Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de, 10-23 Eylül 2024 tarihlerinde düzenlenen 45. Dünya Satranç Olimpiyatı’na Türk gençleri damga vurdu. Türkiye’nin genç büyük ustaları GM Ediz Gürel ve GM Yağız Kaan Erdoğmuş dünya gündemine oturdu. Dünyanın ünlü otoriteleri, Erkek A Milli Takımı’nda mücadele eden 15 yaşındaki GM Ediz Gürel ile dünyanın en genç büyük ustası unvanına sahip 13 yaşındaki GM Yağız Kaan Erdoğmuş’u, “satrancın dahileri” olarak tanımladı.
45. Dünya Satranç Olimpiyatı, 10-23 Eylül tarihlerinde Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de düzenlendi. Olimpiyata, Türkiye’nin genç büyük ustaları GM Ediz Gürel ve GM Yağız Kaan Erdoğmuş dünya gündemine oturdu. Dünyanın ünlü otoriteleri, Erkek A Milli Takımı’nda mücadele eden 15 yaşındaki GM Ediz Gürel ile dünyanın en genç büyükustası ünvanına sahip 13 yaşındaki GM Yağız Kaan Erdoğmuş’u, “satrancın dahileri” olarak tanımladı. Satranç otoriteleri, iki genç yetenekli sporcuyu, “Türk satrancının ve dünya satrancının geleceği” olarak gösterdi. Satranç Olimpiyatı’nda, Büyükusta (GM) Ediz Gürel, olimpiyatı namağlup tamamladı ve 2. Masa üçüncüsü olarak bronz madalya almaya hak kazandı. Kadın Uluslararası Usta (WIM) Gülenay Aydın da çok iyi bir performans sergileyerek dikkat çeken genç Türk satranççılar arasında yer aldı. Satranç Olimpiyatı’nda GM Mustafa Yılmaz Dünya’nın 1 numarası GM Magnus Carlsen’den puan alan ilk Türk satranççı olarak tarihe geçti.
“Onlar satrancın geleceği”
Genç yıldızlar GM Ediz Gürel ve GM Yağız Kaan Erdoğmuş Satranç Olimpiyatı’nda ilgiyle izlendi, adlarından övgüyle bahsedildi. Uluslararası Satranç Federasyonu’nun (FIDE), “X” hesabında, GM Ediz Gürel için, “Ediz Gürel: Türkiye'nin 15 yaşındaki satranç dahisi parlıyor” ifadeleri kullanıldı.
Ünlü Macar asıllı Amerikalı kadın satranç ustası ve eski Kadınlar Dünya Şampiyonu GM Susan Polgar, Satranç Olimpiyatı devam ederken sosyal medya hesabındaki mesajında, “15 yaşındaki Türk yıldız GM Gürel Ediz, 9 oyunda 2820 gibi şaşırtıcı bir performansla 8 puana sahip. 13 yaşındaki GM Erdoğmuş Yağız Kaan'ın 9 maçta 6,5 puanı ve 2600'ün üzerinde performansı var. Onlar Türk satrancının geleceği” diyerek genç yıldızlara övgüler dizdi. Polgar, yine “X” hesabında başka bir mesajında, “Genç Türk yıldızları: Gürel (15) ve Erdoğmuş (13). Her ikisi için de büyük bir gelecek var” ifadelerine yer verdi.
Hindistan’ın en popüler satranç platformu “ChessBase India”nın sosyal medya hesabında genç yetenekler için, “Türkiye, Yağız Kaan Erdoğmuş ve Ediz Gürel gibi iki genç sayesinde yakında satranç dünyasında bir güç merkezi olacak. Her ikisi de olimpiyatta mükemmel satranç oynadılar” değerlendirmesini yaptı.
GM Yağız Kaan Erdoğmuş, 10. turda Polonyalı rakibi GM Kacper Piorun’u mağlup ederken, rakibinin terk etmeden önce Yağız’ın mükemmel oyununu alkışlaması da olimpiyatta gözlerden kaçmadı.
İngiliz The Guardian gazetesinin ünlü satranç yazarı ve satranç ustası Leonard Barden, Yağız Kaan Erdoğmuş ile ilgili gazetede, “on chess” adlı köşesinde yayınladığı “Satranç: 13 yaşındaki Yağız Kaan Erdoğmuş 2600'ün eşiğinde ve dünya yaş rekoruna yaklaşıyor” başlıklı bir yazı kaleme almıştı. Yağız Kaan Erdoğmuş’un en fazla umut vadeden uluslararası yetenekler arasında yer aldığını ve dinamik klasik stiliyle giderek daha fazla övgü kazandığını vurgulayan Barden, “Yağız Kaan Erdoğmuş, Magnus Carlsen, Alireza Firouzja, Fabiano Caruana ve diğerlerinin ayak izlerini takip eden, erken rekorlarla dolu bir kariyer yolunda ilerliyor” demişti.
İlk kez olimpiyata katılan GM Yağız Kaan Erdoğmuş, 2.600 eloya ulaşan en genç sporcu ve olimpiyatta da yarışan en genç büyükusta oldu. 13 yaşındaki Erdoğmuş, ekim ayı reyting listesinde 2.600'ü resmen geçerek 2.600'ü geçen en genç sporcu olarak kayıtlara geçecek.
Olimpiyatta, GM Ediz Gürel 11 maçta 7 galibiyet, 4 beraberlikle 9 puan topladı. Gürel, 23,1 Elo kazandı. GM Yağız Kaan Erdoğmuş ilk kez katıldığı olimpiyatta 11 maçta 7 galibiyet, 2 yenilgi ve 2 beraberlikle 8 puan topladı. Erdoğmuş, 9,4 Elo kazandı. WIM Gülenay Aydın 10 maçta 6 galibiyet, 1 yenilgi ve 3 beraberlikle 7,5 puan topladı. Aydın, 52,4 Elo kazandı.
GM Ediz Gürel’den GM Yağız Kaan Erdoğmuş’a övgü: “Şu anda dünyanın en büyük yeteneği gibi”
Uluslararası Satranç Federasyonu (FIDE) CEO'su Emil Sutovsky’nin, “Ülkesinde satrancın gelişmesine öncülük etmesini bekliyorum” ifadesini kullandığı GM Ediz Gürel, olimpiyatta ilgi odağı oldu. Performansıyla dünya satranç gündemine oturan Ediz Gürel için FIDE CEO'su Sutovsky daha önce Ediz Gürel ve Magnus Carlsen'in röportajlarında verdiği “Ediz Gürel: Düşünmek.. Satrancı bu yüzden seviyorum’. Magnus Carlsen: ‘Klasik satranç sıkıcı” aralarındaki farka ironi yaparak dikkat çekmişti.
Ediz Gürel, FIDE’nin en çok röportaj yaptığı sporcular arasında yer aldı ve akıcı İngilizcesi ile verdiği mesajlarla dikkat çekti. Budapeşte’de olimpiyatta FIDE Youtube kanalında verdiği röportajda, maçlara hazırlanmak için çok çalıştığını belirten Gürel, “Hazırlık aşamasında her maç için üç dört saat harcıyorum ve maç sırasında çok fazla odaklanmaya çalışıyorum. Aslında takım için elimden gelenin en iyisini yapıyorum” diye konuştu. Takımdaki herkesin elinden geleni yaptığını, Budapeşte’de maçlara ara verdikleri günde tarihi yerleri gezdiklerini söyleyen Gürel, şiddetli yağışların yol açtığı sellere atıfta bulunarak, “Bence burası çok güzel bir yer. Budapeşte'de harika zaman geçiriyorum, eğer yüzmek zorunda kalmazsak harika olur, çünkü etrafta sel var” dedi.
Gürel’in, röportajda takım arkadaşı GM Yağız Kaan Erdoğmuş için övgü dolu sözler kullanması ise otoritelerin takdirini kazanan önemli başlıklar arasında yer aldı. Gürel, “Takım arkadaşınız Yağız da gerçekten genç bir süperstar, hiç birlikte çalıştınız mı” sorusuna, “Pek değil, ama biraz konuşuyoruz ve açıkçası onun takımımda olmasından gurur duyuyorum, şu anda dünyanın en büyük yeteneği gibi. İkimizde şimdiye kadar harika gidiyoruz, bakalım bunu sürdürebilecek miyiz” yanıtını verdi.
GM Mustafa Yılmaz Dünya’nın 1 Numarası GM Carlsen ile berabere kaldı
Çok çekişmeli ve heyecanlı maçlara sahne olan 45. Dünya Satranç Olimpiyatı’nda, başarılı milli sporcumuz GM Mustafa Yılmaz’ın Dünya’nın 1 numarası Norveçli GM Magnus Carlsen ile 5. turda berabere kalması akıllara yer etti. GM Mustafa Yılmaz, GM Carlsen’den puan alan ilk Türk satranççı olmayı başardı.
Uluslararası Satranç Federasyonu’nun (FIDE) instagram hesabı “fide_chess”te, bu karşılaşmayla ilgili “Mustafa oyunun ortasında daha iyi bir pozisyona sahipti, ancak oyunun sonunda eşitliği sağlamayı başaran Dünya’nın 1 numarası karşısında oyunu çeviremedi” ifadesi kullanıldı.
A Milliler başarılı müsabakalara imza attı
Budapeşte’deki Satranç Olimpiyatı’nda, Erkek A Milli Takımı 12’nci, Kadın A Milli Takımı 26’ncı sırada yer aldı. Açık kategoride 194 ülkenin yarıştığı olimpiyatta, GM Ediz Gürel, GM Yağız Kaan Erdoğmuş, GM Mustafa Yılmaz, GM Vahap Şanal ve GM Emre Can’dan oluşan Erkek A Milli Takımı 6 galibiyet, 4 beraberlik ve 1 yenilgi aldı.
180 ülkenin yarıştığı kadınlar kategorisinde ise Uluslararası Usta (IM) Ekaterina Atalık, Kadın Büyükusta (WGM) Betül Cemre Yıldız Kadıoğlu, WGM Kübra Öztürk Örenli, Kadın Uluslararası Usta (WIM) Gülenay Aydın ve WIM Hayale İsgenderova’dan oluşan Kadın A Milli Takımı 6 galibiyet, 2 beraberlik ve 3 yenilgi aldı.
TSF Başkanı Tulay: “Türk satrancının da dünya satrancının da geleceği bizim gençlerimiz olacak”
TSF Başkanı Gülkız Tulay, Satranç Olimpiyatı’nda çekişmeli ve heyecanı yüksek maçlara tanıklık ettiklerini, Türk sporcuların ülkemizi büyük bir başarıyla temsil ettiklerini söyledi. Türk satrancına 12 yıldır başkanlık yapan ve FIDE tarafından “Avrupa kıtasının en başarılı yöneticisi” seçilen Tulay, Türkiye’nin satrançta Avrupa’da zirveye ulaştığını, dünyanın da en başarılı ülkelerinden biri olduğunu ifade etti. Avrupa ve dünya başarısı için çok çalıştıklarını belirten Tulay, şunları kaydetti:
“Olimpiyatta çok heyecanlandık, çok gururlandık. Türk satrancının gençleri dünyaya damga vurdu. Dünyanın satrançta en iyi 12 ülkesinden biri olmamız önemli. Biz dünya sıralamasında 40’lı sıralardan geldik buralara. Çin, Hindistan, Özbekistan, Rusya gibi ülkeler satranca çok ciddi yatırım yapıyor. Biz de son 12 yıldır alt yapıya yatırım yapıyoruz. Türkiye’nin çok büyük potansiyeli var. Türkiye satrancı sevdi. Türkiye’de lisanslı sporcuda lideriz, ama bu durumu Avrupa açısından da söyleyebiliriz. Genç yıldızlarımız dünyada ilk sıralarda.
Türk satrancının da dünya satrancının da geleceği bizim gençlerimiz olacak. Dünya otoriteleri Ediz ve Yağız’ı şu anda yakından ilgiyle takip ediyor, onlarla ilgili bizleri gururlandıran ifadeler kullanıyorlar. O övgü cümleleri bize müthiş duygular yaşattı, bizleri onurlandırdı. Çok iyi oynadılar, müthiş performans sergilediler. Dünyanın en güçlü satranç sporcularıyla oynadılar. Onları rakipleri bile alkışladı. Ve çok başarılı oldular. Gülenay Aydın da çok iyi maçlar çıkardı. Mustafa Yılmaz, dünyanın bir numarası karşısında kazanma şansı olan bir maçta berabere kaldı. A millilerimizin hepsi de çok iyiydi, bizleri çok iyi temsil ettikleri için hepsiyle gurur duyuyor, hepsini tek tek tebrik ediyorum. Ayrıca Olimpiyata hazırlık sürecinde bizlerden desteğini esirgemeyen Gençlik ve Spor Bakanlığımız ile sporcularımızın olimpiyata çok iyi hazırlanmasına olanak sağlayan ana sponsorumuz Türkiye İş Bankası’na da çok teşekkür ediyorum.”
Türkiye İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Sözen "Artık bir satranç ekosistemi gelişmiş durumda”
Satranç Federasyonu'nun ana sponsoru Türkiye İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Suat Sözen, TSF ile 2005’te başlayan yol arkadaşlıkları boyunca temel amaçlarının satrancın planlı hareket etmenin önemini kavratma; konsantrasyon, hızlı ve doğru düşünme gibi beceriler kazandırma, kendine güven duygusu aşılama, sistemli ve disiplinli çalışmanın önemini ortaya koyma gibi faydalarını olabildiğince geniş kitlelere ulaştırmak için çalıştıklarını belirtti.
Bu yüzden satranca verdikleri desteği daha çok bir eğitim sponsorluğu kategorisinde değerlendirdiklerini ifade eden Sözen, satrancın faydalarından daha fazla çocuk ve gencin yararlanması için harcanan çabaların ardından önemli başarıların doğduğunu söyledi. Aradan geçen 19 yılda lisanslı sporcu sayısının 30 binden 1 milyon 311 bine; antrenör sayısının 2 binden 87 bine; kulüp sayısının 600’den 2 bin 200’e; Büyükusta, Uluslararası Usta gibi unvanlara sahip sporcuların sayısının ise 6’dan 253’e yükseldiğini söyleyen Sözen, “Artık bir satranç ekosistemi gelişmiş durumda. Kulüpleriyle, antrenörleriyle, hakemleriyle kendi içinde bir dünya, bir ekonomi oluştu.Bu çok kıymetli çünkü ekosistemi sağladığınız zaman sistem kendi kendine çalışabilir hale geliyor” diye konuştu.
“Başarının önündeki cam duvarları yıkmak için..”
Bir önceki olimpiyata göre başarısını önemli ölçüde artıran milli takım oyuncularına ve bu süreçte her türlü desteği sağlamak için büyük çaba harcayan TSF Başkanı Gülkız Tulay başta olmak üzere tüm TSF ekibine teşekkür eden Sözen, şunları söyledi:
“Bu sportif başarılar tüm ülkemize gurur veriyor. Ayrıca başarılarıyla öne çıkan sporcularımız, çocuklarımız ve gençlerimiz tarafından yeni rol modeller olarak benimseniyor. En önemlisi de bu alanda da bir başarının mümkün olduğu görünür hale geliyor. Olimpiyat gibi önemli organizasyonlarda başarı elde edilmesinin önünde var olduğunu düşündüğüm cam duvarların kaldırılmasının önemli olduğuna inanıyorum. Daha önce bir sporcunun bu başarıyı elde ettiğini görmeyince genç bir sporcu için böyle bir hedef koymak kolay olmuyor. Bir kere bu duvarın aşılmasını sağlarsak, arkadan gelenlere de çok önemli yollar açılmış olacak. Bizim esasen Olimpiyat desteğimizin temel amacı da bu cam duvarların yıkılabilmesi; ülkemiz çocuklarının ve gençlerinin istediklerinde ve gayret ettiklerinde neleri başarabileceklerini görmeleridir. 45. Dünya Satranç Olimpiyatı’nda da önemli başarılara imza atan Milli Takım sporcularımız bu amaca büyük katkı sağladılar. Kendilerini yürekten tebrik ediyor, başarılarının devamını diliyorum.”
Açık kategori ve kadınlar kategorisinde Hindistan şampiyon oldu
45. Dünya Satranç Olimpiyatı’nda, açık kategori ve kadınlar kategorisinde Hindistan şampiyon oldu. Açık kategoride ABD ikinci ve Özbekistan üçüncü olurken, kadınlar kategorisinde Kazakistan ikinci ve ABD üçüncü sırada yer aldı.
FIDE’nin, dünya satrancının en önemli organizasyonlarından biri olan ve iki yılda bir düzenlediği 45. Dünya Satranç Olimpiyatı’nda, açık kategoride 194 ülkeden 977 sporcu, kadınlar kategorisinde 180 ülkeden 907 sporcu hamle yaptı. Olimpiyat, açık ve kadınlar olmak üzere 2 kategoride düzenlendi. Takımlar her iki kategoride de 4 asil ve 1 yedek sporcuyla yarıştı.
Açılış töreni 10 Eylül’de yapılan ve ilk turu 11 Eylül’de başlayan 45. Dünya Satranç Olimpiyatı’nda sporcular 11 tur boyunca hamle yaptı.