Dünya genelinde nüfusunun büyük çoğunluğu Müslüman olan ülkelerin Fransız mallarına karşı yaptıkları boykot çağrıları artarken son olarak Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da "Sakın Fransız markalarını satın almayın" diyerek boykota katıldı.
Öte yandan boykotun Fransız markalarına etkisini tespit etmek oldukça güç. Şu ana kadar sınırlı sayıda Fransız ürününün boykot çağrısından etkilendiği görülüyor.
Reuters, Müslüman çoğunluğun yaşadığı ülkelerde bulunan Fransız ürünleri ve sektörlerinden bazılarını derledi:
Otomotiv
Fransız otomobil üreticisi Renault, en büyük sekizinci pazarı olan Türkiye'de bu yılın ilk altı ayında 49,131 araç sattı. Öte yandan Renault'nun fabrikası OYAK Renault Otomobil Fabrikaları adıyla Bursa'da üretim yapıyor. Bu fabrikada yılda 400 bin araçlık üretim kapasitesine sahip fabrikada, yaklaşık 5 bin 900 kişi çalıştığı belirtiliyor. Renault Türkiye'de en fazla tercih edilen markalardan biri olarak biliniyor.
Citroen ve Peugeot gibi markaların sahibi PSA ise son çeyrek bilançosunda dünya genelindeki zorlu piyasa koşullarına rağmen Türkiye pazarındaki satışların artmakta olduğunu açıklamıştı.
Süpermarket zincirleri
Suudi Arabistan'da boykot çağrılarının hedefinde olan şirketlerden biri de Carrefour market zinciriydi. Tüketicilerin Carrefour mağazalarına gitmemesi için düzenlenen boykot kampanyası Suudi sosyal medyasında hafta sonunda geniş yankı uyandırdı.
Fransız perakende marketler zinciri Carrefour'un, Orta Doğu ve Güney Asya'nın pek çok noktasında iş ortaklarıyla imtiyaz hakkı (franchising) anlaşmaları bulunuyor.
Bir şirket, Carrefour'un Pakistan, Lübnan ve Bahreyn'deki imtiyaz hakkına sahipken, diğer şirket ise Fas'ta bu hakka sahip. Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'daki iki adet Carrefour şubesini ziyaret eden Reuters muhabirleri, mağazaların her zamanki yoğunluğunda olduğunu gözlemledi.
Carrefour geniş bir market ağıyla Türkiye'de de CarrefourSA ortaklığında hizmet veriyor.
Enerji
Fransız enerji devi Total'in birçok Müslüman ülkede faaliyetleri bulunuyor. Pakistan, Türkiye ve Bangladeş gibi karikatür meselesinden ötürü Fransa'ya en çok tepki gösteren bazı ülkelerde Total şirketi çoğunlukla petrokimya ve petrol ürünlerinin satışına odaklanmış durumda.
Total Türkiye'de OYAK iştirakiyle faaliyet gösteriyor ve Türkiye'nin beşinci büyük akaryakıt şirketi olarak hizmet veriyor.
Ayrıca Total'in diğer Suudi Arabistan ve diğer Körfez Arap ülkelerinde petrol keşif, üretim ve rafineri yatırımları bulunuyor.
Moda ve lüks tüketim
Reuters'ın Pazar günü Kuveyt'in başkenti Kuveyt şehrinde gittiği bir mağazada Fransız kozmetik şirketi L'Oreal tarafından üretilmiş olan kozmetik ve cilt bakım ürünlerinin raflardan kaldırılmış olduğu görüldü. Bu mağaza, Fransız mallarının satışını durdurma kararı alan bir kooperatif birliğine bağlı yaklaşık 70 satış mağazasından biriydi.
Fakat L'Oreal şirketinin maruz kaldığı risk sınırlı oldu. Afrika pazarıyla birlikte Orta Doğu, L'Oreal'in gelirlerinin yalnızca yüzde 2'lik küçük bir bölümünü oluşturuyor. Louis Vuitton ya da Chanel gibi tanınmış markaların Suudi Arabistan ve Dubai'nin de dahil olduğu Orta Doğu ülkelerinde mağazaları bulunuyor. Fakat varlıklı Orta Doğulu müşterilerin lüks ürünleri yurtdışındaki seyahatler sırasında satın almaya yatkın oldukları biliniyor.
Savunma ve havacılık
Fransa, dünyanın en büyük silah ihracatçılarından biri. Fransız silah şirketi Thales, birçok Müslüman ülkeye silah, havacılık teknolojisi ve toplu taşıma sistemleri satıyor. Şirketin internet sitesindeki bilgiye göre müşterilerin arasında Suudi Arabistan, Türkiye, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri bulunuyor.
Mısır ve Katar ise Fransız havacılık şirketi Dassault'un Rafale askeri jetlerini sipariş etmişlerdi.
Tahıl
Fransa dünyanın başlıca tarım ürünü ihracatçıları arasında yer alıyor. Fransız tarım sektörü kuruluşu ANIA'ya göre, ülkenin ihracatının yüzde 3'ü Orta Doğu'ya yapılıyor. Orta Doğu'ya yapılan bu ihracatın büyük bir bölümünü tahıl ürünleri oluşturuyor.
Fransız tarım bakanlığının verilerine göre, Cezayir Fransa'nın tarım ürünlerinde 10. büyük ihraç pazarı konumunda.Fransa'nın 2019 yılında Cezayir'e yaptığı ihracatın büyüklüğü yaklaşık 1.4 milyar euro.
Hazreti Muhammed'in karikatürlerinin yayımlanmasını kınayan Müslüman ülkelerden biri olan Fas ise Fransa'nın en büyük 17. tarım ürünleri ihracat pazarını oluşturuyor. Fransa, geçen yıl Fas'a 700 milyon euro büyüklüğünde tarım ürünü ihraç etti. ANIA'ya göre, Fransa dışişleri bakanlığındaki ticaret departmanı, tarım sektörü temsilcileriyle birlikte hareket etmek için bir kriz merkezi kurdu.