Türkiye ev sahipliği yaptığı, İstanbul'da düzenlenen BM Dünya İnsani Zirvesi’nde, 48 ülke "çatışma bölgelerinde uluslararası insani hukukun uygulanması" çağrısını içeren bir bildiriye imza attı. Türkiye, ev sahipliği yaptığı organizasyonun sonunda yayımlanan bildiriye imza atmadı. Güneydoğu’daki operasyonlar operasyonlarına devam eden Türkiye, ev sahibi olduğu zirve toplantısında, 48 ülkenin katıldığı bildiriye imza koymadı. Ayrıca bildiride, sivillere zarar veren güvenlik güçlerinin de hesap vermesi gerektiğine dair ifadeler yer aldı.
“Sivillere zarar veren güvenlik güçlerinin hesap vermeli”
Sözcü’den Zeynep Gürcanlı’nın haberine göre, AB ülkeleri, ABD, Kanada, Avustralya’nın yanı sıra Latin Amerika ülkeleri ile, İsrail, Ürdün ve Bangladeş’in de imza koyduğu, ancak zirve ev sahibi Türkiye’nin katılmadığı bildiride, devletlerin çatışma bölgelerinde düzenledikleri operasyonlarda “sivilleri korumaları” ile “sivillere zarar veren güvenlik güçlerinden hesap sorulması” çağrısı yer alıyor.
Çatışma bölgelerinde “uluslararası hukukun, özellikle de uluslararası insani hukukun” uygulanmasının istendiği bildiride, “silahlı çatışmaların tüm taraflarına ayrım yapma prensibini hatırlatıyoruz. Bu prensip, aralarında çatışanların da olduğu askeri hedefler ile, sivillerin ve sivil hedeflerin ayrılmasıdır” dendi.
“BM heyetlerini kabul edin”
Bildiride, çatışan taraflara, çatışma bölgesine BM heyetlerini kabul etme çağrısı da yer aldı. Türkiye ile BM İnsan Hakları Komiseri Zeid Ra’ad Al Hüseyin arasında daha 10 gün önce, Güneydoğu’da süren operasyonların BM Heyetinin incelemesine açılması konusunda gerginlik yaşanmıştı. BM Komiseri, Türkiye’ye yaptıkları Güneydoğu’ya bir BM heyeti gönderilmesi başvurularına yanıt bile verilmediğini resmen açıklamıştı. Türkiye ise, Dışişleri Bakanlığı sözcüsü aracılığıyla yaptığı açıklamada, Güneydoğu’ya gitmelerine izin verilen uluslararası kuruluşlar tek tek sayılarak, BM’nin de istediği zaman bölgeye gidebileceğini belirtmişti. Ancak Dışişleri sözcüsünün yaptığı açıklamanın ardından, BM heyetinin ziyareti için herhangi bir hazırlık ya da tarih belirlenmemişti.
BM İnsan Hakları Komiseri, Türkiye’nin Güneydoğu’daki operasyonları sırasında sivillerin zarar gördüklerine ve yaralananların gerekli tıbbi bakımı alamadıklarına ilişkin haberlere de vurgu yapmıştı.
İstanbul’daki BM zirvesinde, Türkiye’nin imza koymadığı bildiride de, yaralı sivillerin tedavisi için ülkelerin çatışma bölgelerine tıbbi personelin geçişine izin vermesi ve bu tıbbi personeli koruması çağrısı yer aldı.
Bildiri metnini ABD Dışişleri Bakanlığı açıkladı
Bildiri metni, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın resmi internet sitesinde yayınlandı. Türkiye’deki ABD Büyükelçiliği’nin resmi Twitter hesabından da bildiri metni konusunda “uluslararası insani hukukun ve bu hukuka bağlılığın önemini teyid eden BM Dünya İnsani zirvesi ortak bildirisi” başlığıyla, bildiri metni ve imzacı ülkeler listesine link verildi.
Kimler imzaladı?
İstanbul’daki BM zirvesinde kabul edilen ortak bildiriyi imzalayan ülkeler şöyle sıralandı;
Arjantin, Kanada, Avustralya, Çek Cumhuriyeti, Macaristan Uruguay, Almanya, Mikronezya, Lüksemburg, Ürdün, Yunanistan, Belçika, Danimarka, Norveç, İsveç, Tayland, Bangladeş, Andorra, Portekiz, Bulgaristan, Hırvatistan, Kıbrıs Rum Kesimi, El Salvador, Estonya, Finlandiya, Gürcistan, Haiti, Honduras, İtalya, Güney Kore, Letonya, Litvanya, Makedonya, Malavi, Malta, Moldova, Polonya, San Marino, Şeyşel Adaları, SLovenya, Romanya, Slovakya, İsrail, Japonya, Katar, Oman, Ukrayna, İngiltere, ABD.