Para Analiz yazarı ekonomist-araştırmacı Can İlker, Temmuz ayının piyasalar için bir dönüm noktası olacağını yazdı. İlker, ilk eşik olarak değerlendirdiği 3 Temmuz’da açıklanan enflasyon verisinin beklentileri aşarak DİBS ve dövizde tahribat yarattığını belirtti.
İlker'in, Temmuz ayında beklenen riskleri kaleme aldığı yazısı aynen şöyle:
Temmuz’da bizi bekleyen riskler
Türk Lirası ve Borsa İstanbul (BİST) 100 Endeksi 24 Haziran seçimlerinden bu yana yüzde 1 yükseldi. Buna karşın ABD ile diplomatik ilişkilerin yavaşlaması beklentisi ve ekonominin yatırımcıların beklediği kadar soğutulmaması gibi riskler bulunuyor.
İstanbul’da GlobalSource Partners müşteri notunda “Piyasaların ekonomi için yumuşak iniş yapacağı umudu sadece umut. Türkiye’nin yeni bir hikayeye, ortodoks ekonomi politikalarına ve gönüllü disipline ihtiyacı var.” dedi.
Türkiye’nin sert iniş yapabileceğine ilişkin uyarılar giderek güç kazanırken, yatırımcıların dikkat etmesi gereken başlıca gelişmeler şunlar olacak:
3 Temmuz – Enflasyon verisi
Salı günü açıklanan veri, Bloomberg anketine katılan uzman tahminlerini aştı.
Haziran’da yıllık enflasyon yüzde 15.39 seviyesinde gerçekleşerek yüzde 13.9’luk medyan tahminini geride bıraktı. Aylık enflasyon ise yüzde 2.61 oldu. Çekirdek enflasyon yıllık bazda yüzde 14.60, ÜFE ise yüzde 23.71 oldu.
Bazı yatırımcılar, (yıllık) enflasyonun yüzde 14 – 15 seviyesinin üzerinde gerçekleşmesi durumunda TL’nin tekrar kırılgan görünmeye başlayacağından endişe ediyordu. Piyasa TCMB’den faiz artırımı beklerken, Gelişmekte Olan Piyasalar’da süregelen satış dalgası TL’nin daha fazla değer kaybedebileceği kaygısı yaratıyor.
6 Temmuz / Ticaret Savaşları Daha da kötüleşebilir
Asya para birimleri, ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşlarında ABD’nin Çin’e yeni gümrük tarifeleri uygulamaya başlayacağını belirttiği 6 Temmuz Cuma gününe doğru mevcut durumun daha da kötüleşebileceği endişeleriyle Çin Yuanı öncülüğünde düştü.
Singapur’da Nomura’da dolar stratejisti Dushyant Padmanabhan, “Piyasalar bir sonraki katalizörü beklerken biz biraz daha bekleme tarafındayız” şeklinde açıklama yaptı.
Bloomberg Dolar Spot Endeksi, Pazartesi günü yüzde 0.5 sıçramasının ardından yatay seyir izlerken, ABD 10 yıllık tahvil faizi 2.87 seviyesinde, MSCI EM Asya Endeksi ikinci günde de düştü.
Çin Merkez Bankası (PBOC), günlük yuan fiksingini Ağustos’tan bu yana en düşük seviyesine çekti. Güney Kore’de enflasyon verisi beklentilerin altında gerçekleşti.
Çin Merkez Bankası (PBOC), günlük yuan fiksingini yüzde 0.51 azaltarak 6.6497 yaptı. ABD Doları/Hindistan Rupisi paritesinde 1 ay vadeli uzlaşmalı konratlar Pazartesi yüzde 0.4 yükselmesinin ardından yatay seyirde.
Temmuz 8 – Kabine açıklanacak
Cumhurbaşkanı Erdoğan 8 Temmuz’da yemin edecek ve ardından kabineyi açıklayacak. Yatırımcılar, Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek ve Maliye Bakanı Naci Ağbal gibi isimlerin kabinede yer alıp almadığı konusunda odaklanmış durumda. Hürriyet Gazetesi’nden Nuray Babacan’a göre Mehmet Şimşek ve Naci Ağbal’ın yeniden atanması kesinlik kazanmadı.
9/10 Temmuz – Tahvil ihaleleri
Türkiye tahvil piyasası, Hazine’nin bütçe açığına yönelik borçlanmayı artırmasıyla bu yıl zemin bulmakta zorlandı ve bu ay tahvil ihalelerinde zorlu bir sınavla karşı karşıya.
Hükümet Temmuz ayına ilişkin borçlanma hedefini -2011’den beri en yüksek aylık ihraç olan- 20.9 milyar TL’ye (4.5 milyar dolar) yükseltti. Bu, seçim öncesi mali teşviklerin piyasa üzerinde baskı oluşturmayı sürdürebileceği anlamına geliyor.
11 Temmuz: Erdoğan Trump’la buluşuyor
NATO zirvesi kenarında görüşecek iki liderin Suriye’de işbirliği başta, bir dizi ihtilaf konusunu ele alması bekleniyor. ABD Türkiye’den NATO’ya geri dönmesini ve İran’a uygulanacak yaptırımlara destek vermesini talep edecek. Erdoğan da PYD-YPG’yle işbirliğinin sonlanması ve Gülen’in iadesini talep edecek. Uzlaşma çok zor, mühim olan zaman kazanarak pazarlığı daha uzun süreye yaymak. Uzlaşmazlık durumunda Halkbank’a şantaj mahiyetinde yaptırımlar gündeme gelebilir.
18 Temmuz – Papaz Brunson
Tutuklu bulunan ABD’li papaz Andrew Brunson’a ilişkin gelişmeler, ABD yaptırımlarını gündeme getirebilir. ABD maslahatgüzarı dün Kongre’nin Brunson’ın serbest bırakılması için irade beyan ettiğini ifade etti.
19 Temmuz – OHAL
2016 yılındaki başarısız darbe girişiminden bu yana uygulamada olan OHAL’in süresi bu ay doluyor. Hükümetin OHAL’i bir kez daha uzatmayacağına ilişkin güçlenen beklentilere karşın uzatılması riski hala mevcut.
24 Temmuz – Merkez Bankası
Merkez Bankası, piyasadaki sert düşüşün önünde geçmek için Nisan’dan beri 500 baz puan faiz artırımına gitti ve sıkı duruşunu sürdüreceğinin sinyalini verdi. Bazı yatırımcılar ekonomi politikasında daha aktif bir rol alacağını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın etkisiyle bankanın daha güvercin olmaya zorlanabileceği endişelerini taşıyor. Bu risk, TL’nin önümüzdeki haftalarda güçlenmeye başlaması durumunda daha da artabilir