Uluslararası Af Örgütü (Amnesty International), salı günü kamuoyuna açıklanan raporunda Suriyeli muhalif gruplara ağır suçlamalar yöneltti.
Raporda muhalif grupların hâkimiyeti altındaki bölgelerde Suriyeli sivillerin, 'korkunç bir şiddet dalgası' ile karşı karşıya olduğu ifade edildi. 2012-2016 yılları arasındaki dönemin ele alındığı raporda, Suriyeli muhalif grupların insan kaçırma, öldürme ve işkence gibi insan hakları ihlâlleri işlediği öne sürüldü. Uluslararası Af Örgütü, söz konusu ihlâllerden El Nusra Cephesi, Ahrar El-Şam, Nureddin Sinki, Levant Cephesi ve 16'ncı Tümen olmak üzere toplam beş grubun sorumlu olduğunu açıkladı.
Amnesty, bazı muhalif grupların Suudi-Arabistan, Katar, Türkiye, ABD gibi ülkelerden destek gördüğünü de iddia etti. Örgüt, uluslararası topluma insan haklarını ihlal eden muhalif gruplara verilen desteğin kesilmesi çağrısı yaptı.
"Sivillere yönelik keyfi tutuklamalar"
Örgütün Ortadoğu Programı Yöneticisi Philip Luther, Halep ve İdlib kentlerinde muhaliflerin kontrolü altındaki bölgelerde silahlı grupların savaş suçu veya devletler hukukunun ihlâli suçundan yargılanma korkusu olmaksızın serbestçe hareket ettiğini ifade etti.
Luther, söz konusu grupların kendileri ile aynı görüşleri paylaşmayan, azınlıklara mensup olan veya kendi koydukları ahlaki kurallara uymayan sivilleri keyfi şekilde tutukladığını söyledi. Raporda, radikal İslamcı grupların kontrolü altındaki bölgelerde şeriat mahkemeleri kurduğu belirtildi. Luther, "Çok sayıda sivil, bazı grupların koyduğu bu kurallara uymamaları veya onları eleştirmeleri durumunda kaçırılmaktan korkuyor" şeklinde konuştu.
Şeriat mahkemelerinde infaz
El Nusra gibi grupların kendi mahkemelerinde adil yargılama olmaksızın insanları yargılayarak öldürdüğüne yönelik elde kanıtlar bulunduğu belirtilen raporda 17 yaşındaki bir eşcinsel ile zina ile suçlanan bir kadının bu şekilde yargılanıp öldürüldüğü kaydedildi. Bu tür idamların Suriye hükümet birliklerine mensup askerler ve esir alınan IŞİD milislerine de uygulandığını kaydeden Uluslararası Af Örgütü, esirlerin öldürülmesinin savaş suçu olduğuna dikkat çekti.
Örgütün verdiği bilgilere göre, barış aktivistleri ve insani yardım görevlilerinin yanı sıra Hristiyanlar ve Kürtler gibi dini-etnik azınlık mensupları da kaçırılıp işkenceye maruz bırakıldı. Raporda, iki aktivistin Facebook yorumları nedeniyle tehdit edilmesi, iki radyo çalışanının ise 'İslam karşıtı' müzik yayını yaptıkları gerekçesiyle kaçırılması insan hakları ihlallerine örnek gösterildi.
Örgüt, daha önceki raporlarında Esad yönetimine de insan hakları ihlalleri işlendiği suçlamasında bulunmuş ve bu suçları belgelemişti.