T24 Haber Merkezi
Dijital çöp olarak da adlandırılan elektronik atıklar hem canlıları hem de doğayı tehdit ediyor. Türkiye, Asya kıtasında elektronik atık üreten 5’inci ülke. Çevre Mühendisleri Odası (ÇMO) İstanbul Şube Başkanı Zeynep Gül Karamanlı, "Elektrikli ve elektronik eşyaların üreticileri belli bir kayıt yükümlülüğünde ve yerel yönetimler bunların toplanmasına ilişkin gerekli önlemleri almakla yükümlüler. " dedi.
Doğayı zehirleyen plastiklerin yanında elektronik atıkların (e-atık) yarattığı kirlilik de dikkat çekici boyutlara ulaşmış durumda.
Dünyada her yıl 50 milyon ton, Türkiye’de ise 500 bin ton e-atık çıkıyor. Türkiye’de hane başına düşen yıllık elektronik atık miktarı 42 kilogramken Almanya ve Çin’de bu rakam 24’er kilogram civarında. Türkiye’de e-atıkların sadece yüzde 10’u dünyada ise yüzde 12’si geri dönüştürülüyor.
Birgün'den Tuğçe Çelik'in aktardığına göre; Çevre Mühendisleri Odası (ÇMO) İstanbul Şube Başkanı Zeynep Gül Karamanlı elektronik atıkların içeriğinde ağır metaller ve diğer tehlikeli kimyasallar olduğunu bu nedenle kirletici etkilerinin yüksek olduğunu vurguladı.
Bu atıkların kontrolsüz bir şekilde depolandığında veya tekniğine uygun olmadan gerekli önlemler alınmadan müdahale edildiğinde insan sağlığını olumsuz şekilde etkilediğine vurgu yapan Karamanlı, sentetik atıklar başta olmak üzere diğer atık türlerinin farklı toplanması, ayrı şekilde işlenmesi gerektiğini kaydetti.
Türkiye’nin bugün Asya kıtasında e-atık üreten 5’inci ülke konumunda olduğuna işaret eden Karamanlı şöyle konuştu: “Elektrikli ve elektronik eşyaların üreticileri belli bir kayıt yükümlülüğünde ve yerel yönetimler bunların toplanmasına ilişkin gerekli önlemleri almakla yükümlüler. Atığın geri kazanılması içerisinde bulunan ağır metaller ve diğer madenleri de geri kazanmayı sağlıyor ve tekrar yer altından o madenleri çıkarmaya gerek kalmıyor. Dolayısıyla geri kazanım çevresel açıdan oldukça önemli.”
| Elektronik atık (e-atık) nedir? Elektronik atık, artık kullanılmayan ve atılan elektronik malzemelerin tamamına deniyor. Bu atıklar, bilgisayar, fırın gibi eşyalardan tıpta kullanılan kalp monitörleri, diyabetik test cihazlarına kadar geniş bir yelpazede yer alıyor. Dijital çöp olarak da adlandırılan e-atık, çevre ve canlı yaşamı için büyük bir tehdit olmasının yanında ekonomik yıkıma da neden oluyor. E-atıkların bazıları şunlar: Mikrodalga fırın, ısıtıcı, elektrikli ocak, cep telefonu, bilgisayar, televizyon, fotokopi makinesi, yazıcı, video oyun sistemleri, masaj koltuğu, televizyon kumandası, koşu bandı, elektrik kablosu, akıllı saat, akıllı lamba, diyaliz makinesi, güç kaynakları. |