Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, 2021 yılında ortalama hane halkı büyüklüğüne dair verileri yayınladı.
TÜİK verilerine göre, Türkiye'de 2008 yılında 4 kişi olan ortalama hane halkı büyüklüğü, azalma eğilimi göstererek 2021 yılında 3,23 kişiye düştü. Geniş ailelerin yüzde 27,2'si yoksulluk sınırının altında yaşıyor ve fertlerin yüzde 34,3'ü konutunda izolasyondan dolayı ısınma, yüzde 33,9'u sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçevesi ve bunun gibi nedenlerle sorun yaşadı.
Kiracıların oranı yükseldi
TÜİK verilerine göre, ev sahipliği oranı azalırken kiracıların oranı yükseldi. Araştırmaya göre, 2020’de kendilerine ait bir konutta yaşayanların oranı yüzde 58,8 iken, 2021’de bu oran yüzde 57,5’e düştü. Kiracı olanların oranı ise yüzde 25,6’dan yüzde 26,8’e çıktı.
Yüzde 34,3'ü ısınamıyor
Gelir ve yaşam koşulları araştırması sonuçlarına göre, fertlerin yüzde 34,3’ünün 2021’de konutunda izolasyondan dolayı ısınma sorunu yaşadığı, yüzde 33,9’unun sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçevesi vb. nedenlerle sorun yaşadığı ve yüzde 23,4’ünün trafik veya endüstrinin neden olduğu hava kirliliği, çevre kirliliği veya diğer çevresel sorunlar yaşadığı görüldü.
TÜİK’in bu yıl açıkladığı verilerde harcama türlerine göre hane halkı tüketim harcamalarının dağılımının olmaması ise dikkat çekti.
Geçen sene açıklanan verilerde, ülke genelinde hane halklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı yüzde 24,1 ile konut ve kira harcamaları almıştı. Bunu yüzde 20,8 ile gıda ve alkolsüz içecek harcamaları, yüzde 16,5 ile ulaştırma harcamaları izlemişti.
Akıllı telefonu olanların oranı geriledi
Öte yandan, evden internete erişim imkânına sahip olan hanelerin oranı 2020’de yüzde 90,7 iken, 2021’de bu oran yüzde 92 oldu.
Hanelerde dizüstü, tablet, netbook gibi taşınabilir bilgisayar bulunma oranı son bir yılda yüzde 45,1’den yüzde 49,5’e yükselirken; cep telefonu/akıllı telefon bulunma oranı ise yüzde 99,4’ten yüzde 99,3’e geriledi.
Tek kişilik hane halklarının oranı arttı
2014 yılında yüzde 13,9 olan yalnız yaşayan fertlerden oluşan tek kişilik hane halklarının oranının 2021 yılında yüzde 18,9'a yükseldiği görüldü.
Tek, çekirdek ve geniş aile oranı azaldı
Tek çekirdek aile olarak ifade edilen, yalnızca eşlerden veya eşler ve çocuklarından veya tek ebeveyn ve en az bir çocuktan oluşan hane halklarının oranında azalma olduğu görüldü.
Tek çekirdek aileden oluşan hane halklarının oranı, 2014 yılında yüzde 67,4 iken 2021 yılında yüzde 64,4'e geriledi. Diğer yandan, geniş aile olarak tanımlanan ve en az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hane halklarının oranı 2014 yılında yüzde 16,7 iken 2021 yılında yüzde 13,5'e düştü.
Hane halkı büyüklüğünün en yüksek olduğu il Şırnak
Türkiye'de 2021 yılında ortalama hane halkı büyüklüğünün en yüksek olduğu il, 5,46 kişi ile Şırnak oldu. Şırnak'ı 5,12 kişi ile Şanlıurfa ve 4,94 kişi ile Hakkari izledi. Ortalama hane halkı büyüklüğünün en düşük olduğu il ise 2,57 kişi ile Çanakkale oldu. Bu ili, 2,60 kişi ile Tunceli ve 2,63 kişi ile Giresun izledi.
Tek kişilik hane halklarının en yüksek olduğu il Tunceli
İllere göre hane halkı tipleri incelendiğinde, 2021 yılında tek kişilik hane halklarının oranının en yüksek olduğu il yüzde 29 ile Tunceli oldu. Tunceli’yi yüzde 28,8 ile Gümüşhane ve yüzde 28,2 ile Giresun izledi. Diğer yandan tek kişilik hane halklarının oranının en düşük olduğu iller ise yüzde 10,8 ile Diyarbakır ve Batman oldu. Bu illeri yüzde 11,2 ile Van ve Adıyaman izledi.