İki yıl önce kenevir yetiştirmeyi ve esrar satmayı yasallaştıran Tayland, yıl sonuna kadar esrarı yeniden uyuşturucu madde listesine alacağını açıkladı.
Geçmişte sert uyuşturucu yasalarıyla bilinen Tayland, 2022'de Güneydoğu Asya'da esrar üretimi ve ticaretini yasallaştıran ilk ülke olmuştu.
Ancak Başbakan Srettha Thavisin sosyal medya platformu X'ten yaptığı paylaşımda, "Sağlık bakanlığının kuralları değiştirerek esrarı yeniden uyuşturucu madde listesine almasını ve yalnızca tıbbi amaçlı kullanımına izin verilmesine yönelik bir yönetmelik hazırlamasını talep ediyorum" dedi.
Tayland'da son iki yılda esrar üretimi ve ticaretinde ciddi bir sıçrama yaşandı ve on binlerce işletme faaliyete geçti.
Endüstrinin 2025 yılına kadar 1,2 milyar dolar değerine ulaşması öngörülüyordu. Hükümetin kararının ekonomiyi olumsuz etkileyeceği yönünde endişeler dile getiriliyor.
Ülkede esrarın tedavi amaçlı kullanımı 2018'de, keyif amaçlı kullanımı ise 2022'de suç olmaktan çıkarılmıştı.
Ancak pek çok kişi bu kararların aceleye getirildiğini, kurallar ve düzenlemeler konusunda ciddi bir kafa karışıklığı olduğunu savunmuştu.
2023'te göreve gelen Başbakan Srettha, geçtiğimiz günlerde ülkenin uyuşturucuyla mücadele çalışmalarında yer alan kurumlarla yaptığı bir toplantıda yasa dışı uyuşturuculara karşı sert bir tutum takınma sözü verdi.
Reuters'ın aktardığına göre Srettha, yetkililerden önümüzdeki 90 gün içinde bu hedef doğrultusunda "net bir ilerleme göstermelerini" istedi.
Srettha, "Uyuşturucu ülkenin geleceğini yok eden bir sorun. Pek çok genç bağımlı. (Uyuşturucu satıcılarının) mal varlıklarına el koymak ve tedaviyi yaygınlaştırmak için hızlı çalışmalıyız” dedi.
Esrarın ekonomideki yeri
Tayland, geleneksel tıpta ağrı ve yorgunluğu gidermek için esrar kullanımında köklü bir tarihe sahip.
Kenevir, 1930'larda yasaklanmadan önce eski yemek tariflerinde de kullanılıyordu.
2018'de hükümet tarımı desteklemek için esrarın tıbbi kullanımını yasallaştırdı.
Ancak Tayland'da bu yasa çıkmadan önce de pek çok şirket kenevir bazlı ürünler satıyor ve restoranlar geleneksel yemeklere kenevir yaprağı ekliyordu.
2018'den sonra CP Foods gibi tarım devleri kenevir üretimine ilgi göstermeye başladı. Kenevir girişimlerini duyuran şirketlerin ise hisseleri yükseldi.
Devletin kenevir uygulaması PlookGanja, geçen yıl Kasım ayına kadar 1,1 milyon kişinin kenevir yetiştirmek için kayıt yaptırdığını gösteriyor.
2022'de yapılan düzenlemeden sonra ise ülkede keyif amaçlı esrar kullanımının bir gecede sıçradığı aktarılıyor.
Başkent Bangkok'un yanı sıra Phuket ve Chiang Mai gibi turistik merkezlerde esrarın tüketilebildiği mekanlar açıldı.
Bangkok'un Khao Sarn bölgesindeki kenevir kafeleri ise turizm sektörüne ivme kazandırdı.
Yetkililer, kamu düzenini bozma yasalarıyla ve okul yakınlarında, çocuklara ve hamile kadınlara satış yapılmasını engelleyen çeşitli düzenlemelerle keyif amaçlı tüketimi dizginlemeye çalıştı ancak bunun önüne geçemedi.
Hükümet, esrarı yasallaştırma politikasının sadece tıbbi esrar kullanımını desteklemeyi amaçladığını vurguladı.
'Kötü bir hamle'
Tayland Esrar Geleceği Ağı Genel Sekreteri Prasitchai Nunual, esrarın yeniden uyuşturucu madde listesine alınmasının ekonomi için kötü bir hamle olacağını ve küçük işletmeler ile tüketicilere büyük darbe olacağını söyledi.
Reuters'a konuşan Nunual, "Çok fazla insan insan kenevir yetiştiriyor ve kenevir dükkanları açıyor. Bunlar kapanmak zorunda kalacak" dedi ve devam etti:
"Eğer bilimsel sonuçlar esrarın alkol ve sigaradan daha zararlı olduğunu gösteriyorsa, o zaman onu yeniden uyuşturucu olarak sınıflandırabilirler. Eğer esrar daha az zararlıysa, sigara ve alkolü de uyuşturucu olarak sınıflandırmaları gerekir."
Yasa tasarısı, izinsiz kenevir yetiştirenler için daha ağır hapis cezaları öngörüyor.
Ancak ülkedeki binlerce klinik ve kafenin geleceği konusunda henüz bir netlik yok.
Esrarın yasal olmasını savunanlar gidişatı tersine çevirmenin imkansız olduğunu, satışların ve keyif amaçlı kullanımın kalıcı olduğunu söylüyor.