T24 - Piyasalarda yeni korkunun, Yunanistan’ın yaklaşık üç yıldır devam eden borç sorunundan yükselen petrol fiyatlarına kaydığı belirtildi. İngiliz HSBC bankası yayımladığı yeni raporda, piyasalardaki endişe kaynağının Yunanistan’dan yükselen petrol fiyatlarına yöneldiğine dikkat çekti.
Raporda, petrol fiyatlarında yükseliş devam ederse, gelişmiş ülkelerdeki kırılgan ekonominin bu durumdan hızla etkileneceğini ve gelişmekte olan ülkelerde ise enflasyon sorunun yeniden baş göstereceğinin de altı çizildi.
Petrol fiyatları temelde İran’a yönelik artan gerilimin etkisiyle, son günlerde euro ve sterlin cinsinden son yılların en yüksek rakamlarına çıktı ve 2008’de gördüğü zirve rakama, varil başı 148 dolar fiyatına yakınlaştı.
Petrol fiyatları bugün ise Asya'daki gerilimin azalmasıyla 107 doların altında duraklarken, İran'a yönelik endişeler ham petrol fiyatlarını son on ayın en yüksek seviyesinde tutmaya devam ediyor.
Brent tipi petrol yılbaşından bu yana yüzde 15.17 oldu. Brent'in gördüğü en yüksek değer geçen hafta 128.40'a kadar çıktı.
ABD ham petrolünün varil fiyatı Temmuz 2008'de 147,27 dolar, Brent tipi ham petrolün varil fiyatı da 147,50 dolarla tüm zamanların en yüksek değerini almıştı
İran en büyük tehdit
HSBC’nin başekonomisti Stephen King yayımlanan raporda, İran’nın nükleer programına yönelik yaptırımların arz sıkıntısına yol açtığını bunun da petrol fiyatlarındaki yükselişi doğrudan etkilediğini belirtti.
King, İran’la ilgili endişe yaratacak daha farklı birçok konunun olduğunun da altını çizdi.
King raporda yatırımcıların kafasında “İran’ın nükleer kapasitesi var mı? İsrail ile yani aslında ABD ile bir savaşa girecek mi ve İran Hürmüz boğazını kapatacak mı gibi soruların olduğuna dikkat çekti.
Tek neden siyasi gerilim değil
King aynı zamanda, petrol fiyatlarındaki yükselişin sadece coğrafi gerginliklerle de bağlantılını olmadığını söyledi.
Petrol fiyatlarındaki son yükselişin gelişmiş ülkelerdeki parasal genişleme politikalarından da kaynaklandığına dikkat çekildi.
King, “Kağıt para arzı daimi olarak artarsa, paranın değerini de aynı ölçüde azalacaktır” dedi.
HSBC’ye göre küresel ekonomideki büyüme eğiliminin gelişmekte olan ülkelere kaymasının da petrol fiyatlarındaki yükselişin nedenlerinden biri.
Yükseliş ne kadar sürecek?
HSBC, petrol fiyatlarındaki yükselişin ne kadar süreceği Ortadoğu’daki siyasi gelişmelerle doğrudan bağlantılı olduğunu da belirtti.
Raporda, “Daha önceki acı deneyimlerimizden biliyoruz ki bölgedeki siyasi kargaşa petrol fiyatları için önemli bir tehlike” ifadesine yer verildi.
200 dolar düşünülebilir
HSBC, petrol fiyatları için 150 ve 200 dolar gibi rakamların telafuz edilebileceğini de açıkladı.
Raporda, siyasi çalkantılar olmasa bile, petrol fiyatlarında yine bir yükseliş eğiliminin olacağını ifade edildi.
Ortadoğu’daki siyasi çalkantıların sakinleşmesi durumunda, petrol fiyatlarının çok yüksek kalmayacağının da altının çizildiği raporda, küresel ekonomideki büyüme eğiliminin gelişmekte olan ülkelere kaymasının daha büyük bir tehlike olduğu belirtildi.