Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’ın, “Türkiye’yi yenilenebilir enerji teknolojilerinin üretim üssü haline getireceğiz” diyerek açıkladığı, YEKA (Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları) stratejisinin ikinci projesi için teklifler perşembe günü alınıyor. Dünyanın en büyük rüzgâr türbini üreticileri yarışacak. Kazanan firma, 1 milyar doların üzerinde rüzgâr tesisi yatırımı yapacak.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan edinilen bilgiye göre, dünyanın en büyük rüzgâr türbini üreticileri 1000 MW’lık rüzgâr tesisi Yarışması için teklif verecek.
Milliyet'te yer alan habere göre, ihaleyi kazanan firma yüzde 65 yerlilik oranında rüzgâr türbini üretecek olan fabrika yatırımını gerçekleştirecek ve rüzgâr teknolojileri alanında Türk mühendisler ve üniversitelerle Ar - Ge (araştırma ve geliştirme) yapacak.
Dışa bağımlılık azalacak
Albayrak’ın, Milli Enerji ve Maden Stratejisi çerçevesinde açıkladığı YEKA stratejisi doğrudan teknoloji transferini hedefliyor. Sadece enerji alanında değil, enerji teknolojileri alanında da dışa bağımlılığı ve cari açığı düşürmeyi hedefleyen model çerçevesinde yatırım için belirlenmiş yüksek kapasitede enerji alanları, fabrika kurma, yüzde 65 yerlilik oranında üretim yapma, yüzde 80 yerli mühendis ile Ar-Ge yapma şartları ile alım garantisi sağlanan elektrik fiyatı üzerinden açık eksiltme usulü ile yarışmaya açılıyor.
İlki güneşte yapılan YEKA yarışmasını Kore firması Hawnha QCell Kalyon ortaklığı kazanmıştı. Yarışma sonucunda güneş alanında teknoloji transferinin yanında 19.5 dolar cent/kWh olan yerlilik oranlı elektrik fiyatı 6.99 dolar sent’e düşmüştü.
Teknoloji üretecek
Türkiye son yıllarda rüzgâr türbin kanadı ve kule üretimi alanlarında fabrika yatırımlarını çekse de bu iki alanında kapasitesi montaj ile sınırlı kaldı.
YEKA yarışması ile ilk defa teknoloji alanında da yerli üretim sağlanacak. Bunun için yarışmanın şartnamesi özel olarak hazırlandı. Buna göre Yarışmayı kazanan firma, 100 milyon dolar üzerinde yatırım ile fabrika kuracak. Fabrikada en az 2.3 MWe gücünde olmak üzere ortalama 300 ila 450 adet yerli rüzgâr türbini üretimi gerçekleştirilecek.
YEKA’larda kurulacak olan yerli rüzgâr türbinlerinin üretileceği fabrika, tek vardiyada en az 150 adet/yıl veya 400 MW/yıl rüzgâr türbini üretim kapasitesine sahip olacak.
Fabrikanın kurulum süresi sözleşme imzalama tarihinden itibaren 21 ay olacak. Fabrikada üretilecek rüzgâr türbinlerinin yerlilik oranı asgari yüzde 65 olacak. Bu oranın sağlanabilmesi için ihtiyaç duyulacak olan birçok aksamın yurtiçi kaynaklardan tedarik edilecek veya yerli olarak imal edilmesi zorunluluğu bulunacak. Bu durum birçok farklı sektörün de doğrudan veya dolaylı gelişimine katkılar sağlayacak.
Rüzgâr YEKA’sı yarışmasını kazanacak firma, 1 milyar doların üzerinde rüzgâr tesisi yatırımı yapmış olacak. Yerli RES’lerin işletmeye girmesiyle birlikte her yıl asgari 3 milyar kWh elektrik enerjisi üretilecek ve yaklaşık 1.1 milyon evin yıllık elektrik ihtiyacı rüzgârdan karşılanıyor olacak.
3.750 kişiye iş sağlayacak
Yarışmayı kazanan firma, Türkiye’yi rüzgâr türbini alanında teknoloji üretim merkezine dönüştürecek Ar-Ge faaliyetleri yapmayı da taahhüt etmiş olacak.
Kanat, Jeneratör tasarımı, malzeme teknolojileri ve üretim teknikleri, yazılım ve yenilikçi dişli kutusu alanlarından en az üçünden olmak üzere toplam beş alanda 10 yıl boyunca, yüzde 80’i Türk mühendislerden oluşan 50 teknik personel ile Ar-Ge faaliyeti yürütecek. Her yıl için bu faaliyetlere 5 milyon dolar ayıracak. Fabrika ile RES’lerin kurulumu ve işletilmesi, Ar-Ge faaliyetleri dikkate alındığında, rüzgâr YEKA’sı yaklaşık 3 bin 750 kişilik bir istihdam sağlayacak.
Nerelere kurulacak?
Kurulacak fabrikada üretilecek rüzgâr türbinlerinin nerelere kurulacağı da belirlendi. Daha önce Bakan Albayrak’ın da ifade ettiği gibi, tek bir bölgede değil farklı bölgelerde kurulacak. Bu kapsamda şu 5 bölge belirlendi:
- Kayseri-Niğde n Sivas
- Edirne - Kırklareli - Tekirdağ
- Ankara - Çankırı - Kırıkkale
- Bilecik - Kütahya - Eskişehir
Yarışmayı kazanacak firma bu 5 bölgeden her birinde en az 50 MW’lık bir rüzgâr gücü kurmak şartı ile toplamda 1000 MW’lık kurulu gücü hizmete alacak.
Güneşte 1000 MW ile dünyanın en büyük fotovoltaik güneş enerjisi üretim alanı projesini hayata geçiren Türkiye, rüzgârda da 1000 MW ile dünyada bu alandaki en büyük projelerden birisine imza atmış olacak. Kurulacak rüzgâr tesisleri sayesinde ortalama 1.5 milyon ton CO2/yıl emisyon azaltımı da sağlanmış olacak.
‘Üretim üssü olacağız’
Güneşten sonra rüzgâr alanında da tarihi bir proje için ihaleye hazırlandıklarını belirten Berat Albayrak, “Bu proje, dünya çapında yatırımcılar için, büyüyen, dinamik Türkiye pazarının yanında, yakın gelecek için büyük potansiyel teşkil edecek diğer pazarlara ulaşım açısından da büyük avantaj sağlayacak. Türkiye olarak firmalara sağladığımız bu avantaj
sayesinde hem güneş, hem de rüzgâr teknolojileri alanlarında üretim üssü haline geleceğiz” dedi.