CHP ve MHP’nin geçici seçim hükümtine bakan vermeyeceklerini açıklamasının ardından AKP, HDP’li bir hükümetin işleyişi ve yapısı konusunda hazırlık yapmaya başladı. Erken seçime kadar geçecek sürede iki kritik dönemeç var. Bunlardan ilki 2 Eylül’de toplanacak Milli Güvenlik Kurulu, ikincisi ise 2 Ekim’de dolacak Irak ve Suriye’ye Asker Gönderme Tezkeresi. HDP’li bakanların tezkereye nasıl bakacağı konusu belirsizliğini koruyor. AKP’nin amacı ise HDP’ye verilecek bakanlıkların MGK’da yer almaması.
Nuray Babacan’ın Hürriyet’te yer alan haberine göre, MHP’nin ve CHP’nin katılmayacağını açıkladığı Geçici Seçim Hükümeti, bu hükümeti kurmakla görevlendirilecek olan Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun önemli mesaisini alacak. Hükümette, kimlere hangi bakanlıkların verileceği ve öngörülen iki aylık sürede bu hükümetin önüne nelerin geleceği tartışılan önemli başlıkları oluşturuyor.
Tezkere önlemi
İddiaya göre, AKP, 25 Ekim veya 1 Kasım tarihlerinde yapılmasını planladığı erken seçime kadar olan süreçte, bu hükümette sıkıntı ve sorun yaşanmaması, devletin aldığı veya alacağı kararların etkilenmemesi için bir dizi önlem alacak. Bu hükümetin ilk sınavı, süresi 2 Ekim’de dolacak Irak ve Suriye Tezkeresi olacak. Yurt dışına asker gönderme tezkeresi, özellikle Türkiye’nin IŞİD ve PKK ile mücadelesinde şu süreçte geçmişten daha büyük önem taşıyor. HDP’nin siyaset anlayışı gereği sürekli karşı çıktığı tezkereler konusunda nasıl bir yol izleneceği önem taşıyor.
İki yol izlenebilir
AKP kurmaylarına göre, bu tezkerenin uzatılmaması söz konusu değil. Bu konuda iki yol izlenebileceği belirtiliyor. Tezkere, ya hükümet kurulmadan önce olağanüstü toplantıyla TBMM gündemine getirilip görüşülecek ya da hükümet kurulduktan sonra Meclis’e gönderilmesi için imzaya açılacak. Geçici Seçim Hükümeti’nde yer alacak 3 HDP’li bakanın, bu tezkereye imza atmaması sıkıntı yaratacak. AK Parti, bu bakanların imza atmaması durumunda görevden alınması, azledilmesi gibi yöntemler de gündem getirebilecek. İmzalar vekaleten atılacak. HDP’den bu bakanlıklara yeni isimler önerilse bile süreç tamamlanmış olacak.
MGK dışı bakanlıklar
Bu hükümetin önüne gelecek başka önemli bir çalışma ise MGK toplantıları olacak. AKP’nin HDP’ye verilmesi düşünülen bakanlıkların yapısı nedeniyle MGK toplantılarına katılmaları söz konusu olmayacak. Ancak tüm başbakan yardımcıları yasa gereği MGK toplantılarına katılıyor. Bu nedenle Geçici Seçim Hükümeti’nde başbakan yardımcılıklarının olmayabileceği belirtiliyor. Bu durumda yeni kabinenin 22 kişiden oluşması söz konusu olabilecek. Başbakan yardımcılarının hükümette kalması durumunda ise iki ayda bir yapılan MGK toplantısının ertelenmesi de söz konusu olabilecek. Bakanlıklarda yapılan atamalar ve icraatlar ise Bakanlar Kurulu’nun gündem konusu olacak. Özellikle atamalar da Başbakanın onayı gerekecek. Bu konuda genelge çıkarılması da tartışılıyor.
İnce eleniyor
Yeni seçim hükümetinde 12’si bağımsız, 3 HDP’li olmak üzere 22 bakan olması planlanıyor. AKP, bağımsız bakanlar için ince eleyip sık dokuyor. AKP kurmayları, “Anayasa’da yazan neyse o yapılacak. HDP’ye bakanlık düşüyor ve verilecek. Başbakan öneride bulunacak. Ya bunları kabul edecekler ya da reddederlerse bağımsız atanacak. ‘Biz A bakanlığını değil, B bakanlığını istiyoruz’ diyemeyecek. Anayasa açık, teklif reddedilirse bağımsızlar olur. ‘Hayır bunları istemiyoruz’ diyemezler” değerlendirmesi yaptılar.
Demirtaş: Bakanlık pazarlığı yapmayız
Habertürk’ten Muharrem Sarıkaya’ya konuşan HDP Eş genel başkanı Selahattin Demirtaş ise şunları söyledi:
“Bakanlık pazarlığı yapmayız. Meclis Başkanı, parti gruplarıyla konuşmalı ve sandalye oranlarında düşen bakanlık sayısını bildirmeli. Bizim için şu bakanlık veya bu bakanlık olması önemli değil. Zaten seçim hükümeti, ‘Şu bakanlığı istiyoruz’ demek de doğru olmaz.Anayasa’nın hükmü açık, isimleri bildiririz. Bu konuda tartışmayız. Kimin olacağını da biz müzakere ederiz, yoksa bir başkasına isim seçme hakkını bırakmayız.”