Yapımına 2012 yılının başında ‘yeni Başbakanlık binası’ olarak başlanan ancak Tayyip Erdoğan’ın Köşk’e çıkmasının ardından ‘Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na çevrilen görkemli binanın maliyetiyle ilgili yeni iddialar ortaya atıldı. Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan gerçek maliyetin açıklanan 1 milyar 370 milyon TL’nin çok üzerinde olduğunu anlatıyor. Candan’ın verdiği bilgilere göre saray bin değil 2 bin odalı ve gerçek maliyeti 5 milyar lira.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bin odalı sarayın maliyetini 1 milyar 370 milyon TL olarak açıklamıştı. Ancak söz konusu rakam, yerleşke henüz bitmediği için sadece ana bina için harcanan parayı ifade ediyordu. Mimarlar Odası Ankara Şubesi, sarayla ilgili tartışmaları ilk günden itibaren yakından takip ediyor. Oda yöneticileri, sarayın yapımını üstlenen TOKİ’ye geçtiğimiz günlerde maliyete ilişkin sorular sormuştu. TOKİ’den gönderilen cevapta, “Maliyet açıklanırsa ekonomi zarar görür.” ifadeleri kullanılmıştı. TOKİ’nin cevabı, sarayın maliyetinin açıklanan rakamdan çok daha fazla olduğunu gözler önüne serdi.
Candan, “TOKİ’nin itirafıyla, gerçek maliyet ekonomik kriz çıkaracak kadar büyük. Toplumu meraktan kurtarsınlar hem maliyetleri, hem projeleri açıklasınlar. Bu bir hukuk mücadelesidir, vergilerimizin de keyfice harcanmasına göz yumamayız. Meclis’te bütçe görüşmeleri yapılacak. Başbakanlık’ın bize verdiği bilgiye göre 2012-2014 yılı süreçleri içerisinde kaçak saray’ın tüm harcamaları Başbakanlık yatırımlar harcama kaleminden harcanmış, harcamaların şeffaf bir şekilde kamuoyu ile paylaşılmasını istiyoruz. Emeklisine yüzde 3 zam öngörülürken yöneticiler bizim vergilerimizle toplanan paraları bu şekilde harcayamazlar.” dedi.
Altın varaklı kadehlerin tanesinin fiyatı asgari ücretten fazla
Tezcan Karakuş Candan, daha sonra kalem kalem yapılan harcamalardan örnekler verdi. Cumhurbaşkanı’nın eşi Emine Erdoğan’ın sarayda, kadınlarla ilgili çalışma yürüten sivil toplum kuruluşlarının temsilcileriyle buluştuğu yemekte, fotoğraflara yansıyan özel kadehlere dikkat çeken Candan’a göre “O masada duran altın varaklı kadehlerdi. Osmanlı serisi deniyor onlara. Tek bardağın maliyeti bin lira civarında. Özel olarak üretilmiş. Asgari ücretli bir işçinin maaşından daha pahalı bir bardak.”
Bir halıya ödenen para 600 öğretmen maaşına denk
Saraya, Manisa’da özel olarak üretilen 4 bin metrekarelik bir halı dokunduğu belirtiliyor. Üç boyutlu, yanmaz halının her metrekaresinde 400 bin ilmek var. Candan, sadece halının maliyetinin 1 milyon 200 bin lira olduğunu söylüyor. Candan, “Sadece halı için harcanan para 600 öğretmenin bir aylık maaşına denk. Bir işçi 1 ay boyunca çalışırsa bu halının 3 metrekaresi dokunabiliyor.” ifadelerini kullanıyor.
Elektrik Mühendisleri Odası Ankara Şube Müdürü İbrahim Saral ise sarayda kullanılan asansörlerle ilgili bilgi verdi. Sarayda halihazırda 63 asansörün bulunduğunu anlatan Saral, 18 asansörün de yapım aşamasında olduğunu kaydetti. 63 asansörün 17 milyon 500 bin liraya mal olduğunu belirtti. Kalan asansörler, tüm asansörlerin aylık bakımları ile onlar için 24 saat istihdam edilecek iki kişiyle birlikte toplam maliyetin 30 milyon lirayı aşacağını vurguladı. Saral, “Sadece bir aylık bakım maliyetinin 18 bin lira olacağını tahmin ediyoruz. Bu da asgari ücretle çalışan 18 işçinin kazancına denk.” diye konuştu.
'Haberler rahatsızlık oluşturdu'
Ak Saray’ın yanında inşa edilen 250 odalı Cumhurbaşkanlığı Konutu’na da değinen Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, basında yer alan haberler üzerine inşaatın yavaşladığını söyledi: “Saraydaki perdeleri, klozetleri, altın varaklı duvar kâğıtlarını, mobilyaları, hepsini tek tek açıklayacağız. Maliyetlerini halka göstereceğiz. Yetimin hakkıyla yapılan ve israf olduğunu düşündüğümüz böyle bir sarayın gerçek maliyetini halka anlatmak boynumuzun borcu. Jakuzili, buhar odalı, spa’lı özel konutları bizim vergilerimizle, yetimin hakkıyla yapan hükümetin gerçekleri açıklamasını bekliyoruz.” Tezcan Karakuş Candan, Türkiye’de bütün iç hukuk yolları tükendikten sonra ‘Ak Saray’ı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne de taşıyacaklarını sözlerine ekledi.