Gündem

Profil: Trump'ın yeni Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton

ABD Başkanı Donald Trump, Ulusal Güvenlik Danışmanı Korgeneral Herbert Raymond McMaster'ı görevden alarak yerine 2003'te ABD'nin Irak'ı işgalinin başlıca savuncularından olan John Bolton'ı atadı. Kuzey Kore ve İran'a karşı sert bir tutum izleyen Bolton, a

29 Nisan 2018 20:30

ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Korgeneral Herbert Raymond McMaster'ı görevden alarak yerine Bush döneminin "şahini" olarak bilinen neo-muhafazakar isim John Bolton'ı atadı.

Twitter'dan yaptığı açıklamada Trump, McMaster'a "harika bir iş çıkardığı" için teşekkür etti.

Trump'ın bu hamlesi, Dışişleri Bakanı Rex Tillerson'ı görevden alarak CIA Başkanı Mike Pompeo'yu getirmesinden bir hafta sonra geldi.

McMaster, Trump'ın Beyaz Saray'da yaptığı bir dizi üst düzey değişikliğin son hedefi olurken gözler, 2003'te ABD'nin Irak'ı işgaline destek veren John Bolton'a çevrildi.

Trump yönetiminin göreve getirdiği 3. ulusal güvenlik danışmanı olan Bolton hakkında bilinenleri derledik.

https://twitter.com/realDonaldTrump/status/976948306927607810

Eski ABD Başkanı George W. Bush döneminde Bolton, "silahlanma kontrolü ve uluslararası güvenlikten sorumlu" müsteşar olarak Dışişleri Bakanlığı'na atanmıştı.

John Bolton 2003'te ABD'nin Irak'ı işgalinin başlıca savunucularındandı ve Washington'da o dönemde yaşanan kutuplaşmanın da başlıca sorumlularından olarak görülüyordu.

2005 yılında ABD'nin BM nezdindeki yeni daimi büyükelçiliğine atanması, şaşkınlıkla karşılanmıştı. BM'deki reformlara destek yerine köstek olmakla suçlanan Bolton'ın gelişini hakaret olarak algılayan BM diplomatları da oldu.

Ocak 2007'de BM'deki görev süresi dolunca geri çekildi.

Amerikan Girişimcilik Enstitüsü'nde çalışan Bolton, son yıllarda medyada muhafazakar yorumculardan biri olarak yüzünü gösterdi.

Kuzey Kore'nin ABD'ye yönelik nükleer silahlanma tehditleri karşısında Pyongyang'a daha sert yanıt verilmesini savundu.

Başkan Trump 2015'te İran ile nükleer anlaşmanın iptal etmeye karar verdiğinde, Bolton zaten uzun süredir bunun için kampanya yürütüyordu.

Bolton, görevi devralacağı McMaster'ınkinden farklı bir profil.

Trump'ın geçen yıl Şubat ayında Michael Flynn'in yerine getirdiği McMaster, "otoriteyi sorgulayan bir kişi" olarak tanınıyordu.

Bir süredir Trump'ın McMaster'ı çok sert bulduğu konuşuluyordu. Trump'ın Bolton'ı Oval Ofis'te daha rahat çalışabileceği bir isim olarak gördüğü belirtiliyor.

Öte yandan Trump'ın tekrar tekrar Irak savaşını büyük bir hata olarak nitelediği düşünülürse, karara şaşıranlar da yok değil.

Bolton, ABD'nin Cumhuriyetçi eski başkanları Ronald Reagan, George HW Bush ve George W Bush yönetimlerine hizmet vermişti.

Hukuk okuduğu Yale Üniversitesi'ndeki günlerini yazdığı anılarında, Vietnam Savaşı'nı protesto eden aynı kampüsteki aktivistler arasında kendisini bir "uzaylı" gibi hissettiğini yazmıştı.

Aşırı muhafazakar yorumcuların el üstünde tuttuğu Bolton, sözünü esirgemeyen bir "dış politika şahini" olmakla övülüyor.

Öte yandan, ABD'nin muhafazakar televizyon sunucularından birinin Bolton için "stereoit alan yeni muhafazakar" yakıştırmasını yaptığını da hatırlatalım.

McMaster geçen yılın sonunda "Türkiye ve Katar'ın radikal ideolojilerin yeni sponsorları olduğu" yönündeki açıklaması nedeniyle Ankara'nın sert tepki gösterdiği bir isim.

McMaster, Washington'da Policy Exchange adlı düşünce kuruluşun düzenlediği bir bir toplantıda ABD çıkarlarına karşı üç küresel tehdit bulunduğunu ve bunların ikisinin Orta Doğu'daki cihatçı radikal gruplar olduğunu söylemişti.

Suudi Arabistan'ın yıllar önce bazı terör örgutlerini desteklediğine referans veren McMaster, günümüz için ana destekçilerin Katar ve Türkiye olduğunu iddia etmişti. Dışişleri Bakanlığı, McMaster'ın sözlerine 'hayret verici, temelsiz ve kabul edilemez" diye yanıt vermişti.

Mart ayında Beyaz Saray, bir dizi görev değişikliğine ve istifalara sahne oldu.

Başkan'ın en yakın danışmanlarından Beyaz Saray İletişim Direktörü Hope Hicks'in ardından Donald Trump'ın ekonomi danışmanı Gary Cohn da istifasını açıkladı.

Trump'ın başkanlık kampanyasına başlamasından bu yana yakın çevresinden istifa eden üst düzey isimlerin sayısı 10'u geçti.