Askerî bütçenin şeffaflaşması ve kontrolü yönünde önemli bir adım atıldı ve Savunma Sanayii Fonu kuruluşundan beri ilk kez Sayıştay denetimine girdi.
Sayıştay Genel Kurulu’nun kararıyla, daha önce Başbakanlık, Milli Savunma ve Maliye’nin baktığı Savunma Sanayii Destekleme Fonu’nunu bundan böyle Sayıştay denetleyecek. AB’nin ‘askeri harcamaların sivil denetimi’ kuralıyla uyumlu bu adım sayesinde, örtülü ödenek hariç şeffaf olmayan savunma bütçesi kalemi kalmayacak.
Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül’ün Taraf gazetesine yaptığı açıklamaya göre, Sayıştay Genel Kurulu 27 Temmuz 2008’de aldığı kararla, Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı özel bütçeli bir kurum olan Savunma Sanayii Müsteşarlığı emrindeki Savunma Sanayii Destekleme Fonu’nu denetleme görevini üstlendi.
Vecdi Gönül, örtülü ödenek konusunun ise “Başbakanlıkla Genelkurmay arasında bir mesele” olduğunu belirtti.
TBMM’nin bütçe hakkı
Vecdi Gönül, “TBMM’nin bütçe hakkını yeterince kullanmamasından” da yakındı.
Askeri harcamaların Sayıştay’ın yanı sıra Meclis denetimine tabi olduğunu vurgulayan Gönül, “TBMM’nin işlevi sadece kanun yapmak değil, aynı zamanda bütçe hakkını kullanmaktır. Maalesef bu hak yerinde kullanılmıyor” dedi. Gönül’e göre, milletvekillerinin savunma bütçesinin incelenmesinde daha aktif davranması, askeri harcamaların Avrupa standartlarında şeffaf ve denetimli olmasına hizmet edecek.
İki kanun değişti
Savunma Sanayii Destekleme Fonu’nun Sayıştay denetimine girmesinin yolu, iki kritik kanunda yapılan değişiklikle açıldı. Bu kapsamda, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 81. maddesi (c) bendinde yer alan ve Savunma Sanayii Destekleme Fonu’nu Sayıştay Kanunu’na tabi olmaktan muaf tutan hüküm değiştirildi. Ayrıca, Savunma Sanayii Müsteşarlığı kurulmasına ilişkin 1985 tarihli ve 3238 sayılı kanunun 11. maddesindeki, bu kanunla yapılması öngörülen iş ve işlemlerde Sayıştay Kanunu hükümlerinin uygulanmayacağı yönündeki düzenleme de yürürlükten kaldırıldı.
Sayıştay kararı
Sayıştay Genel Kurulu, 24 Temmuz 2008’deki, 5225/1 sayılı kararında, yukarıdaki iki kritik kanun değişikliğini değerlendirerek, bu değişiklikler ertesinde, “Savunma Sanayii Destekleme Fonu’nun Sayıştay denetiminde olması hususunda herhangi bir engel kalmamıştır” hükmüne vardı.