Sözcü gazetesi yazarı Saygı Öztürk, 5393 sayılı Belediye Kanunu'na göre kampanyaları durdurulan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu başta olmak üzere belediyelerin bağış alabileceğini kaydetti.
Öztürk bugünkü köşesinde şunları dile getirdi:
Belediyeler bağış alır-almaz tartışması, yardım toplar-toplayamaz tartışması yaşanırken, en iyisi AKP tarafından çıkarılan kanunları, bu kanunlarda yapılan değişiklikleri araştırmak. “Belediyelere yapılacak bağışların usul ve esasları”nı kanunları inceleyerek anlatalım:
– 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 15, 18 ve 38'nci maddeleri “şartlı/şartsız bağışların kabul edilmesini” belediyelerin yetki ve imtiyazları arasında sayıyor. Şartlı bağışların kabulü belediye meclisine, şartsız bağışların kabulünde ise belediye başkanına yetki verilmiş. Bağış alınmasının yol ve yöntemlerinin açıklığa kavuşturulması; mevzuat açısından bir sorun yaşanması bakımından “yardım” ve “bağış” sözcüklerini açıklığa kavuşturalım.
Türk Dil Kurumu Sözlüğü'nde veya Adalet Bakanlığı Hukuk Sözlüğü'nde “bağış” ve “yardım” sözcükleri eş anlamlı kullanılıyor. Karşı tarafın kabul etmesi koşulu belirtilmiyor. Türk Hukuk Sözlüğü'nde ise bağış/bağışlama yerine (karşılığında) hibe sözcüğü kullanılıyor. Hibe kavramının da, “Bir kimsenin mukabilinde bir ivaz taahhüt edilmeksizin malının tamamını veya bir kısmını diğer bir kimseye, kabulüne bağlı olmak üzere temlik edilmesi akdidir” açıklaması yer alıyor. Yani, 5393 sayılı Kanun'daki “bağış” sözcüğü ile Türk Hukuk Sözlüğü'ndeki hibe (bağış) sözcüğü örtüşüyor.
Bu açıklamalar, 5393 sayılı Belediyeler Kanunu bağlamında bağış alınması, yardım toplanması usul esaslarını düzenleyen 2860 Sayılı Yardım Toplama Kanunu veya yardım toplama faaliyetlerine bazı yasaklar getiren 5072 Sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları İle İlişkilerine Dair Kanun hükümleri kapsamına giriyor.
Mevzuatı en iyi bilen isimler arasında yer aldığı bilinen İçişleri Bakanlığı emekli Mülkiye Başmüfettişi Mahmut Esen, bu açıklamalardan sonra, “Geniş katılımlı bir bağış toplanması faaliyetine girişilmeden önce konuya açıklık getirmek bağlamında valilik makamına bilgi verilmesinde yarar vardır” diyor.
Bağışlar belediyenin banka hesabına yatırılır. Yardımseverlere kolaylık sağlamak için bu konu belediyelerin resmi web sayfasında ilan edilebilir. Bu konuda önemli/dikkat edilmesi gereken husus alınacak bağışların “koşullu” olup olmamasıdır. Belki de konunun en hassas bölümü burası. Biraz açalım: Bağış paralarının belediyenin emanet hesaplarına kaydedilmesi ve veriliş amaçlarına uygun harcama yapılmasından önce “koşulsuz bağışlarda” belediye başkanından, “koşullu bağışlarda” ise belediye meclisinden bağışların kabulüne dair onay alınması gerekiyor.
Yazının devamı için tıklayın