Sırbistan’ın üç Kosovalı polis memurunu gözaltına alması sonrası bölgede yeni bir gerilim dalgası yaşanıyor. Bu gözaltıların gölgesinde NATO’dan barışı koruma kararlılığı açıklaması yapıldı.
Sözcü Oana Lungescu , KFOR görevine bağlılığın “500 askerlik ek bir birliğin bölgeye konuşlandırılmasıyla da ortaya konulduğunu” söyledi.
500 askerden oluşan Türk komando taburu, Kosova'nın güneyindeki Prizren'deki Sultan Murat Kışlası'nda konuşlanmıştı.
KFOR - Kosova Gücü - 1999'dan bu yana bu ülkede görev yapıyor
Twitter hesabından açıklama yapan Lungescu , "Bir kez daha tüm taraflara KFOR'a karşı yükümlülüklerini hatırlatıyoruz.” mesajı verdi.
Kosova’daki NATO görev gücü bu ek kuvvetin yerleştirilmesi sonrası 4 bini aştı.
Bir başka NATO taburunun da olası bir sevk kararına karşı hazır bekletiliyor.
Sırbistan Çarşamba günü gözaltına aldığı polisleri serbest bırakmıyor.
Kosova yönetimi, Belgrad’ı “adam kaçırmakla” suçladı ve güvenlik önlemi olarak Sırbistan plakalı kamyonların sınırlarına girişini yasakladı.
ABD yönetimi Sırbistan’a polisleri serbest bırakma çağrısı yaptı.
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell de Sırp lider Aleksandar Vucic ile Kosova yönetimi lideri Albin Kurti’ye Brüksel’de bir araya gelerek gerilimi azaltma çağrısı yaptı.
Kosova-Sırbistan ilişkileri
Kosova’nın kuzey bölgesinde çoğunluğu oluşturan Sırplar Priştine’nin otoritesini tanımıyor ve bugün hâlâ mali destek sağlayan Sırbistan'a siyasi olarak sadık.
Her zaman çok kültürlü ve çok dilli bir bölge olan Balkanlar’da yaşanan gerilimler ve çatışmalar yüz yıllar öncesine dayansa da, 1. Dünya Savaşı’nda Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun bölgede kurduğu egemenliğe karşı oluşan milliyetçilik hareketi, bunu günümüze kadar getirdi.
2. Dünya Savaşı’ndan Soğuk Savaş dönemine ve 1990’lı yılların sonuna kadar bölgedeki farklı topluluklar arasında tansiyon giderek tırmandı, çatışmalar ise şiddetlendi.
Sırbistan ile Kosova arasında 1998-1999 yılları arasında şiddetli bir savaş yaşandı. Kosova'daki savaş, NATO güçlerinin 1999 yılında hâlâ Yugoslavya olarak anılan Sırbistan ve Karadağ'ı bombalamasıyla son buldu.
Son 20 yılda ne oldu?
Savaşın ardından Kosova, kısmi özerklikle Sırp egemenliğinde kaldı.
Ancak 2004’te yeniden şiddetli çatışmalar başladı, yüzlerce kişi yaralandı.
Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi çatışmalara müdahale etmeye çalışsa da Konsey’de daimi üye ve veto hakkı olan Rusya tarafından engellendi.
2008 yılında ise Kosovo Cumhuriyeti bağımsızlığını ilan etti. Bugün NATO hâlâ Kosova’daki askeri varlığını sürdürüyor. NATO, bölgenin güvenliğini ve istikrarını korumak, sivil toplum ve insani yardım kuruluşlarına destek olmak, Kosova silahlı kuvvetlerini eğitmek ve “stabil, demokratik, çok ırklı ve barış içindeki bir Kosova’nın gelişmesini sağlamak” için orada bulunduğunu ifade ediyor.
İki ülke arasındaki ilişkiler daha stabil bir hale gelmiş olsa da gerginlik hiçbir zaman tamamen sona ermedi.
Priştine'nin, ülkenin kuzeyinde çoğunluğu oluşturan Sırp azınlıklar üzerindeki yetkilerini artırma çabaları, bölgede yaşayanların direnişiyle sonuçlanıyor.