Ekonomi

Rüşvetçi patronu ihbar eden atılamayacak

Torba Yasa Tasarısı'na göre, işveren hakkında rüşvet ve yolsuzluk ihbarı yapan işçinin sözleşmesi feshedilimeyecek

10 Şubat 2009 02:00
Hükümet, zor durumdaki işletmelere destek verecek önlemleri içeren ’Torba Yasa Tasarısı’nı Meclis’e sundu. Tasarı ile zor duruma düşen işletmelere çıkarmadığı her işçi için 6 ay boyunca 800 TL’ye kadar ödeme yapılacak. Tasarıya konan bir madde ile işveren hakkında rüşvet ve yolsuzluk ihbarı gibi yükümlülüklerini yerine getiren işçinin sözleşmesi feshedilemeyecek.

Hükümet, ’kriz paketi’ olarak da adlandırılan Torba Yasa Tasarısı’nı Meclis’e sundu. Yeni sistemde hükümet, her tür yatırıma destek olmak yerine, seçili alan ve sektörde geniş teşvikler uygulayacak. Bazı illerde destekler yatırım miktarının yüzde 45’ini, vergi indirimleri yüzde 90’ı bulabilecek. Tasarı ile işçi çıkarma şartları zorlaştırılıyor. İşveren hakkında rüşvet ve yolsuzluk ihbarı gibi yükümlülüklerini yerine getiren işçinin sözleşmesi feshedilemeyecek. Hükümet, Kısa Çalışma Ödeneği kapsaımnda zor duruma düşen işletmenin çıkarmadığı işçi için 6 ay boyunca 800 TL’ye kadar ödeme yapacak. Yan ödemeler, işsizlik ödeneği süresinden düşülmeyecek. Daha önce çıkartılan istihdam paketinde, 18-29 yaş arası gençlerin, sigorta primlerinin 5 yıl boyunca İşsizlik Fonu tarafından ödenmesini öngören düzenlemenin kapsamı genişletiliyor. 1 Aralık 2008-31 Ocak 2009 tarihleri arasında sigortalı olmayanlar da kapsama dahil edilecek, teşvik unsurundan yararlanmak için gerekli işe alınma süresi de bir yıl daha uzatılacak.

Nasıl uygulanacak?

Her tür yatırımın teşvik edilmesi anlayışı sona eriyor. 10 kişilik istihdam ve Hazine’den talep edilen taşınmazın üç katı tutarındaki yatırım şartı kaldırılıyor. Bakanlar Kurulu, kişi başına düşen milli gelir ve sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeylerini dikkate alarak istatistiki bölge birimlerini sınıflandıracak. Gruplar itibariyle teşvik edilecek sektörler ve istihdam büyüklükleri belirlenecek. Her il grubu için yatırıma katkı oranı yüzde 25’i, 50 milyon TL’yi geçen yatırımda yüzde 45’i bulabilecek. Kurumlar vergisi oranı yüzde 90’a kadar indirimli uygulanacak. Hükümet arsa, bina, yazılım, patent, lisans ve know-how gibi kalemleri ayrı ayrı sınırlayabilecek.

Taşınan fabrikaya teşvik

Tekstil, konfeksiyon ve hazır giyim, deri ve deri mamulleri sektörlerinde üretim tesislerini 31 Aralık 2010’a kadar teşvikli illere taşıyan ve en az 100 kişilik istihdam sağlayanlar, 5 yıl kurumlar vergisi oranını yüzde 75 indirimli ödeyecek. 31 Aralık 2011’e kadar en az 200 milyon TL makine ve teçhizat alımında ithalat KDV’si üç ay içinde geri ödenecek. 31 Aralık 1013’e kadar Ar-Ge faaliyetlerinde bulunan işyerlerinde çalışan personelin ücretine büyük oranda gelir vergisi uygulanmayacak. Doktoralı olanların ücretinin yüzde 90’ı, diğerlerinin yüzde 80’i gelir vergisi dışında tutulacak. İthal cep telefonundan en az 40 TL vergi alınacak.

Mera arazisine yapılan fabrikalara af geliyor

MECLİS’e sunulan Torpa Yasa Tasarısı ile mera üzerine yapılan Organize Sanayi Bölgelerine af geliyor. Bu meralardaki kamulaştırmalar geçerli sayılacak. Tapudaki tesciller korunacak. Hazine’nin açtığı davalar düşecek. Devletin hüküm ve tasarrufu altında olup irtifak hakkı tesis edilemeyen taşınmazlar, aynı şartlarla 49 yıl süreyle "kullanma izni" verilerek yatırıma açılacak. Emlak vergi değerinin yüzde 5’i oranında kira alınacak.

İnternetin vergisi yüzde 5’e iniyor

Kablolu, kablosuz ve mobil internet servis sağlayıcılığı hizmetine ilişkin Özel İletişim Vergisi yüzde 15’ten yüzde 5’e indirilecek. Ön ödemeli kart satışları dahil, her çeşit telekomünikasyon işletmeciliği kapmasındaki tesis, devir, nakil ve haberleşme hizmetleri, radyo ve televizyon yayınlarının uydu platformu ve kablo ortamından iletilmesine ilişkin hizmetler ile kablolu ve kablosuz internet servis sağlayıcılığı hizmeti kapsamına girmeyen, diğer telekomünikasyon hizmetlerinden yüzde 15 Özel İletişim Vergisi alınacak. Söz konusu hizmetlerin birlikte veya birbiriyle bağlantılı olarak verilmesi halindeyse, her hizmet tabi olduğu oran üzerinden vergilendirilecek. Bakanlar Kurulu, yüzde 25 oranı yüzde 10’a, yüzde 15 oranlarını ayrı ayrı veya birlikte yüzde 5’e, yüzde 5 oranı ise sıfıra kadar indirmeye veya belli oranlarda artırmaya yetkili olacak.