Ferit ASLAN/MARDİN, (DHA) - SÜRYANİLERE ait kilise, manastır ve mezarlıklardan oluşan 50 taşınmazın tapusunun Mor Gabriel Manastırı Vakfı\'na teslim edilmesinin ardından Vakıf Başkanı Koryakos Ergün, yurt dışına göç eden cemaat mensuplarının artık geri dönüşünün sağlanabileceğini söyledi. Ergün, \"Tapuların iadesi, sadece Mardin bölgesindeki Süryanileri değil; Avrupa\'da yıllardır vatan hasretiyle yaşayan on binlerce mensubumuzu çok mutlu etmiştir\" dedi.
Mardin\'in, 2014 yılında \'büyükşehir\' statüsü almasından sonra kurulan, Devir Tasfiye ve Paylaşma Komisyonu\'nun kararı ile kilise, manastır ve mezarlıkların da yer aldığı taşınmaz malları önce Hazine Müsteşarlığı\'na ardından Diyanet İşleri Başkanlığı\'na ve son olarak Genel Müdürlüğü\'ne devredilen Süryani Cemaati\'nin mücadelesi sonuç verdi. Bu taşınmazlara ait tapular, Resmi Gazete\'de 27 Mart günü yayımlanan 7103 sayılı \'Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun\' ile Mor Gabriel Manastırı Vakfı\'na teslim edildi. Vakıf Başkanı Koryakos Ergün, bölgede kadastro çalışmalarının 2000\'li yıllardan sonra yapıldığını, Osmanlı arşivlerinde söz konusu ibadethanelerin tapularının olup olmadığı bilmediklerini söyledi. Ergün, \"2000\'li yıllardan önce Vakıflar\'ın mal edinme hakları olmadığından dolayı söz konusu kilise, manastır ve mezarlıklar köy tüzel kişiliği adına kaydediliyordu. Vakıflar\'ın mal edinme olayı, 2008\'den sonra oldu. 2008\'de yapılan kadastro çalışmaları ile vakfımız, bazı malların devrini aldı; ancak Mardin, büyükşehir olunca ve tüzel köy kişiliği ortadan kalkınca bu malların dağıtımı için Devir Tasfiye Komisyonu kuruldu. İtirazlarımıza rağmen taşınmazlarımız, önce hazineye devredildi ardından Diyanet\'e tahsis edildi. Daha sonra tahsis işlemi iptal edilerek, bu mallarımız, Vakıflar Genel Müdürlüğü\'ne devredildi\" diye konuştu.
\'VAKIF OLARAK İLK KEZ TAPULARI ALDIK\'
Yapılan yasal düzenlemeden sonra vakıf olarak ilk kez binlerce yıllık manastır, kilise ve mezarlıkların tapularını aldıklarını kaydeden Ergün, \"Daha önce köy tüzel kişiliği adına tapuları vardı ve bunlarda köy muhtarlığı adına kayıtlı olduğu için muhtarlıklarda bulunuyordu. Son düzenlemeden sonra 50 parçanın tapusu vakfımıza, 5 tapu ise Mardin\'deki diğer Süryani vakıflarına teslim edildi. Tapuları verilenler arasında Mor Melki Manastırı, Mor Yakup Manastırı, Taş köyünde bulunan Mor Dimet Kilisesi, Mor Loozor Manastırı, Bağlarbaşı’nda bulunan Mor Kuryakos Kilisesi var; tarihi bir yer. Kiliselerin ve manastırların yanında bulunan mezarlıklar da vardır\" dedi.
\'BAZI TAŞINMAZLARIN MAHKEMESİ DEVAM EDİYOR\'
Mor Gabriel Manastırı Vakfı Başkanı Ergün, yasal düzenlemeyle sorunun önemli ölçüde çözüldüğünü; ancak bazı manastır ve kiliselere bağlı bağ, bahçe ile tarladan oluşan 70 parçaya yakın taşınmazın hala mahkemelerde davalarının sürdüğünü söyledi. Ergün, \"Bunların bir kısmının mahkemelerde davası sürerken, bazıları için de mahkemelerde dava açmayı düşünüyoruz\" dedi. Ergün, seçimlerden sonra aynı diyaloğu devam ettirip, bunların çözümünü bekleyeceklerini de dile getirdi.
\'TAPULARIN İADESİ, YURT DIŞINDAN GERİ DÖNÜŞE VESİLE OLACAK\'
Tapuların, Mor Gabriel Manastırı Vakfı\'na teslim edilmesinin, yurt dışına göç eden cemaat mensuplarının geri dönüşünü de sağlayabileceğini belirten Koryakos Ergün, şunları söyledi:
\"Tapularımızın ilk kez iade edilmesinin, yurt dışında bulunan Süryanilerin dönmesine vesile olacağını düşünüyorum. Tapıların iadesi, hem Mardin\'de bölgesindeki cemaat mensuplarında hem de yurt dışındaki Süryanilerde büyük sevinç yarattı. Yurt dışında bulunan ve vatan hasreti ile yaşayan on binlerce mensubumuz, doğup büyüdükleri, nikah ve vaftizlerini yaptıkları kiliselerin, manastırların iade edildiğini gördüler. Bu onların Avrupa\'dan yeniden topraklarına dönüşü için önemli bir faktör olacaktır. Bu olay aynı zamanda Lozan Anlaşması\'ndan doğan azınlık haklarının iadesi anlamına geliyor. Bu mallar, bu ülkenin malıdır, eseridir.
Bu adımların atılmasında katkısı olan başta Sayın Cumhurbaşkanı\'mız Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere emeği geçenlere teşekkür ediyoruz.\"
FOTOĞRAFLI