Hülya Karabağlı / ANKARA
TBMM İnsan Hakları İnceleme Alt Komisyonu, kadına yönelik şiddetle ilgili birçok veriyi derlediği bir rapor hazırladı. Raporda 2002-2013 yılları arasında kadın cinayetlerinin yüzde 3 arttığı ve 2013'ün ilk 11 ayında 215 kadının öldürüldüğü kaydedildi. Raporda ayrıca, Türkiye’de her üç kadından birinin eşinden fiziksel şiddet gördüğü ve kadınların ancak yarısının bir başkasına şiddet gördüklerini anlatabildikleri ifade edildi.
Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun verilerine göre, 2002 yılında 66 kadın erkeklerce öldürülürken, bu sayı 2013 Kasım ayı itibariyle 215. Platform, hâkimlerin kadın cinayetlerini daha ağır biçimde cezalandırmasının, önümüzdeki süreçte caydırıcı olabileceğini belirtiyor. Ancak, alındığı söylenen önlemlere rağmen 2013 yılı yine kadınlar için kara bir yıl oldu.
Emniyet Genel Müdürlüğü’nün resmi kayıtlarına göre, Şubat 2010-Ağustos 2011 arasındaki 19 ayda 78 bin 488 aile içi şiddet vakası yaşandı. Adalet Bakanlığı’nın verilerine göre ise, 2002’de 66 kadın öldürülürken, 2009’un ilk 7 ayında 953, 2010 yılında 1500 kadın öldürüldü. 2002’den 2009’a kadar artış oranı yüzde 1400 olarak kayda geçti.
2006 yılından itibaren yapılan araştırma sonuçlarına yer verilen TBMM İnsan Hakları İnceleme Alt Komisyonu’nun Kadına ve Aile Bireylerine Yönelik Şiddet Raporu’nda şu ifadelere yer verildi:
-Türkiye’de her üç kadından biri eşinden fiziksel şiddet görüyor. Kadınların yarısı ise şiddet gördüklerini daha önce kimseye söylemediklerini ifade ediyor.
-Yükseköğrenim gören 6 erkekten biri eşine fiziksel şiddet uyguluyor.
-Kadınların eğitiminin artması, kendilerini dayaktan kurtarma oranını yükseltirken; erkeklerin eğitiminin artması, şiddete başvurmalarını azaltıyor.
-Kadınların erkeklerden daha fazla kazanmaları, fiziksel şiddete maruz kalma riskini en az iki misli artırıyor.
-Çocukken tanık olunan veya maruz kalınan şiddet, erkeklerde şiddet uygulama, kadınlarda ise şiddete maruz kalma olasılığını artırıyor.
Aile rızası olmayan evliliklerde şiddet daha fazla
-Tanışıp anlaşarak, ailelerin onayıyla evlenenlerin yüzde 28’inde şiddet görülürken, bu oran, görücü usulü ile evlenenlerde yüzde 37’ye çıkıyor. Aile rızası olmayan evliliklerde ise oran, yüzde 49’a çıkıyor.
-Okuma yazma bilmeyen kadınlar arasında en az bir kez fiziksel şiddet gördüğünü söyleyen kadın oranı yüzde 43. Yükseköğrenim görmüş kadınlarda bu oran yüzde 12’ye düşüyor. Ancak, yükseköğrenim görmüş kadınlar bu itirafı yapmakta daha ketum davranıyor.
-10 kadından sadece biri şehir dışına/köye kocasından izin almadan gidiyor. Üçü izin almadan ailesini ziyaret ediyor. 4’ü izin almadan komşu ziyareti yapabiliyor.
-10 kadından 9’una göre haklı dayak yok. Bu sonuç, toplumda farkındalık yaratma çalışmalarının başarılı olduğunu gösteriyor.
-Kadınların yüzde 70 ila 85’i devleti göreve çağırıyor. Devletin erkekleri eğiterek, bu konuda çalışan kuruluşları destekleyerek, ağır cezalar vererek, sığınma evleri açarak, polisleri eğiterek erkeklerin eşlerine yönelik şiddeti engelleyeceğine inanıyor. Ancak kadınlar, devletin bu sorumluluklarını yeterince yerine getirmediğini de ekliyorlar.
-Kadınların yüzde 85’i sığınma evlerinin yetersiz olduğunu düşünüyor.