2016 yılında nükleer silahların sayısı azalırken mevcut atom bombası stoklarının modernleştirilmesine yapılan harcamalar arttı. Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü SIPRI'nin hafta başında açıkladığı rapora göre, 9 ülke 2017 yılına 14 bin 935 nükleer başlıkla girdi. Bir yıl önce bu sayı 15 bin 395 idi. Nükleer başlık sayısının azalmasında küresel nükleer silahların yüzde 93'ünü stoklayan ABD ve Rusya'nın çabaları etkili oldu.
Nükleer silah bulunduran 9 ülke de yeni taşıyıcı füzeler geliştirdi ve bu sistemleri yenileyeceğini duyurdu. Atom bombasına sahip olan ülkeler ABD, Rusya, Çin, Fransa, İngiltere, Hindistan, Pakistan, Kuzey Kore ve İsrail.
SIPRI uzmanlarından Shannon Kile, nükleer silahların yasaklanmasıyla ilgili görüşmelerde ilerleme kaydedilmiş olmasına rağmen atom bombası kullanabilecek durumdaki dokuz ülkenin de uzun vadeli modernizasyon programları üzerinde çalıştığını söyledi. Kile bu bakımdan hiçbir nükleer sahibi ülkenin bu silahlardan vazgeçmesinin beklenemeyeceğini ifade etti.
SIPRI raporunda öncelikle ABD'nin nükleer silahlarını muhafaza etmek ve yenilemek için 2026 yılına kadar 400 milyar dolar harcayacağı belirtiliyor. Silahsızlanma uzmanlarının tahminlerine göre ABD nükleer silah potansiyelini en gelişmiş düzeyde tutabilmek için önümüzdeki 30 yılda 1 trilyon dolarlık yatırım yapacak.
SIPRI araştırma merkezi uzmanlarından Hans Kristensen, "ABD'nin nükleer silah harcamalarını arttırması zaten beklenmekteydi. Görevdeki Başkan, Barack Obama tarafından başlatılan azimli nükleer modernizasyon programını sürdürmekte kararlı görünüyor" dedi.
Kuzey Kore'nin nükleer denemeleri
Kuzey Kore'nin 2016 yılında iki nükleer deneme yapması Pyongyang yönetiminin nükleer programıyla ilgili endişelerin artmasına yol açtı. Kuzey Kore bir dizi füze denemesi de yaptı. Kuzey Kore, ABD'yi menzili içine alan taşıyıcı füze geliştirmeyi amaçlıyor.
SIPRI, Kuzey Kore'nin ABD topraklarına ulaşabilecek yoğunluğu yüksek nükleer başlıklardan yeterli sayıda geliştirmiş olabileceğine ihtimal vermiyor. Ancak uzmanlar, Kuzey Kore'nin kısa ve orta menzilli füzelere takılabilecek minyatür nükleer başlık geliştirebilecek teknolojik düzeye ulaşmış olabileceğini belirtiyorlar.
Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü'nün raporunda 'Kuzey Kore'nin askeri nükleer ve füze programında 20 nükleer başlık üretebilecek teknolojik düzeye geldiğinin anlaşıldığı, ancak Kuzey Kore'nin taşıyıcı füzelere monte edilebilecek özellikte nükleer başlık bulundurduğuna dair herhangi bir kanıta rastlanmadığı' ifade ediliyor.
Avrupa'daki nükleer başlıklar
Avrupa'da sadece Büyük Britanya ve Fransa nükleer silah bulunduruyor. Birleşik Krallık'ın elindeki 2015 nükleer başlıktan 120'sinin kullanılabilecek durumda olduğu tahmin ediliyor. İngiltere parlamentosu geçen yıl 'Trident' taşıyıcı füze programının modernize edilmesine onay vermiş, ancak Londra yönetimi modernizasyonun bütün halinde değil de kademeli olarak finanse edileceğini duyurmuştu.
Fransa'nın elindeki nükleer başlık sayısı 300'ü buluyor. Paris yönetimi de nükleer modernizasyon programı uyguluyor ve 2035 yılına kadar atom silahlarıyla donatılmış yeni kuşak denizaltıları hizmete sokmayı planlıyor.
Asya'nın nükleer güçleri
Asya ülkelerinden Çin'in 270, Pakistan'ın 140, Hindistan'ın ise 130 nükleer başlık ürettiği belirtilen SIPRI raporunda 'Çin'in nükleer silah sayısını arttırmak yerine mevcut nükleer gücünü modernize etmek için uzun vadeli bir program uyguladığı' belirtiliyor.
Hindistan ve Pakistan ise nükleer gücünü kara, hava ve suda arttırmayı hedefliyor. Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü'nün raporunda bu programın ciddi sonuçlara yol açabileceğine işaretle 'her iki ülkenin de üretim kapasitesini nükleer silah mevcudunu önemli oranda arttıracak şekilde genişlettiği' dile getiriliyor.
© Deutschpe Welle Türkçe
Sanders, Lewis