Ekonomi

Türkiye AB'ye üye olursa 6,5 milyon euro kaynak sağlanacak

Türkiye'nin 2014 yılında AB'ye üye olması durumunda, AB'den ilk yıl için sağlayacağı...

11 Nisan 2011 03:00
T24 - Türkiye'nin 2014 yılında AB'ye üye olması durumunda, AB'den ilk yıl için sağlayacağı kaynak miktarının 6,5 milyon avro civarında olacağı belirtildi.

Avrupa Birliği Genel Sekreterliğinden (ABGS) yapılan açıklamada, Türkiye'nin AB'ye tam üye olması durumunda, ABGS'nin yaptığı çalışmaya göre, üyeliğin ilk yılında AB bütçesinden net 6,5 milyar avro, 2020 yılında 12,5 milyar avro ve 2023 yılında da 16,5 milyar avro tutarında kaynağın Türkiye'ye aktarılmasının beklendiği kaydedildi.

Açıklamada, üyelikle birlikte Türkiye'nin AB bütçesine "geleneksel öz kaynaklar, KDV gelirleri ve GSYİH"sı kalemleri altında kaynak aktaracağı buna karşılık da AB bütçesinin tarım ve yapısal harcamalar kalemlerinden Türkiye'ye kaynak transferi gerçekleşeceği vurgulandı.

ABGS'nin yaptığı çalışmaya göre, Türkiye, 2014 yılında AB'ye üye olması durumunda, üyeliğin ilk yılında AB bütçesine 9 milyar Avro kaynak aktaracak. AB bütçesinden ise 15,6 milyar avro kaynak alacak. Bu çerçevede Türkiye'ye sağlanan net kaynak miktarı 6,5 milyar avro civarında olacak.

Fonlarını kullanma kapasitesinin artmasıyla birlikte üyeliğin 10. yılında Türkiye'ye AB bütçesinden net aktarılacak kaynağın yıllık 16,5 milyar avro civarında olacağı tahmin ediliyor.

Yapılan açıklamada, "Tahminlerde en muhafazakar yaklaşım benimsenmiş olup, üyelik müzakereleri esnasında Türkiye'nin tarım ve yapısal fonlardan alacağı kaynaklara ilişkin parametreler taraflar arasındaki görüşmelerde netlik kazanacaktır" denildi.


AB bütçesi

Açıklamaya göre, Avrupa Birliği bütçesi, öz kaynak sistemine dayanıyor. Buna göre, AB bütçesinin gelir kalemleri üç ana bileşenden oluşuyor; "Geleneksel öz kaynaklar, KDV kaynağı, ve GSMH kaynağı."

Geleneksel öz kaynaklar esas itibarıyla, şeker ve isoglükoz üretiminden elde edilen gelirler ve Ortak Gümrük Tarifesi çerçevesinde elde edilen gümrük vergilerinden oluşmakta.

AB bütçesinin gelir kaynaklarından bir diğeri olan KDV katkısı, üye ülkelerin katma değer vergisi matrahının yüzde 0,3'üne tekabül etmekte. 2010 yılı için Türkiye'nin KDV matrahının yüzde 0,3'ü yaklaşık 612 milyon avro, KDV katkısının GSYH'ye oranı ise yüzde 0,12 olup, geleceğe ilişkin yapılan hesaplamalarda bu oranın değişmeyeceği var sayılmakta.

Denk bütçe esasına göre hazırlanan AB bütçesinde, harcamalar ile geleneksel özkaynaklar ve KDV gelirleri arasındaki fark üye ülkelerden GSMH katkısı olarak alınmakta. 2009 yılında AB üyesi ülkelerin AB bütçesine katkısı ülkelerin GSMH'lerinin ortalama yüzde 0,7 oranında oldu. Bu oranın değişmeyeceği varsayımıyla, Türkiye'nin AB bütçesine GSYH katkısı olarak 2014 yılında 5 milyar 99 milyon avro, 2020 yılında 8 milyar 618 milyon Avro ve 2023 yılında ise 11 milyar 204 milyon avro kaynak aktaracağını söylemek mümkün.

Bu çerçevede, Türkiye'nin AB bütçesine toplam katkısının 2014 yılında 9 milyar 90 milyon avro, 2020 yılında 15 milyar 349 milyon avro, 2023 yılında ise 19 milyar 948 milyon avro olması beklenmektedir. AB'ye üyeliğin ilk yıllarında Türkiye'nin AB bütçesine katkısının sınırlı kalacağı ancak, bu katkının ilerleyen yıllarda ekonomik büyümeyle birlikte artacağı öngörülmekte.