Dünya

Suriye muhalefeti yol ayrımında: Yeni birleşik merkezi yönetim için harekete geçildi

19 Ağustos 2024 15:15
Namık Durukan

İç savaşın devam ettiği Suriye’nin Türkiye’nin denetimindeki kuzeybatısında muhalif yönetime alternatif yeni bir siyasi hareket ortaya çıktı. Türkiye’nin Suriye rejimi ile diyalog arayışını protesto amacıyla bölge genelinde kısa süre önce başlayan gösteriler, yeni bir siyasi örgütlenmenin kapısını araladı. “Onur Oturma Eylemi” adı altında bir araya gelen siyasi partiler ve 30'u aşkın hareket ve grubun desteklediği oluşum, “Yüksek Devrim Komuta Otoritesi” adı ile örgütlendi.

28 Haziran Cuma günü Halep kırsalındaki El Bab ve Azez ilçelerini rejim bölgelerine bağlayan Ebu Zendin Sınır Kapısı’nın açılması sonrası Azez, Afrin, Cerablus ve İdlib merkezli  protesto gösterileri bazı merkezlerde çatışmalara yol açmıştı. Türk silahlı Kuvvetleri’ni (TSK) de hedef alan ve bayrak yakmaya varan gösteri ve saldırılar TSK’nın müdahalesi ile son bulmuştu. Bölge genelinde sürdürülen operasyonlar kapsamında onlarca kişi gözaltına alınmış ve tutuklanmıştı.

Merkezi Türkiye’nin denetimindeki Kuzeybatı Suriye'nin Azez kentinde bulunan Suriye Geçici Hükümeti’nin yanı sıra bölgede radikal islami örgüt Heyet Tahrir Şam tarafından İdlib  merkezli de facto Suriye Kurtuluş Hükümeti faaliyet gösteriyor. 

Kuzey Suriye’de mevcut otoritenin karşısına “Onur Oturma Eylemi” adı ile güçlü bir yapılanma ortaya çıkarken İdlib merkezli Suriye Kurtuluş Hükümeti adı altında faaliyet gösteren El Kaide’nin eski uzantısı Ebu Muhammed el Colani yönetimine karşı bölgede halkın protesto gösterileri büyüyerek devam ediyor.

Protesto gösterilerinden yeni hareket doğdu

Ebu Zendin Sınır Kapısı’nın açılması sonrası başlayan itaatsizlik gösterileri “Onur Oturma Eylemi”  hareketini ortaya çıkardı. Aralarında bir çok parti, 30’u aşkın siyasi hareket aktivist, akademisyen ve siyasi ismin içinde yer aldığı büyük hareket, kısa sürede bölgede geniş kesimlere ulaştı. Onur Oturma Eylemi’nin resmi Sözcüsü Avukat Muhammed Süleyman, hareketin geçtiğimiz Temmuz ayında başlayan halk hareketinin uzantısı olduğunu belirterek, birikmiş sorunlar, idari başarısızlık ve sorunlara mantıksal çözümler bulunamamasına alternatif olarak ortaya çıkıldığını söyledi.

 Yeni bir halk hareketi mi?

"Onur Oturma Eylemi" yönetimi adına yapılan açıklamada, bölgenin bir çok merkezinde yapılan toplantılar serisi sonrası “Yüksek Devrim Komuta Otoritesi” adı altında örgütlenildiği, bu kapsamda hazırlık komitesi  kurulduğu belirtildi. Komitenin Avukat Fahd Al-Mousa, Avukat Youssef Hussein , Saleh Al-Fadil , Avukat Salah Suleiman, Dr. Othman Hijjawi,  Anwar Al-Issa, ve Ziad Jamous adlı kişilerden oluştuğu, avukat Fahd Al-Mousa'nın ise komite başkanı olarak seçildiği  ifade edildi. 

Bölgede yeni bir yönetim talebi

Bölgede çözüme yönelik 6 talep sıralayan Hazırlık Komitesi, “Geçici hükümet, müzakere organı ve anayasa komitesi de dahil olmak üzere mevcut Devrimci ve Muhalif Güçler Ulusal Koalisyonu ve bağlı kurumların lağvedilmesini, bunun yerine meşruiyete dayalı ve yasama niteliğine sahip yeni bir yönetim yapılanmasına gidilmesini tale petti.

Kendilerini “Kurtarılmış Kuzey Suriye Ulusal Otoritesi”nin yeni girişimcileri olarak tanımlayan oluşum, mevcut geçici hükümetten, Suriye rejimiyle uzlaşma girişimini reddetmesini, Kuzey Suriye’nin kurtarılmış bölgesini bu anlayışla yönetecek bir ulusal otorite oluşturma kapsamında hareket etmesini talep etti. Girişimin hedefleri,”Kurtarılmış bölgelerdeki Suriye halkını temsil edecek birleşik bir merkezi yönetim oluşturulması, mültecilerin geri dönüşü için güvenli bir ortam yaratılması ve adil seçimlerin yapılması” başlıkları ile aktarıldı.

“Amaç sivil siyasi liderlik oluşturmak”

Girişimin nedenleri ise şöyle sıralandı:

“Girişim, Kuzey Suriye'deki halk hareketi kapsamında ortaya çıkmış olup, halkın isteklerini temsil eden ve Türkiye ile Suriye rejimi arasındaki herhangi bir normalleşme sürecinin Suriye'ye yansımamasını sağlayan sivil bir siyasi liderlik yaratmayı amaçlamaktadır.”

“Tüm kesimlere çözüm taslağı sunduk”

Yeni oluşuma yönelik Suriye TV’ye açıklama yapan Yeni Suriye Hareketi Başkanı Dr. Yasser Al-Aiti, birliğin fikirlerinin halkın ana endişesini yansıttığını belirterek, Kuzey Suriye'nin mümkün olan en geniş kesiminden üzerinde uzlaşılan bir vizyona ulaşmak için askeri, siyasi, sivil ve toplumsal güçlere çözüm taslağı sunduklarını söyledi. Aiti, “Bizim girişimimiz, valilikler, devrimci hareket, şahsiyetler, çalışma merkezleri ve hatta Suriye Ulusal Ordusu'ndaki üç lejyonun da dahil olduğu belirli bir tümen ile yaklaşık 200 veya daha fazla kişiyi içeren bir organ veya yürütme organı oluşturmayı içeriyor. Böylece bu organ, kuzeydeki Suriyelilerin isteklerini ve iradesini temsil ediyor ve bu durumla nasıl başa çıkılacağına karar veriyor” dedi.

“Sokak ve halk askeri güç etrafında toplanacak”

Amaçlarının bölgede siyasi bir liderlik yaratmak olduğuna vurgu yapan Aiti, şöyle devam etti:

“İnisiyatifin sorumluları, kurumun bölge için siyasi bir adres olarak hareket etmesini ve Ulusal Koalisyonu belirli konulara bağlamasını arzuluyor. Bu kısaca sivil bir siyasi liderlik yaratma gerekliliğinden kaynaklanıyor. Kuzey Suriye'de hem sokak hem halk mümkün olan her türlü askeri güç etrafında toplanacak. Taslağı sunduk ve notlar ve görüşler toplamaya çalışıyoruz. Teklifin ikinci ve üçüncü versiyonunu geliştirip değiştirebiliriz, böylece kuzey Suriye'deki tüm taraflar ve güçler arasında fikir birliğine varabiliriz.”