Ekonomi

Teşvik sistemine 'rekabet avantajı' ekleniyor

05 Nisan 2010 16:19
Türkiye'nin geçtiğimiz yıl ortasında uygulamaya koyduğu ve yatırımların, sektörel, bölgesel ve yatırım miktarına bağlı olarak desteklenmesinin yapıldığı teşvik modeli yeni verilerle ve eklemelerle değiştiriliyor. Yatırım yerinden bağımsız olarak 12 sektörde yatırım miktarıyla ilişkilendirilerek üst düzey teşvik verilmesine ilişkin modelin geliştirilerek, Türkiye'nin rekabet avantajı kazandıracak sektörlerin de desteklenmesi için model geliştirildiği öğrenildi. Buna göre, ihracat odaklı olacak sektörler, yine yatırımın yapılacağı yerle ilişkilendirilmeyecek ancak yatırım miktarı düşük tutulacak. Temmuz 2009'da yürürlüğe giren teşvik sisteminde bölgesel ayrımlar 2003 verilerine göre yapılmıştı. 2010 sonuna kadar geçerli olacak bu sınıflamanın yerine bu yıl içinde TÜİK ve DPT yeni illere göre sosyal-ekonomik gelişmişlik düzeyi belirlemesi kararı alınmıştı.

Yeni çalışmanın büyük oranda tamamlandığı, TÜİK ve DPT'nin 2009 büyüme verilerinin ardından yeni verileri üretmek için gerekli verilerin hemen hemen tamamına sahip duruma geldiği kaydedildi. Yapılan ön çalışmada, mevcut bölgesel sınıflamadan büyük farkların ortaya çıkmadığı da tespit edildi.

T24- Devlet Bakanı Zafer Çağlayan'ın işaretini verdiği yeni sistemde, hem yeni teknoloji, hem de Türkiye'ye ihracatta rekabet avantajı sağlayacak unsurlar değerlendirilecek. Örneğin, otomotiv yatırımları genel teşvik sistemi içinde yer alırken, elektrikli otomobil üretimi için yapılacak yatırımlar çok büyük olmasa da özel teşvik kapsamına alınabilecek. Bunun için özellikli sektör ve teknolojilere yönelik olarak belirleme yıl içinde tamamlanacak. Ürün ve sektörlerin Türkiye'nin ihracatına katkı vermesi yanında teknolojik katkı sağlamasına da dikkat edilecek. Bu kapsamda, mevcut 12 sektör için belirlenen büyük yatırımlar sınıfı gibi yeni bir sınıf oluşturulacak.

Öte yandan, DPT ve TÜİK'in yeniden hesapladığı illere göre sosyal-ekonomik sınıflamada, ön çalışmalar sonucunda mevcut yapıdan çok farklı bir yapı ortaya çıkmadığı belirtildi. Türkiye'nin dört bölgeye ayrılarak teşvik sisteminin yapılandırılmasında kullanılan gelişmişlik düzeyi araştırmasında, her bir grup içinde yer değiştirmeler olduğu ancak az gelişmiş bir ilin 2003 sonrası "olağanüstü bir gelişme göstererek" çok büyük sıçramalar yapmadığı gibi, çok gerilere düşen illerin de yer almadığı kaydedildi. Yeni sınıflamanın açıklanmasının sonbahar aylarına kadar sürebileceği kaydedildi.