Sinem ERYILMAZ / İSTANBUL,(DHA) - ABD\'nin Suriye\'den çekilme kararının Türkiye\'nin bölgede başlamaya hazırlandığı operasyona nasıl etkilerinin olacağını değerlendiren Dr. Naim Babüroğlu, \"Türkiye bu operasyonu yapar ve Süleyman Şah Türbesi\'ni eski yerine konuşlandırır. Çünkü Türkiye için bu bir prestijdir\" dedi.
ABD Başkanı Donald Trump\'ın sosyal medya hesabı Twitter\'dan Suriye\'de DEAŞ\'ı yenilgiye uğrattıklarını belirterek, \"Askerlerimizin eve dönme zamanı geldi\" açıklaması tüm dünyada geniş yankı uyandırdı. Suriye\'den çekilmenin 60 ila 100 gün arasında süreceğini belirtilirken, karar ABD medyası ve siyasetçilerinde tepkilere neden oldu.
ABD\'nin yaptığı bu hamleyi değerlendiren İstanbul Aydın Üniversitesi (İAÜ) Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Naim Babüroğlu, kararın koordine edilmiş, olgunlaştırılmış, sonuçları iyice incelenip değerlendirilmiş, müttefiklere danışılarak alınmış bir karar olmadığını dile getirerek, \"Tamamen Trump\'ın anlık düşünerek aldığı bir karar\" şeklinde yorumda bulundu.
SENATÖRLERİNDEN TRUMP\'A MEKTUP: ÇEKİLME UYGUN DEĞİL
\"Pentagon\'dan, ABD Dışişleri Bakanlığı ve Beyaz Saray\'daki Ulusal Güvenlik Danışmanı Bürosu\'ndan gelebn tepkileri incelediğimizde onlardan habersiz, sadece Trump tarafından alınan bir karar olduğunu verilen demeçlerden çok rahat anlayabiliriz\" diyen Dr. Naim Babüroğlu, \"ABD Senatosu\'nda Trump\'ın partisinden olan senatörlerin de bu karara karşı olduğunu görüyoruz. Başkan Trump\'a 6 senatörün imzasının bulunduğu \'çekilmenin uygun olmadığına dair\' bir mektup yazıldı. Suriye\'de ABD\'nin politika değişikliği açısından çok önemli sayılan bu kararın sadece Başkan Trump tarafından alınmış bir karar olduğunu görüyoruz\" ifadelerini kullandı.
ABD\'nin \'müttefikim\' dediği YPG/PKK\'nın da bölgede terk edileceği anlamına gelen karara senatörlerin, Pentagon\'un karşı çıkmasının en önemli nedeninin bu olduğunu ifade eden Dr. Babüroğlu, \"Biz ortağımızı burada terk edersek Afganistan\'da Irak ve diğer bazı yerlerde böyle ortaklarımız var. Onlara olan güvenimiz de sarsılır\' diyorlar. Dolayısıyla Trump\'a böyle sert bir tepki var\" dedi.
MÜTTEFİKLER KARARDAN HABERSİZ
Karardan ABD\'nin iki önemli müttefiki olan İngiltere ve İsrail\'in de haberinin olmadığını belirten Dr. Babüroğlu, \"Trump\'ın bu kararı müttefiklerine de danışmadan aldığı belli. İngiltere Dışişleri Bakanı, \"Trump\'ın DAEŞ\'in bittiğine dair yorumuna katılmıyorum. Kesinlikle bitmedi, çekilme uygun değildir\" sözlerinden, öteden beri ABD\'nin en önemli stratejik ortağı İngiltere\'nin de bu karardan haberi olmadığını görüyoruz. ABD\'nin bir diğer stratejik müttefiki İsrail\'in de bundan pek haberi yok. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu her ne kadar, \'Biz koordine ettik\' dese de, \'ABD\'nin Suriye\'yi etki alanı içinde tutmak için başka yöntemleri olduğunu biliyoruz. Bunu Washington ile görüşeceğiz. Çekilme zaman çizelgesinin nasıl olacağını, bize olan etkisini değerlendireceğiz\" sözleri aslında çizelgeyi bilmediği anlamına geliyor. İsrail, bu konuyu prestij meselesi yapmamak için haberim yok diyemiyor\" dedi.
YEREL GÜÇLERLE ÇALIŞMA DEVAM EDECEK
Bölgede yerel güçlerle çalışmanın devam edeceğini anımsatan Dr. Babüroğlu şu ifadeleri kullandı:
\"Çekilme 60 ila 100 gün arasında gerçekleşecek. Bu çok uzun bir dönem. Dolayısıyla bu dönemde çekilmenin nasıl olacağı, bu yerlerin kime devredileceği önemli. Sanki çekilme başladı da ABD askerleri Suriye\'yi bıraktı gibi de değerlendirmeler yapılıyor. Bu yanlış. Benim değerlendirmem ise ABD\'nin her şeyini toplayıp Suriye\'den gitmeyeceği yönünde. ABD orada varlığını sürdürecek. Yapılan hesaplamalara göre ABD\'nin 2 bin askeri var. Ama sivil, özel askeri şirketler, paralı askerler, müteahhitlik sistemleri, istihbarat gibi bütün unsurları topladığınızda 5 bin 500\'e yakın personeli var. Dolayısıyla bunların çoğu çekilebilir ama muhtemel askerlerin bir bölümü oradaki yerel güçlerle çalışmanın devam edilmesini sağlaması açısından kalacaklardır. Bunu da bu sürede şekillendirecekler. ABD, bu sebeplerden dolayı orada sürdürmek zorunda.\"
RAKKA, SURİYE YÖNETİMİ\'NE GEÇEBİLİR
ABD\'nin bölgeden çekilmesiyle Rusya\'nın orada baş aktör olacağını, aynı zamanda ABD\'nin operasyon başlatmak için zaman kolladığı İran\'ın etkinliğinin de artacağını söyleyen Dr. Babüroğlu, Şii koridorunun da önünün açılacağını söyledi.
Burada en çok Rusya, İran ve Suriye Yönetimi\'nin mutlu olacağını söyleyen Dr. Babüroğlu, Belçika Eski Başbakanı\'nın verdiği, \"Eğer çekilme gerçekleşirse bu Türkiye, Rusya, İran ve Suriye için bir zaferdir\" demecine katıldığını bildirdi.
Rusya ile ABD\'nin yegane olarak anlaştığı \'Suriye\'de PYD-PKK\'ya özerklik verme\' konusuna da değinen Dr. Babüroğlu, \"Önümüzdeki günlerde -ihtiyatlı yaklaşarak söylüyorum- Rakka\'nın Şam Yönetimi\'ne devredileceğini düşünüyorum. Bunun nedeni ise Türkiye\'nin daha derin bir operasyonuna engel olmak. Çünkü orada varlığını sürdüren devletler hiçbir zaman Türkiye\'nin derin bir operasyonu için yeşil ışık yakmayacaklar. Çekilme olursa Rakka, Suriye Yönetimi\'ne teslim edilecek ama YPG/PKK\'ya da o bölgede bir özerklik verme durumu oluşacak. Böyle de bir anlaşma olabilir\" dedi.
ABD \'S-400\'LERDEN VAZGEÇİN\' DİYEBİLİR
Dr. Babüroğlu, kararın Türkiye\'nin bölgede başlamaya hazırlandığı operasyona nasıl etkilerinin olacağını şu sözlerle değerlendirdi:
\"Türkiye\'nin NATO müttefiki olan ABD ile sıcak temas sağlama riski ortadan kalkar. Bir diğeri ise Türkiye bu operasyonu yapar ve Süleyman Şah Türbesi\'ni eski yerine konuşlandırır. Çünkü Türkiye için bu bir prestijdir. Bu operasyonun çok derin bir operasyon olacağını düşünmüyorum. En fazla Suriye\'nin kuzeyindeki Ayn İsa\'ya kadar gerçekleşir. Ve Fırat\'ın doğusundaki koridor da kesintiye uğratılmış olur. Operasyonun zamanlaması tekrardan değişmiştir. Türkiye ABD askerlerinin çekilmesini bekleyecektir. Burada Patriotlar ve S-400\'lere de değinmek gerekli. Patriotların satışını yapma onayı Türkiye\'ye verilmişti. Bu Patriot ve çekilme adımını beraber değerlendirdiğimizde, ABD\'nin elindeki kart güçlenmiştir. \'Biz çekildik istediğinizi yaptık, S-400\'den vazgeçin\' diyeceklerdir. Bu da Türkiye\'nin ABD\'ye fazla yakınlaşmasını, Rusya\'dan da uzaklaşmasına neden olacaktır.\"
Öte yandan ABD\'nin birliklerini çekme kararını duyurmasının ardından Suriye\'nin Irak sınır hattında dün gece hareketli saatler yaşandı. Daha önce terör örgütü YPG/PKK\'ya silah taşıyan onlarca TIR ülkeden ayrılmaya başladı.