Yaklaşık iki yıldır kamuoyu önüne çıkmayan Iraklı Şii lider Mukteda el Sadr, Ankara'da silahlı direnişi bıraktıklarını açıkladı.
İstanbul’da Şii zirvesi
Ankara’da Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Tayyip Erdoğan’la görüşen Iraklı Şii lider Mukteda el Sadr, dün İstanbul Ramada Otel’de aralarında Şii önderlerin ve kendisini destekleyen 5 Iraklı milletvekilinin de bulunduğu yaklaşık 70 kişilik bir grupla biraraya geldi. Irak’ın etkin Şii milis güçlerinden ’Mehdi Ordusu’nun komutanı İran yanlısı Mukteda el Sadr adına basına açıklama yapan sözcüsü Şeyh Salah el Ubeydi, "ABD ve diğer dış güçlere karşı kültürel, siyasal ve ekonomik direnişimiz sürecek. Silahlı direnişi bıraktık" dedi. Sadr’ın istemesi durumunda silahlı direnişe tekrar başlanacağını belirten Ubeydi, Türkiye’de bir temsilcilik açacakları yönündeki haberlerle ilgili, böyle bir talepte bulunulmadığını ancak temsilcilik açılma ihtimalinin olduğunu söyledi. Ubeydi, Irak askerine karşı hiçbir şekilde silah kullanmayacaklarını da belirtti.
Gül ve Erdoğan’la yaptıkları görüşmelerde Türkiye’den Ortadoğu’da istikrar sağlanması için rol alması yönündeki isteklerini aktardıklarını belirten Ubeydi, "Türkiye’de geçmişten gelen bağlarımız var. Türkiye, dost bir ülke" dedi. Irak Parlamentosu’ndaki 275 milletvekilinin 30’unun Sadr’a bağlı olduğunu belirten sözcü, siyasi bir parti kurmayı düşünmediklerini ama siyasetle ilgili söylemlerini sürdüreceklerini anlattı. Her yerde aranan el Sadr’ın Türkiye’de nasıl bu kadar rahat dolaşabildiği sorusuna ise Ubeydi, "Bu görüşmelerin İstanbul’da düzenlenmesinin doğru olduğunu düşündük. Türkiye ile dostuz" yanıtını verdi.
Ziyareti uluslararası basını şaşırttı
Yaklaşık iki yıldır kamuoyu önüne çıkmayan Iraklı Şii lider Mukteda el Sadr’ın aniden Türkiye’ye gelmesi, uluslararası basını şaşırttı. Hürriyet’in haberine göre, Associated Press haber ajansı, Sadr’ın ziyaretini, "İnzivada yaşayan, kimseyle görüşmeyen el-Sadr Türkiye’yi ziyaret etti" başlığıyla duyurdu. Ajans haberinde, "Amerikan birliklerine karşı kanlı isyanların başını çeken, ancak son iki yıldır kamuoyu önüne çıkmayan Iraklı din adamı, bölgede bir arabulucu olarak etkisini artıran Türkiye’de alışılmışın dışında gözle görülebilir şekilde meydana çıktı" dedi.
Sadr’ın hangi ülkeden geldiği ise tam bir muamma. AFP’ye konuşan yardımcısı Haydar el Turfi, "Necef’ten gelen bir delegasyonla buluşmak ve Türk tarafıyla Irak’ın durumu ve geleceği üzerine tartışmalara katılmak üzere İran’dan Türkiye’ye gidiyor" açıklamasını yaptı.
Mukteda el Sadr, son olarak 2007 haziranında Irak’ta bir camide görülmüştü. Amerikan ordusu, başında bulunduğu Mehdi Ordusu’nun ABD güçleri ve Irak’a karşı savaşı kaybetmek üzere olması üzerine saklanmaya başlayan Sadr’ın İran’a kaçtığını öne sürüyordu. Irak’taki siyasi sürece katılma kararı alan ve Meclis’e giren Sadr yanlıları ise, liderlerinin ülkede saklandığını savunuyordu.
Uluslararası medyada yer alan yorumlarda, Sadr nereden gelmiş olursa olsun, sürpriz ziyaretinin Ankara’nın bölgedeki diplomatik açılımlarına bir yenisini eklediği belirtiliyor. "Türk liderlerlerin komşu ülkenin farklı siyasi gruplarını sık sık ağırladığı" ifade ediliyor. 35 yaşındaki Mukteda el Sadr, ABD işgalinin başladığı 2003 yılında ve bundan bir yıl sonra, onbinlerce üyesi olan Mehdi Ordusu ile ABD güçlerine karşı iki kanlı ayaklanma başlatmıştı. ABD ve Irak güçleri, Mehdi Ordusu’nun merkezi olan Bağdat’ın Sadr semtine ve Irak’ın güneyine yönelik şiddetli taarruzlarla grubu yıprattı. Sadr, Mehdi Ordusu’nun faaliyetlerini 2008 ağustos ayında askıya aldığını açıkladı ve saklanmaya başladı. Sadr ülkesinin en etkili ve popüler din adamlarından biri. Peygamber soyundan geldiği için "Seyid" unvanını kullanıyor. Milliyetçi söylemiyle Iraklıların yaklaşık yüzde 60’ının desteğini kazanan Sadr, Irak Anayasası’na karşı çıkmıştı.