T24 Haber Merkezi
Suriye’de 2011’den bu yana devam eden savaşta, dengeler bir kez daha değişiyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın, “Suriye’de 30 gün içinde hiçbir IŞİD mensubunun kalmayacağı” yönündeki açıklamasının üzerinden birkaç gün geçmişken, Reuters, Trump yönetiminin Suriye’de bulunan 2 binden fazla ABD askerini geri çekmeyi planladığını duyurdu. Haberde, ABD kaynaklarından art arda gelen açıklamalarla teyit edilirken, ABD medyası, Pentagon'un (Savunma Bakanlığı) karara karşı çıktığı bilgisini paylaştı.
ABD’nin Suriye’den çekileceği iddiası tartışılırken, ilk duyuru ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan geldi. Bakanlık, Suriye’de bulunan tüm bakanlık personelinin 24 saat içinde çekileceğini bildirdi.
Tüm bunlar yaşanırken, Trump da Twitter’a yöneldi ve yaptığı paylaşımda, “Suriye’de IŞİD’i mağlup ettik, başkanlığım sırasında orada olmamın tek sebebi buydu” ifadelerini kullandı.
Beyaz Saray’da ise açıklamayı yapan isim Sözcü Sarah Sanders oldu. Sanders, Suriye’deki operasyonun yeni etabına geçilirken ABD askerlerinin eve dönmeye başladığını söyledi.
Pentagon’dan konuya ilişkin yapılan ilk paylaşımda “Şu an için bölgede ortaklarımızın yanında ve onlarla birlikte çalışmaya devam ediyoruz” dense de çeşitli gelen kaynaklardan gelen haberlerde ‘çekilme takviminin çerçevesi’nin çizildiği öne sürüldü. Reuters'a konuşan bir ABD'li yetkili, çekilme takviminin, 60 ile 100 gün içerisinde gerçekleşeceğini söyledi.
İngiltere'den ABD'ye itiraz: IŞİD yenilmedi
Suriye'den çekilme kararının Beyaz Saray'dan açıklanmasının ardınan İngiltere’den itiraz geldi. İngiltere Savunma Bakanı Tobias Ellwood, ABD'nin çekilme açıklamasına karşı olduklarını söyledi.
Ellwood, Twitter hesabından Trump’a “IŞİD başka aşırılıkçı formlara dönüştü ve tehdit eskisi kadar canlı” yanıtını verdi.
Rusya'dan ilk açıklama
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, ABD’nin bölgedeki askeri varlığını da eleştirerek, “Fırat’ın doğusu boyunca Türkiye-Suriye sınırındaki gerginlik, ABD’nin buradaki yasa dışı askeri varlığı yüzünden hızlı bir şekilde tırmanabilir. ABD’nin terörizme yönelik söz konusu varlığı, Suriye krizinin çözümü önünde duran bir engele dönüşüyor.” ifadelerini kullandı.
Fırat'ın doğusunda son dönemde gerginliğin arttığına işaret eden Zaharova, “Washington’un ayrılıkçı Kürtlerle devam ettirdiği oyunlar ve Türkiye’nin ulusal güvenliğine yönelik artan endişelerinin, ABD tarafından giderilememesi nedeniyle bölgedeki gerginlik artıyor.” diye konuştu.
Suriye krizine yönelik devam eden anayasa komitesi görüşmelerine de değinen Zaharova, “Bu görüşmelerin, Cenevre’de 2019’un başında başlayarak, Suriye’de anayasa reformunu hayata geçireceğini umuyoruz.” dedi
Cumhuriyetçi senatörlerden tepki
Trump'ın mesajı üzerine Cumhuriyetçi Senatörler konu ilgili açıklamalarda bulundu.
Cumhuriyetçi Parti Senatörü Marco Rubio, ABD askerlerinin Suriye'den hızlı bir şekilde ve tamamen çekilmesinin hata olacağını belirtirken, yine Trump'ın partisinden Lindsey Graham bu eylemin "IŞİD, Beşar Esad ve Rusya için büyük bir kazanım" olacağını öne sürdü.
Çekilme haberi ABD medyasına nasıl yansıdı?
New York Times'ta yer alan habere göre, Trump'ın Suriye'den 2 bin askerini çekme hamlesi IŞİD'e karşı verilen savaşın büyük ölçüde kazanıldığını göstermeyi hedefliyor.
Hükümet kaynaklarına göre resmi açıklama bugün içinde gelebilir. Pentagon ise başkanı bu kararından ABD askerleri ile işbirliği yapmış, Kürt müttefiklere 'ihanet' olacağını belirterek vazgeçirmeye çalışıyor.
Washington Post'a konuşan bir Savunma Bakanlığı yetkilisi, Trump yönetiminin Suriye'deki tüm ABD askerlerini geri çekmeye karar verdiğini söyledi. Kararın salı günü alındığını belirten ve ismini vermek istemeyen kaynak, kararın Suriye'deki 2 binden fazla askerin tamamını kapsadığını ifade etti.
Amerikan CBS kanalının haberine göre Beyaz Saray yönetimi Savunma Bakanlığına çekilme emrini verdi. Gazetecilerin soruları üzerine kısa bir yazılı açıklama yapan Bakanlık Sözcüsü Albay Rob Manning, "Şuan için müttefiklerimizle birlikte bölgede görev yapmaya devam ediyoruz" dedi.
2 binden fazla asker görev yapıyor
ABD'nin Suriye'de 2 bin civarında askeri bulunuyor. Bunların çoğu, IŞİD'e karşı savaşması için kurulan Suriye Demokratik Güçleri'ne (SDG) verilen destek çerçevesinde görev yapıyor. ABD'nin Suriye'de Deyrizor ve Haseke bölgeleri de dahil 15 askerî üssünün bulunduğu değerlendiriliyor.
ABD'nin öncülük ettiği IŞİD'le mücadele koalisyonunun karadaki gücü olan SDG, örgütün geriletilmesinde önemli rol oynadı. Diğer yandan ABD ile müttefiki Türkiye'nin arasını açtı. Türkiye SDG'nin büyük bölümünü oluşturan Kürt milislerin yer aldığı YPG'yi, terör örgütü olarak tanımlıyor. SDG ve dolayısıyla YPG'nin Suriye'nin kuzeyinde, kendi sınırlarında hakimiyet alanını genişletmesi Ankara'nın tepkisine neden oluyor. Türkiye bir süredir bu bölgelere karşı askeri operasyon düzenleyeceği uyarısını yapıyor.