T24 Dış Haberler
Ülkenin çeşitli noktalarından gelen şiddetli çatışma haberlerine rağmen Sudan'da savaşan Sudan ordusu ve paramiliter kuvvet Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) perşembe akşamı ateşkesi uzatma konusunda anlaştı.
Ateşkes; komşu ülkelerle birlikte ABD, Birleşik Krallık ve Birleşmiş Milletler'in yoğun diplomatik çabaları sayesinde 72 saat daha uzatıldı.
Ateşkesin uzatıldığı haberleri barış olasılıkları konusunda umutları artırsa da, BBC'nin aktardığına göre başkent Hartum'un dışında yoğun çatışmalar karardan da sonra devam etti.
Pazartesi günü başlatılan ilk ateşkes silahları tamamen susturmasa da, onlarca yabancı ülke vatandaşlarını tahliye etmeye başlamış ve çatışmaların ortasında sıkışan Sudanlılar daha güvenli bölgelere kaçabilmişti.
Normal şartlarda ilk ateşkes, perşembe gece yarısı sona erecekti. Fakat perşembe gecesi, Sudan ordusu ateşkesi uzatmayı kabul etti. Birkaç saat sonra da HDK, aynı kararı verdi.
Öte yandan, Güney Sudan barış müzakeresi teklifi yaptı ve Sudan ordusu temsilci göndermeyi kabul etti. Sudan Dışişleri Bakanlığı ise orduyla çatışan Hızlı Destek Kuvvetlerini (HDK) kastederek "isyancılar" ile müzakereye oturulmayacağını bildirdi.
HDK ve görgü tanıkları, ateşkese rağmen ordunun Hartum'daki pozisyonları vurmaya devam ettiğini iddia etti. Darfur ve başka bölgelerde de çatışmaların yaşandığı aktarıldı.
Sudan'daki çatışmalarda şu ana kadar 512 kişinin öldüğü ve 4 bin 200 kişinin yaralandığı düşünülüyor. Birçok kaynak ise ölü sayısının çok daha yüksek olduğu konusunda hamfikir.
Çatışmalara ne sebep oldu?
2021'deki askeri darbeden bu yana Sudan'ı generallerden oluşan bir konsey yönetiyordu. Bu konseyin başında ise şu anda çatışmanın merkezinde olan iki general vardı:
- General Abdel Fattah al-Burhan, silahlı kuvvetlerin lideri. Darbeden bu yana de-facto olarak yürütme erkinin başında bulunuyor.
- Onun yardımcısı ve HDK'nın lideri Gen Mohamed Hamdan Dagalo, yaygın olarak Hemedti diye tanınıyor.
İki askeri lider, ülkenin ne yönde ilerlemesi gerektiği konusunda anlaşmazlık yaşadı ve sivil yönetime dönmeyi teklif ettiler.
Ancak 100 bin kişilik HDK'nın orduya dahil edilmesi planı ve orduya iki generalden hangisinin liderlik edeceği tartışmaları kırılmaya sebep oldu. Anlaşmazlıklar, nisan ortası itibarıyla sıcak çatışmaya dönüştü.
Geçen haftalarda ülkenin çeşitli noktalarına HDK güçleri tekrar konuşlandırıldı. Sudan ordusu bunu bir tehdit olarak algıladı.
Konunun müzakere ile çözülebileceğine dair umutlar vardı, ancak bu olmadı.
Cumartesi sabahı ilk kurşunu hangi tarafın sıktığı konusunda çelişen açıklamalar ve bilgiler bulunuyor, ancak çatışmalarda şu ana kadar neredeyse 100 sivil hayatını kaybetti.
İki general de Sudan'ın ve azalan kaynaklarının kontrolünü istiyor.