Ana sanayi firmalarının üretimi yavaşlatması otomotiv yan sanayi firmalarında da büyük sıkıntıya neden oldu. Tofaş’ın ekim ayında üretimini 9 gün durduracağını açıklaması ise sektördeki endişeleri artırdı. Tofaş’ın kararı üretim yapan küçük KOBİ’lere kadar pek çok kesimin iş hacmini de olumsuz yönde etkileyecek. Yaşanan duraklama iş hacminin büyük çoğunluğunu Tofaş’a yapan yan sanayiciler tarafından sürpriz olarak karşılanmadı. Bu anlamda yan sanayiciler, yaşanan süreci çalışanlara yansıtmadan yönetebilmeyi amaçlıyor.
Tedarikçiler ne diyor?
Dünya’dan Esra Özarfat’a konuşan yan sanayi temsilcilerinin sektöre dair görüşleri şöyle:
Ünver Group Yönetım Kurulu Başkanı Ayhan Korgavuş: Asıl etkiyi 2019’da hissedeceğiz
“Son alınan ekonomik kararların neticesi bu. Tofaş bizim sıkı sıkıya bağlı olduğumuz en büyük müşterimiz. Bu duruş olmasa da son aylarda Tofaş’ta yüzde 10 bir gerileme vardı. 9 gün daha eklenince bir yüzde 10 kayıp daha eklendi. Bundan dolayı bizim gibi fi rmalar, hatta lojistik şirketlerine kadar herkesi etkileyecek. Bu noktada yapacak bir şey yok. Şirketlerimizden fedakarlık ederek çalışan çıkarma gibi bir yola gitmeyeceğiz. Elimizdeki çalışanı kaybetmeden bu süreci dayanarak atlatmaya çalışacağız. Kişilerin alım gücü azaldı ve bu her kesime yansıdı. Yılsonuna kadar düzelir mi bilemiyorum ama 2019 yılında da olumsuz etkilerini hissedeceğimizi düşünüyorum.”
Yeşilova Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali İhsan Yeşilova: Çalışanlara yansıtmama çabasındayız
“Ülke olarak olağanüstü bir dönemden geçiyoruz. Dövizdeki yükseliş satınalma gücünü azalttı. Maliyetleri yükseltti ve fi yatları arttırdı. Bu da ilk önce otomotive yansıyor. İç pazardaki daralma fi rmaları tedbirler almaya itiyor. Tofaş’ta yaşanan da bu. Biz de Canel Otomotiv olarak Tofaş’ın alüminyum parçalarını üretiyoruz. İhracatın iyi olması, ana sanayilerin büyük oranda dış pazara ihracat yapıyor olması bu sıkıntıları çabuk aşacağımızı gösteriyor. Ben çok karamsar değilim. Dayanabildiğimiz yere kadar, bu süreci çalışanlara hissettirmeden bu dönemi geçirme çabasında olacağız. Tüm sanayiciler de bu bakış açısında.”
Ermetal Şirketler Grubu Ceo’su Yesari Süalp: İhracatın aynı tempoda devamı önemli
“Benzer bir duruşu Temmuz ayında da yaşadık. Eylül’de de durmaya yakın bir süreç yaşandı. Bizi de olumsuz etkiliyor ama diğer OEM’lerle de çalışıyoruz. Oralarda bir duruş sinyali almadık. Gelişen koşullara ayak uydurmaya çalışıyoruz. Ana sanayi, yan sanayi ve bütün iş ortaklarının birbirne desteğiyle bu süreci atlatacağımıza inanıyoruz. Otomotivin yüzde 80’e yakını ihracat. 2019 için de iç pazardaki daralmanın etkileri muhakkak olacaktır ama ihracat bu tempoda devam ettiği müddetçe otomotiv sektörü için beklenildiği kadar kötü bir yıl olmayacaktır.”
Bolt Bağlantı Elemanları Genel Müdürü Sınan Topuk: Kısa vadede istihdamı etkilemez
“Ana sanayilerin tutumu otomotiv yan sanayileri de benzer pozisyonu almaya yönlendirir. Kısa vadede istihdamı etkileyeceğini düşünmüyorum. Sadece iç pazarda ve ticari araç tarafında bir daralma var. Ama ihracat hedefl erinde bir sapma yok. O nedenle keskin kararların alınmasını da beklemiyoruz. Ana sanayi üretim adetlerinin geçen yılın daha altında olacağını düşünmüyoruz. Genel konjonktürde bir etkilenme var ama fi rmamızda ani kararlar aldıracak bir durum oluşmadı. Rakamları doğru değerlendirmek için eylül ayı rakamlarını görmemiz gerekiyor. Ağustos ayını baz alarak değerlendirme yapmak yanlış olur.”