Suriye’de 15 Mart 2011’den buyana devlet başkanı Beşşar Esed’e bağlı güçler ve isyancı gruplar arasında süren iç savaşın boyutları her geçen gün artmaya devam ediyor. Ülkedeki çatışmadan en çok etkilenenler ise çocuklar. İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün (HRW) bugün (23 Haziran 2014) yayımladığı rapora göre, Suriye’de pek çok isyancı grup çocukları saflarına katmaktan çekinmiyor.
HRW’nin 31 sayfalık “Belki Yaşarsın Belki Ölürsün: Suriye’de çocukların silahaltına alınması” başlıklı rapora göre, içlerinde Irak Şam İslam Devleti’nin de (IŞİD) bulunduğu silahlı muhalif örgütler, çocukları parasız eğitim gibi bahanelerle saflarına katıyor ve onlara silahlı eğitim verip tehlikeli görevlerde kullanıyor.
HRW’nin Ortadoğu insan hakları araştırmacısı ve raporun yazarı Priyanka Motaparthy’e göre, silahı gruplar ailelerinin ve mahallelerinin yok edildiğini gören kırılgan Suriyeli çocuklardan medet ummayı derhal bırakmalı. Motaparthy, Suriye’deki çocuk savaşçılar için “Suriye’deki korkunç iç savaş çocukların ön saflara gönderilmesiyle daha kötü bir hal aldı” ifadelerini kullanıyor.
Suriye’de silahlı muhalif gruplar için savaşan çocukların kesin sayısı bilinmiyor. Suriye merkezli bir kuruluşun Haziran 2014’te yayımladığı bir çalışmaya göre, iç savaşın başladığı 2011’den buyana bölgede 194 çocuk savaşçı hayatını kaybetti.
Keskin nişancılık, çatışma gölgelerine mühimmat taşımak ve yaralılara bakmak gibi görevlerde bulunan çocukların bu silahlı gruplara katılma sebepleri oldukça fazla. Bazıları akrabalarını ve arkadaşlarını takip ederek bu örgütlere katılmış. Diğerleri Esed hükümetine karşı oldukları için zaman içinde bu örgütlerin bir parçası olmuş.
Rapor kapsamında, Özgür Suriye Ordusu, IŞİD, El Nusra ve El Kaide gibi örgütler tarafından silahaltına alınmış 25 çocuk ile röportajlar gerçekleştirildi. Dara’da El Nusra tarafından silahaltına alnın 16 yaşındaki Majed, kendisinin ve çevresindeki çocukların ücretsiz eğitim imkânı sağlanılarak örgüte katılmalarının sağlandığını söylüyor. Majed, “komutanlar yetişkinlerle beraber çocuklara da canlı bomba olup olmak istemedikleri soruluyordu. Bazıları gönüllü oldu, bazıları ise komutanlar tarafından ‘Allah seni seçti’ denilip seçildi” dedi.
17 yaşındaki Saleh, Özgür Suriye Ordusu’na (ÖSO) 15 yaşındayken katıldığını söylüyor. ÖSO’dan sonra iki farklı gruba katılan ve bu süre zarfında savaşmayı bırakmayı çok kez düşündüğünü söyleyen Sakeh, “Eğitimimi, geleceğimi, her şeyimi kaybettim” dedi.