Rusya petrol temin edeceklerinin, Türkiye ise nükleer enerjinin barışçıl kullanımı konusunda işbirliği yapacağının sözünü verdi
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ankara ziyareti
öncesinde Ankara’ya gelen Enerji Bakanı Sergei İvanovich Shmatko,
yapımını hükümete yakın Çalık Holding’in üstlendiği Samsun - Ceyhan
Petrol Boru Hattı Projesi’ne petrol temin edeceklerini açıkladı.
Putin’in ziyaretinde Rusya ile Türkiye arasında nükleer enerjinin
barışçıl kullanımı konusunda işbirliği hükümleri içeren ‘protokol’
imzalanacağı da açıklandı. Nükleer enerji santral ihalesinde sadece
Ciner Holding’le konsorsiyum kuran Rus şirketinin yarışıyor olması ve
petrol ile protokol açıklamalarının eşzamanlı yapılması, ‘Samsun
Ceyhan’a petrol karşılığında nükleer santral’ yorumlarına neden oldu.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Türk-Rus Hükümetlerarası
Karma Ekonomik Komisyonu 9. dönem toplantısı öncesi Türkiye’de bulunan
Rusya Federasyonu Enerji Bakanı Sergei İvanovich Shmatko ile dün
görüştü. Toplantıda, Sinop’ta inşa edilmesi planlanan Nükleer Santral
Projesi, Mavi Akım 2 Hattı, Batı Hattı Anlaşmasının yenilenmesi, Güney
Akım Projesi’nin yanı sıra özel şirketler ile Rus şirketler arasında iş
birlikteliği protokolleri masaya yatırıldı.
Toplantının ardından Enerji Bakını Taner Yıldız ve Rus Bakan İvanovich
Shmatko basına bilgi verdi. “Biz birlikte en cesur projeleri
geliştiririz” diyen Shmatko, “Rusya ile Türkiye arasında işbirliğinin
geliştirilmesine yönelik adımlar atıyoruz. Karar alma konusunda nihai
aşamaya gelmiş durumdayız. Enerji alanında sıkı işbirliğini daha da
geliştirmemiz konusunda fikir alış verişinde bulunduk. Türkiye ile
işbirliğini her alanda geliştirmeyi planlıyoruz. Bana göre bu denli
işbirliğini geliştirilmesi için ülkeler arasında güven önemli”
açıklamasında bulundu.
Çalık’a petrol müjdesi
“Rusya, Samsun Ceyhan Projesi’ne dahil olacak mı?” şeklindeki soru
üzerine Rus Bakan, Türkiye’nin ve Rusya’nın petrol alanındaki
geleneksel işbirliğini daha da geliştirme konusunda prensip kararına
vardığını belirterek, “Samsun-Ceyhan Petrol Boru Hattı’na
gerçekleştirilmesine duyulan ilgiyi ifade ettik. Bu işbirliğimizin bir
üst seviyeye çıkması anlamına gelir” dedi. Yıldız ise aynı soruya,
projenin Türkiye’nin 5 yıl kadar önce ortaya koyduğu stratejik bir
geçiş hattı olduğunu kaydederek, “Türkiye’ye kurulacak rafine merkezi
ile beraber Türkiye’nin stratejik konumunu daha da netleştirecek olan
bir projedir. Bu projeye, petrol başlığı adı altında Rusya
Federasyonu’nunda katkı koyabileceklerini ve kaynak oluşturma ile
alakalı ilgi duyabileceklerini belirttiler. Buda bir protokolle
bağlanmış olacak” diye konuştu.
Kontrat yenilenecek
Enerji projelerinden 3 temel konuda görüştüklerini dile getiren Taner
Yıldız, nükleer santral ile ilgili sürecin henüz sonlandırılmadığını,
ancak Rusya ile nükleer enerjinin barışçıl bir şekilde kullanılması
için protokol imzalanacağını dile getirdi. Protokolde, iki ülkenin
nükleer enerjinin barışçıl kullanımı çerçevesinde işbirliği yapacağına
dair hükümler bulunduğu öğrenildi.
Bakan Taner Yıldız, Rusya ile görüşmeler kapsamında ‘doğalgaz’ tedariği
konusunda 2011 yılında anlaşma süresi dolan Batı Hattı kontratının
süresinin uzatılmasın ve Mavi Akım 2 hattının dizaynı konusunda
görüşmeler yapıldığını dile getirdi.
Türk-Rus şirketleri imzada
Rus Bakan Shmatko Türkiye ile enerji alanında işbirliği çerçevesinde
hükümetler arası anlaşmaların yanı sıra kurumlar arası bazı belgelerin
imzalanacağını dile getirdi. Shmatko, Aksa-Çalık-Tetaş’ın da içinde yer
aldığı bazı Türk şirketleri ile Rus şirketleri Rosneft, Gazprom ve
Interrau şirketleri arasında elektrik, doğal gaz ve petrol konularında
anlaşmaların imzalanacağını belirtti. Yıldız, TPAO ile Rosneft arasında
da bir mutabakat zaptı imzalanmasının planlandığını da kaydetti. Söz
konusu görüşmelerden hükümete yakınlığı ile bilinen Aksa Holding ile
Rusya devlet şirketi Gazprom arasında bir anlaşma imzalanmasına ilişkin
gelişme de ortaya çıktı. Taner Yıldız, Rusya ile Aksa’nın doğalgazda
alt yapı projelerinin geliştirilmesi yönünde bir çalışma içinde
olduğunu dile getirirken, Shmatko, “Söz konusu şirketler kendi
aralarında kurumsal düzeyde anlaşma noktasına geldi” dedi.
Enerji Bakanı Taner Yıldız toplantının ardından bir gazetecinin
Rusya’nın Karadeniz, Bulgaristan, Avusturya, Slovenya, Yunanistan ve
İtalya’ya uzanan Güney Akım Projesinde, Türkiye’nin bir geçiş ülkesi
mi, yoksa projenin bir parçası mı olacağına ilişkin sorusuna, söz
konusu görüşmelerin sadece çerçeve niteliğinde olduğunu ve Türkiye’nin
projeye ortak olup olmayacağına ilişkin ayrıntıların sismik çalışmalar
sonucunda ortaya çıkacağını belirtti.
Rusya Enerji Bakanı Sergei İvanovich Shmatko ise, Güney Akım projesinin
fizibilite çalışmalarının yapılacağını ve projede geçiş güzergahının
maliyet açısından önemli olduğunu dile getirerek, net bir yanıt
vermekten kaçındı.