Sudan ordusu, ülkede çatışmalar başlamadan önce eski devlet başkanı Ömer El Beşir'in cezaevinden askeri hastaneye transfer edildiğini açıkladı.
Askeri bir darbeyle iktidara gelen Beşir, 30 yılın ardından 2019'da yaygın protestoların ardından başka bir darbeyle devrilmiş, yolsuzluk suçlamasıyla iki yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.
Ordudan yapılan açıklamada, Beşir'in yanı sıra eski rejimin 30 üyesinin de cezaevinden transfer edildiği belirtildi.
Bunlar arasında yer alan Ahmed Harun da bir açıklama yaparak kendisinin ve diğer eski yetkililerin artık hapiste olmadığını söyledi.
Harun, başkent Hartum'daki Kober cezaevinde tutuluyordu ve Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) tarafından, Darfur bölgesindeki çatışmalarda savaş suçu işledikleri suçlamasıyla karşı karşıya olanlar arasındaydı.
Sudan'da 15 Nisan'da başlayan çatışmalar, askeri gruplar arasında ilan edilen geçici ateşkes ile azalmış olsa da ateşkesin belli bölgelerde yer yer bozulduğu haberleri geliyor.
Çatışma, düzenli ordunun liderleri ile rakip paramiliter grup Hızlı Destek Güçleri (RSF) arasındaki güç mücadelesinden kaynaklanıyor.
Firar haberleri
Bu hafta başında Ahmed Harun'un Sudan'ın eski cumhurbaşkanı Ömer El Beşir ile birlikte hapis cezasını çektiği Kober'de bir hapishane firarının yaşandığına dair haberler ortaya çıktı.
Harun Salı günü Sudan'ın Tayba TV kanalında yayınlanan açıklamasında kendisinin ve Beşir'in emrinde görev yapan diğer kişilerin hapishaneden ayrıldığını doğruladı, ancak yargı işler hale geldiğinde yargı önüne çıkmaya hazır olduğunu söyledi.
Sosyal medyada dolaşan bir sesli mesajda Harun, grubun kaçışına gardiyanların ve silahlı kuvvetlerin yardım ettiğini iddia etti.
Beşir'e yakınlığıyla bilinen günlük gazete al-Sudani'ye konuşan Harun, "Güvenlik, su, yiyecek ve tedavi eksikliğinin yanı sıra Kober'de çok sayıda mahkumun ölmesi nedeniyle kendimizi koruma kararı aldık" dedi.
Sudan ordusu, 79 yaşındaki Beşir'in askeri bir hastanede polis gözetiminde tutulduğunu ve çatışmalar başlamadan önce oraya nakledildiğini bildirdi.
Harun, 21. yüzyılın ilk soykırımı olarak nitelendirilen Darfur'daki katliamda oynadığı iddia edilen rol nedeniyle 2007 yılında UCM tarafından suçlandı.
UCM'nin suçlamalarını daha önce de reddeden Harun, 30 yıllık iktidarının büyük bölümünde Beşir'in yakın çevresinin bir üyesiydi ve 2019'da eski lidere karşı yapılan darbenin ardından tutuklandı.
O tarihten bu yana ülkede sık sık huzursuzluklar ve birkaç darbe girişimi daha yaşandı.
Sudan İçişleri Bakanlığı, paramiliter grup RSF'yi son birkaç gün içinde Kober de dahil olmak üzere beş cezaevine girmekle suçladı.
Polis, baskının birkaç cezaevi görevlisinin öldürülmesine yol açtığını ve RSF'nin orada tutulan herkesi serbest bıraktığını söyledi.
RSF iddiaları reddetti ve bunun yerine ordunun Beşir'i yeniden iktidara getirme planının bir parçası olarak tesisi "zorla boşalttığını" iddia etti.
Pek çok Sudanlının bunu, Sudan silahlı kuvvetlerinin lideri General Burhan'ın Beşir'in İslamcı yandaşlarını Sudan siyasetinin ön saflarına geri getirmeye çalışması şeklinde yorumladığı belirtiliyor.
Yabancılar tahliye ediliyor
Sudan'daki ateşkes birçok ülkenin vatandaşlarını ülkeden tahliye etmesine olanak sağladı.
Yabancı ülke vatandaşlarının tahliyesi sürüyor. On binlerce kişinin hava, kara ve deniz yoluyla ülkeyi terk ettiği bildiriliyor.
Dışişleri Bakanlığı'nın da Sudan'daki Türk vatandaşlarının Etiyopya üzerinden Türkiye'ye tahliyesine ilişkin çalışmaları devam ediyor.
Onlarca ülkeden 1.600'den fazla kişiyi tahliye eden bir tekne de Suudi Arabistan'a ulaştı.
BM'nin Sudan özel temsilcisi olan ve şu anda ülkede bulunan Volker Perthes, Salı günü yaptığı açıklamada, Pazartesi yerel saatle gece yarısı başlayan ateşkesle çatışmalara verilen 72 saatlik aranın hala devam ediyor gibi göründüğünü söyledi.
Ancak Hartum'da ve yakındaki Omdurman kentinde silah sesleri ve patlama haberleri geliyor.
Çatışmalarda şu ana kadar en az 459 kişi hayatını kaybetti, ancak gerçek sayının çok daha yüksek olduğu düşünülüyor.
Binlerce kişinin daha Sudan'dan kaçtığı bildiriliyor ve BM bu durumun devam edebileceği konusunda uyarıda bulundu.