büyük bir kısmını üretmiş ve geliştirildi. Ayrıca, bu uçakların modernizasyon süreçlerini yürütmeye devam etti.

A400M Atlas Uçağı Projesi: Airbus tarafından yürütülen A400M askeri nakliye uçağı projesinde de TUSAŞ, önemli bir tedarikçi ve iş ortağı olarak yer aldı. Uçağın bazı kritik bileşenlerinin üretimi ve geliştirilmesi TUSAŞ tarafından gerçekleştiriliyor. Bu proje, Türkiye’nin Avrupa savunma sanayi ile entegrasyonunu sağlaması açısından da önemli bir adım olarak görülüyor.

JSF (Joint Strike Fighter) / F-35 Programı: TUSAŞ, F-35 savaş uçağı programında önemli tedarikçilerden biri olarak yer aldı. Uçağın çeşitli yapısal parçalarının üretimi ve mühendislik hizmetleri, TUSAŞ tarafından sağlandı. Ancak, Türkiye’nin F-35 programından çıkarılmasıyla bu projedeki yerini kaybetti.

Boeing ve Airbus Ortaklıkları: TUSAŞ, Boeing ve Airbus gibi dünya havacılık devleriyle stratejik ortaklıklar kurdu ve bu firmaların uçaklarına çeşitli parçalar ve alt sistemler üretti. Airbus A320, A350 ve Boeing 737, 787 gibi uçaklar için parça üretimi yaparak, küresel havacılık sektöründe önemli bir yer edindi.

Yerli projeler

TUSAŞ, uluslararası projelerin yanı sıra Türkiye’nin savunma sanayii açısından son derece kritik olan milli projelerde de başrol oynadı. Bu projeler, Türkiye'nin savunma bağımsızlığını artırma ve yerli teknolojiler geliştirme hedeflerinin bir parçası olarak görülüyor.

Milli Muharip Uçak (MMU): Türkiye'nin 5. nesil savaş uçağı olan Milli Muharip Uçak (MMU) projesi, TUSAŞ tarafından yürütülüyor. Bu proje, Türkiye’nin kendi savaş uçağını üretme hedefinin bir parçası olup, dünya savunma sanayiinde Türkiye’yi bir adım öne taşıyacak bir hamle olarak yorumlanıyor. MMU'nun yüksek teknolojili radar, süpersonik hız, düşük radar izi ve ileri seviye silah sistemleri ile donatılacağı belirtiliyor.

ANKA İnsansız Hava Aracı (İHA): TUSAŞ’ın bir diğer milli projesi ise ANKA İHA sistemi. Bu proje, Türkiye’nin insansız hava araçları alanında bölgesel bir güç haline gelmesinde kritik bir rol oynadı. ANKA, keşif, gözetleme, hedef tespiti ve imha gibi görevleri başarıyla yerine getiren bir platformdur ve şu anda aktif olarak Türk Silahlı Kuvvetleri envanterinde bulunuyor.

HÜRJET Eğitim ve Hafif Taarruz Uçağı: TUSAŞ, Türkiye’nin ilk jet eğitim ve hafif taarruz uçağı olan HÜRJET'i geliştiriyor. Bu projenin Türkiye’nin askeri eğitim uçaklarında dışa bağımlılığını azaltacağı ve ileride uluslararası pazarda rekabet edebilecek bir ürün olarak öne çıkacağı belirtiliyor.

ATAK Helikopteri: TUSAŞ’ın milli üretimi olan T-129 ATAK Taarruz Helikopteri, Türkiye’nin kara kuvvetlerinin envanterinde aktif olarak yer alan en önemli platformlardan biri. Hem taarruz hem de keşif görevlerinde kullanılan ATAK helikopteri, Türkiye’nin modern savaş gücüne önemli bir katkı sağladığı belirtiliyor.

GÖKBEY Genel Maksat Helikopteri: Türkiye’nin genel maksat helikopteri ihtiyacını karşılamak amacıyla TUSAŞ tarafından geliştirilen GÖKBEY, tamamen yerli ve milli imkânlarla üretildi. Askeri ve sivil kullanım alanlarına sahip olan GÖKBEY, Türkiye’nin havacılıkta kendine yeterliliğini artıran projelerden biri.

TUSAŞ, Türk savunma sanayiinde yerli ve milli projelerin yürütülmesinde kilit bir aktördür. Türkiye’nin kendi silah sistemlerini üretme ve teknolojik bağımsızlığını sağlama stratejisinin merkezinde yer alır. TUSAŞ'ın geliştirdiği projeler sayesinde Türkiye, birçok kritik alanda dışa bağımlılığını azaltmış, aynı zamanda savunma ihracatında da büyük ilerlemeler kaydetti.

Özellikle Milli Muharip Uçak, ANKA İHA, ATAK ve HÜRJET gibi projeler, Türkiye’nin savunma teknolojilerinde bir üst lige çıkmasına yardımcı olmuştur. Bu projeler sayesinde Türkiye, hem bölgesinde hem de küresel ölçekte askeri gücünü artırdı.

TUSAŞ, Türkiye'nin hem askeri hem de ekonomik stratejilerinde kilit bir role sahip.