Akdeniz çevresini kasıp kavuran sıcak dalgasının etkisiyle Sicilya adasında bugün gündüz sıcaklığının 46 dereceye kadar çıkması bekleniyor. Kuzey Amerika'dan Asya'ya aşırı hava olayları etkili olurken Türkiye aşırı sıcak ve orman yangınlarıyla mücadele etmeye devam ediyor.
İklim krizinin sıcak dalgalarının şiddetini ve süresini artırması bekleniyor.
Bu, milyonlarca insan için sıcaklığın tehlikeli seviyelere yükselmesi anlamına geliyor.
Orman yangınlarının devam ettiği Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) en az 80 milyon kişi için sıcaklıktan korunma uyarısı yapıldı.
Asya'nın bazı bölgelerinde tayfun, sel ve toprak kaymaları etkili oluyor.
Kuzey Amerika'da en yüksek sıcaklıkların ölçüldüğü Fas ve Cezayir'de bazı uzmanlar iklim acil durumu ilan edilmesini talep ediyor.
Dünya Meteoroloji Örgütü'nden (WMO) John Nairn sıcak dalgalarıyla ilgili bugün yaptığı açıklamada, "Bu hava olaylarının yoğunluğu artmaya devam edecek ve dünyanın daha yoğun sıcak hava dalgalarına hazırlanması gerekiyor" dedi.
Nairn, kuzey yarımkürede uzun süreli ve eşzamanlı sıcak dalgalarının sayısının 1980'lerden bu yana altı kat arttığını söyledi.
Devam eden sıcak dalgalarının "insan sağlığı ve geçim kaynakları üzerinde oldukça ciddi etkileri olacağı" uyarısında bulunarak, "Bu eğilim hiçbir düşüş belirtisi göstermiyor. Bu yüzden korkarım bilinmeyen sulara doğru ilerliyoruz" dedi.
Avrupa'da aşırı sıcak ve yangınlar
Avrupa'da bir süredir devam eden aşırı sıcakların bugün şiddetini artıracağı öngörülüyor.
İtalya'nın Sicilya ve Sardinya adalarında sıcaklıkların bugün 46 ve 48 dereceye ulaşması bekleniyor.
WMO aşırı sıcakların Ağustos ayına kadar etkisini sürdüreceğini tahmin ediyor.
Yunanistan'da sıcaklıklar Salı günü 41C'ye kadar yükselecek. Aşırı sıcaklar ve kuraklık orman yangınları için de elverişli ortam hazırlıyor.
Başkent Atina'nın yakınlarında iki gündür devam eden üç yangın var.
Yangınların Yunanistan kadar sık görülmediği İsviçre Alpleri'nde çıkan orman yangınıysa ikinci gününde.
Valais kantonu yakınlarında çıkan ve rüzgarın etkisiyle gece şiddetini artıran yangın nedeniyle 200'e yakın kişi daha güvenli yerlere tahliye edildi. Kuraklığın etkisiyle yangının günler hatta haftalarca sürebileceği belirtiliyor.
İnsan kaynaklı küresel ısınmanın etkisinin hemen her mevsimde gözlendiği İsviçre Alplerindeki buzulların yarısından fazlası son 100 yılda eridi.
Türkiye'de sıcak dalgaları artıyor
Aşırı sıcak ve kuraklık koşullarının orman yangınlarını tetiklediği Türkiye'de Pazar günü 19, Pazartesi günü ise 6 farklı noktada yangınlar baş gösterdi.
Avrupa Copernicus Yeryüzü İzleme Sistemi Atina ve Türkiye'nin batısındaki yangınların Salı sabahına ait uydu görüntülerini paylaştı.
Görüntülerde Çanakkale'de üç gündür devam eden yangının 2 bin hektara yakın bir alanı etkilediği görülebiliyor.
Türkiye'nin bazı güney ve batı noktalarında sıcak dalgasının etkisiyle sıcaklıklar 40 derecenin üzerinde devam ediyor.
Antalya, Aydın, Denizli, Edirne ve Muğla önümüzdeki günlerde 40 derecenin üstünde sıcaklıkları görmeye devam edecek.
Farklı araştırmalar Türkiye'de sıcak dalgalarının sıklığının ve şiddetinin son 70 yıla yakın sürede arttığını gösteriyor.
Sabancı Üniversitesi'nin İstanbul Politikalar Merkezi'ne ait (İPM) Temmuz 2019 tarihli politika notunda Türkiye'de sıcak dalga sayısının ve şiddetinin arttığına dikkat çekiliyor.
Türkiye’nin de bulunduğu Akdeniz havzasının iklim değişikliğinin sıcaklık artışı, yağışların azalması, toprak neminin azalması, bunlara bağlı kuraklık ve aşırı sıcak dönemlerin yaşanması gibi etkileri açısından en sıcak noktalardan biri olarak kabul edildiği belirtiliyor.
Bir başka araştırmaya göre Türkiye'nin batısında 1960'lardan bu yana sıcak dalgası sıklığı her 10 yılda ortalama 0,4 artarken sıcak dalgalarının uzunluğu iki gün, yoğunluğu 2C artıyor.
Aynı araştırmada İstanbul'da 2004-2017 yılları arasında toplam 257 gün süren 20 sıcak dalgası sırasında fazladan 4 bin 281 ölümün gerçekleştiği hesaplanıyor.
Ölümlerin erken uyarı sistemleriyle azaldığı, Fransa'da bu sistem sayesinde 2006 yılında yaşanan şiddetli sıcak dalgasında ölüm oranlarının beklenenden yüzde 68 daha düşük gerçekleştiği ve 4 bin 400 fazladan ölümün engellendiği belirtiliyor.
Kuzey Amerika'dan Asya'ya aşırı hava olayları
Kuzey Amerika'da, özellikle de batı ve güney ABD'de yoğun sıcak dalgaları hissediliyor. Hükümet, sıcak dalgasının etkilediği 80 milyondan fazla kişi için sıcaktan korunma tavsiyesi yayımladı.
ABD’deki Ölüm Vadisi’nde Pazar günü sıcaklık 53,9 derece olarak ölçüldü.
Son yıllarda rekor büyüklükte orman yangınlarıyla mücadele eden Kaliforniya'da son birkaç gün içinde yangınlar geniş ormanlık alanları etkiledi.
Yetkililere göre, son günlerde yaşanan ve Tavşan Yangını adı verilen en büyük yangında yaklaşık 8 bin dönümlük alan etkilendi. Yangının Pazartesi gününe kadar sadece yüzde 35'i kontrol altına alınabilmişti.
AFP haber ajansına göre, Pazartesi günü itibariyle yaklaşık 900 yangının aktif olduğu Kanada'da da orman yangınları devam ediyor.
Bu yangınların 600'e yakınının kontrol edilemediği bildirildi. Yangınlardan çıkan duman kuzeydoğu ABD'de yer yer gökyüzünü kapladığı gözlemleniyor.
Asya'nın bazı bölümlerinde aşırı sıcaklar etkili olurken bazı bölümleri aşırı yağışlarla mücadele ediyor.
Aşırı yağışların etkili olduğu Güney Kore'de sel ve toprak kaymaları nedeniyle 41 kişinin öldüğü 9 kişinin de kayıp olduğu açıklandı.
Muson yağışlarının etkili olduğu Hindistan'da ise geçen hafta seller nedeniyle en az 22 kişi hayatını kaybetti. Ülkenin en kalabalık bölgelerinden Delhi'nin onlarca yıldır görülen en yağışlı Temmuz ayını geçirdiği tahmin ediliyor.
Talim adı verilen tayfunun etkisindeki Çin'in güney kıyılarında ağırı yağışlar devam ederken, ülkenin kuzeyindeki bazı bölgeleri aşırı sıcaklarla boğuşuyor.
Birleşik Krallık Meteoroloji Ofisi'ne göre, Çin'in Sincan bölgesinde 52 dereceyle bugüne kadar ölçülen en yüksek sıcaklık görüldü.
Japonya'da Pazartesi günü Tokyo Disneyland ve DisneySea'deki bazı açık hava etkinlikleri, aşırı sıcak nedeniyle iptal edildi.
Tokyo da dahil olmak üzere birçok yerde sıcaklıklar yaklaşık 40 dereceye yükseldi.
Sıcak dalgasının etkisindeki Kuzey Afrika'da en yüksek sıcaklıklar Fas ve Cezayir'de ölçüldü.
Fas'ın merkezindeki Benni Mellal şehrinde geçen hafta termometreler 47,5 dereceyi gösterirken Cezayir'in kuzeyindeki Biskra 48 dereceyi gördü.
Yerel basında çıkan haberlere göre, Fas'ta bazı uzmanları yetkilileri iklim acil durumu ilan etmeye çağırdı.
Ülke, geçen yıl binlerce hektar ormanlık alanı yok eden ve onlarca insanı yaralayan orman yangınlarıyla mücadele etmişti.