Övgü Pınar/Roma
İtalyan basını, Türkiye'nin Libya Silahlı Kuvvetleri'ne "Sahil Güvenlik Eğitimi" vermeye başlamasını, Libya üzerinden Avrupa'ya yönelik göç rotasının Ankara'nın kontrolüne geçmesişeklinde yorumladı. Bazı yorumlarda ise bu gelişme "İtalya'ya atılmış bir tokat" olarak nitelendirildi.
Milli Savunma Bakanlığı tarafından "Libya Silahlı Kuvvetlerine verilen eğitim desteği" hafta içinde yapılan açıklamalarla duyurdu. Bakanlık tarafından 20 Ekim'de sosyal medyada yapılan açıklamada "Askeri Eğitim, İşbirliği ve Danışmanlık Anlaşması kapsamında Libya Silahlı Kuvvetlerine yönelik eğitimlere devam ediyoruz. Yerel unsurlarla sağlanan koordine sonucu Libyalı askerlere Sahil Güvenlik Eğitimi verilmeye başlandı" denildi.
Orta Akdeniz'de Afrika'dan Avrupa'ya yönelik göç rotasının ağırlıkla Libya-İtalya hattından geçmesi nedeniyle bu anlaşma İtalyan basını tarafından göç akışına olası etkileri üzerinden ele alındı.
"Erdoğan şimdi de başka bir güçlü şantaj silahına sahip oldu"
Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti Başbakanı Fayez el Sarrac ve İçişleri Bakanı Fethi Başağa'nın son iki günde Roma'yı ziyaretleri de bu bağlamda değerlendirildi.
Avvenire gazetesi bugün baş sayfasından verdiği haberde, Türkiye'nin Libya Sahil Güvenlik güçleri üzerinde kontrol sahibi olması, Ankara'nın Avrupa Birliği ile yaptığı göç anlaşmasıyla kıyaslandı. Gazete, "Avrupa'dan doğu rotasındaki göç akışının yönetimi için anahtarları alan Cumhurbaşkanı Erdoğan şimdi de başka bir güçlü şantaj silahına sahip oldu: Libya'nın sözümona sahil güvenlik güçlerinin kontrolü" diye yazdı.
Il Manifesto gazetesi de haberi baş sayfasından "Göçmenlerin Libya rotası Erdoğan'ın ellerinde" başlığıyla duyurdu. Haberde, "Türklerin amacı Libya dosyasında üstünlüklerinin altını çizmek ve İtalyanlara bir tokat atmak idiyse, Libya Sahil Güvenliği'nin kontrollerinde olduğunu duyurmaktan daha iyisini yapamazlardı" denildi.
Il Manifesto, Türkiye Savunma Bakanlığı'nın açıklamasına eşlik eden fotoğrafların da rastgele seçilmediğini iddia etti ve "Fotoğraflarda, Ankara'nın silahlı güçleri, İtalya'nın 2018'de Trablus'a hediye ettiği 2 devriye botunun üzerinde görülüyor" diye yazdı. Gazete, bu görüntünün "alaycı bir şekilde, Roma'nın Libya'da hiçbir ağırlığı olmadığını hatırlatma" amacı taşır gibi göründüğünü belirtti.
Haberde, Ankara'nın Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti'nin "kurtarıcısı" olmanın karşılığını almaya başladığı da belirtildi. "Ankara, savaş sonrası dönem için inşaat ve enerji alanlarındaki anlaşmalardan sonra şimdi de Akdeniz'in güneyindeki göçmen akışını kontrol etmede rol üstleniyor" denildi.
Türkiye'nin Libyalı askerlere Sahil Güvenlik Eğitimi vermeye başladığı yönündeki açıklamasının, Libya İçişleri Bakanı Fethi Başağa'nın Roma'da görüşmelerde bulunduğu saatlerde geldiğine de dikkat çeken Il Manifesto şu ifadeleri kullandı:
"Türklerin bu mesajı, (Ankara'ya yakın görülen) Libya İçişleri Bakanı Başağa'nın Roma'da mevkidaşı Lamorgese ile görüştüğü ve 'insan kaçakçılığı ağlarıyla mücadeleyi yoğunlaştırmayı' kabul ettiği saatlerde gelmesi nedeniyle daha da alaycı bir tona bürünüyor."
"İtalya'nın nüfuzuna yeni bir darbe"
La Repubblica gazetesi de "Türkiye Libya Sahil Güvenliği'nin kontrolünü ele geçirdi" başlıklı bir haber yayımladı. Haberde, "Türk Silahlı Kuvvetleri, Libya Sahil Güvenliği'ni eğitmeye başladı. Bu bizim Trablus üzerindeki nüfuzumuza yeni bir darbe teşkil ediyor, çünkü şimdiye kadar bunu İtalyan askeri misyonu gerçekleştiriyordu" denildi.
La Repubblica da, Türkiye'nin bu eğitimleri İtalya'nın hediye ettiği devriye botları üzerinde verdiğini gösteren görüntüleri "alay etmek" olarak yorumladı.
Haberde şu ifadeler yer aldı:
"Bu girişim, Sicilya Kanalı'ndaki durum üzerinde kayda değer etkiye yol açabilir. Erdoğan'ın birlikleri böylece göçmen akışı üzerindeki kontrolü etkilemeye çalışabilir: Pratikte, göçmen teknelerini durdurmaya ya da gitmelerine göz yummaya karar verme kapasiteleri gittikçe artıyor."
Libya İçişleri Bakanı Fethi Başağa geçen Çarşamba günü, Başbakan Fayez el Sarrac da dün Roma'ya gelerek mevkidaşlarıyla görüştü. İtalya tarafından yapılan açıklamalara göre görüşmelerde, göç akışının kontrolü ve insan kaçakçılarıyla mücadele de ele alındı. İtalya, 3 yıllık süresi geçen Şubat'ta dolan göç akışını durdurmaya yönelik ikili mutabakatın yenilenmesine verdikleri önemi de vurguladı.