Dondurucu soğuklarla birlikte elektrik kesintilerinin olumsuz etkilediği ABD'nin Teksas eyaletinde, taşınabilir evin içerisinde donarak yaşamını yitiren 11 yaşındaki çocuğun ailesi, şirketler aleyhine hukuk mücadelesi başlattı.
Kardeşiyle uyuduğu yatakta annesi tarafından ölü bulunan 11 yaşındaki Cristian Pineda'nın hipotermiye maruz kaldığı tahmin ediliyor.
Evin elektriğinin ve ısıtma sisteminin iki gün boyunca devre dışı kaldığını belirten Pineda'nın ailesi, elektrik sağlayıcı şirketler aleyhine, "ihmal sonucu ölüme sebebiyet verdikleri" gerekçesiyle 100 milyon dolarlık dava açtı.
11 yaşındaki çocuğun annesi, açtıkları davada, elektrik şirketlerinin, sistemlerini kışa hazırlamak doğrultusunda yapılan tavsiyeleri görmezden geldiği ve "kâr etmeyi kamu yararının önüne koyduğu" iddiasında bulundu.
Olağanüstü hal ilan edilen eyalette sıcaklık geçtiğimiz hafta -18 dereceye kadar düştü. Eyaletin enerji şebekesinin artan taleple çöktüğü bildirilirken yüzbinlerce ev ve işyerine elektrik verilemedi; yaklaşık 4 milyon kişi dondurucu soğuklar altında elektriksiz kaldı.
Şirketlerin artan elektrik talebiyle belirli sürelerle uyguladığı kesintiler hakkında kullanıcılara yeterli bilgilendirme yapmaması da dava dosyasında yer alıyor.
'Şirketler hazırlık yapmadı'
Teksas'ta elektrik işletmesini üstlenen ERCOT ile Entergy adlı şirketler, hava durumu tahminlerine vakıf olmalarına rağmen sistemi dondurucu soğuklar için hazırlamadıkları ve yaşanan durumda ihmalleri bulunduğu gerekçesiyle suçlanıyor.
ABD'li basın kuruluşu ABC'ye konuşan Cristian'ın ailesinin avukatı Tony Buzbee, 11 yaşındaki çocuğun ölümünde şirketlerin kararlarının başat rol oynadığını savunarak, "Bu çocuğun yaşamını yitirmesine kadar gelen süreçte uzun zamana yayılan birçok karar etkili oldu. Bu kabul edilemez" ifadelerini kullandı.
Avukat Buzbee, hava koşullarıyla bağlantılı olarak yaşamını yitirenlerin yedisinin davasını takip ettiğini belirterek, "Cristian'ın davası ilk sırada geliyor. Bu çocuk Teksas'ı değiştirecek" yorumunu yaptı.
Cristian'ın ailesinin iki yıl önce ABD'ye yerleştiği bildirilirken, annesi Maria Pineda oğlunun sağlıklı bir yapısının olduğunu, ölümünden bir gün önce hayatında ilk kez karla oynadığını anlattı.
Dava dosyasında yer alan detaylara göre, Cristian'ın tepki vermediğini gören annesi derhal 911'i aradı ancak çocuk kurtarılamadı. Cristian'ın ölüm nedeni yapılan otopsinin ardından kesinleşecek.
'Yeterince bilgi verilmemesi ihmalkarlık'
25 milyon müşterisi olan ERCOT isimli şirket dava dosyasını henüz incelemekte olduklarını, bunun neticesinde açıklama yapacaklarını bildirdi.
Sıcaklıkların sıfırın altına inmesiyle, eyaletin elektrik üretim kapasitesi yarıya düştü. ERCOT yetkilileri, Teksas'ı saran kar fırtınasının ardından 15 Şubat'ta tüm eyalette elektrik sisteminin çökmesini engellemek için acil durum kesintisi uyguladıklarını duyurmuştu.
Cristian'ın ailesinin açtığı davada ise elektrik kesintisinin, soğuk karşısında en savunmasız kesimleri etkilediği görüşü yer alıyor:
"Kesintiler günlerce sürdü. Elektrik kesintilerinin süresi hakkında yeterince bilgi verilmemesi, davacı ailenin yeterli hazırlık yapmasının ya da bölgeyi terk etmesinin önüne geçti. Yeterli bilgi verilmesi, Cristian Pineda'nın bugün hayatta olmasını sağlayabilirdi."
Teksas, Arkansas, Louisiana ve Mississippi eyaletlerinde elektrik tedariğini sağlayan enerji devi Entergy de olayla ilgili bir açıklama yaparak, "Toplumumuzun yaşadığı kayıptan derin üzüntü duyuyoruz. Davanın sürmesi nedeniyle detaylı bir yorum yapma imkanımız bulunmuyor" ifadelerini kullandı.
10 yıl önce de Şubat ayı ortasında Teksas'ı vuran bir soğuk hava dalgası, enerji krizine sebep olmuştu. Şirketleri eleştirenlere göre, benzer bir olayın tekrarlanması halinde oluşacak felakete o dönem dikkat çekilse de, yapılan uyarılar görmezden gelindi.
Teksas'ta acil durum
Kuzey Kutbu'ndan gelerek tüm ülkeyi etkisi alan soğuklar nedeniyle 100 milyonu aşkın ABD'li ağır kış şartlarını yaşadı.
Soğuk havalar sonucu en az 70 kişi kişi hayatını kaybetti. Çoğu kişi, trafik kazalarında, evlerinde ya da arabalarında karbonmonoksit zehirlenmesinden ötürü yaşamını yitirdi.
ABD Başkanı Joe Biden, dondurucu soğukların sebep olduğu elektrik kesintilerinin olumsuz etkilediği Teksas eyaletinde acil durum ilanının gerçekleştiğini duyurmuştu.
Kar fırtınalarının olumsuz etkilediği birkaç güney eyaletinde de su kesintilerinin yaşandığı bildirildi.
Mississippi eyaletindeki Jackson şehrinde 150 bin civarında; Memphis şehri dahil olmak üzere Tennessee eyaletinde de 650 binden fazla kişi su kesintisi sorunu yaşadı.
Boruların donması nedeniyle de yaklaşık 13 milyon insan, temiz suya erişim sağlayamadı.
Güney eyaletlerindeki evler soğuk havalara uygun inşa edilmediği için ısıtma sistemlerinin çökmesiyle evlerin içindeki sıcaklıklar da dondurucu derecelere indi.
Kiliseler ve işyerleri zor durumda olanlar için ısınma merkezleri haline dönüştürüldü.