IŞIL ÖZ
Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Koray Çalışkan, bütün uluslararası toplumun, Rusya ve Çin hariç tehdit ettiği bir ülkenin her an bir saldırı beklediğinin altını çizdi ve ekledi: “Rejimi, koltuğunu korumak için Esad bir savaş içinde. Böyle bir iklimde saldırı olasılığı yüksek bir ihtimal olarak değerlendiriliyor.”
Türk savaş uçağı o bölgede hangi amaçla bulunuyor?
Eğer Suriye hava sahasıysa, ki öyle olduğunu düşünüyorum, tek nedeni tacizdir. Bir olasılık kısaca ve istemeden girip çıkmış olabillirler, ama bu kadar amatör bir hata Hava Kuvvetleri’nden beklenmez.
Suriye neden uyarmak yerine vurdu? Sınır ihlali tek başına bir uçağın düşürümesine neden olmadığına göre, neler oluyor?
Türkiye’ye had, hudut bildirmek için olabilir. Çok düşünülmeden, defansif bir psikolojiyle de atılmış bir adım olabilir.
Sınır ihlali durumunda sınırı ihlal edilen ülke ateş açabilir. Ama genelde uçak kaldırılır ve dışarı çıkmaya zorlanır. Suriye’nin Migleri ve pilotları bu kapasiteye sahip. Ancak savaş ikliminde yaşayan bir ülkede bu tip ağır başlı tavırlar görünmeyebilir.
Düşürülen uçak hangi düzeyde bir tehdit algısı yaratmış olabilir?
Hava sahasını korumayan bir ülke savunmasız demektir. Bu nedenle askeri potansiyellerinin hala güçlü olduğunu göstermek istemiş olabilirler.
Türkiye, bu olay üzerinden savaşa mı itiliyor?...
Zannetmiyorum. Kasım’a kadar böyle bir olasılık yok. Kasım’dan sonra başka bir ABD ve Rusya görebiliriz.
Türkiye’nin tepkisi ne olur?
Türkiye’nin askeri bir tepki vereceğini sanmıyorum. Cumhurbaşkanı da ihlalin olabileceğini söyledi. Böyle bir durumda sert bir diplomatik tepki verirler ve uluslararası toplumu Suriye rejimine karşı daha dik durmaya teşvik ederler.
Suriye, Türkiye’yi inandırma yolunda nasıl kanıtlara başvurur dersiniz?
Bence Türkiye’yi inandırmak için bir adım atmazlar. Uluslararası topluma meseleyi anlatırlar.
LA Times, “Türk askeri uçağının Suriye tarafından düşürülmesi, Suriye'deki krizin sınırlarının ötesine geçme potansiyelini ortaya Çıkardı” diye yazdı. Olay büyür mü?
Biraz abartılı buluyorum bu yorumu. Suriye’deki kriz zaten sınırların ötesine taşmadı mı?
Nato’nun tavrı nasıl olur?
Askeri bir adım atmaz. Kınar.